|
Neden Psikoterapi �htiya�t�r? Ya da Bizim Gerek Bedensel Gerekse Ruhsal Sorunlar�m�za Nas�l Yard�mc� Olur?
�ncelikle "psikoterapi nedir"den ba�layal�m. Psikoterapi, kelime k�k� olarak psycho-ruh ve therapy-tedavi kelimelerinin birle�mesinden olu�mu�, semantik olarak ruhun tedavisi anlam�na geliyor olsa da, ger�ek anlam�, ruhsal sorunlar�n ve/veya ki�inin kendini ger�ekle�tirmesi s�recinde �n�ndeki engellerin kald�r�lmas� i�in s�zel ve s�zel olmayan tekniklerin kullan�lmas�n� ifade eder. Bili�sel Davran���� Terapide bu tekniklerin baz�lar� duygu ve d���nce fark�ndal���, alternatif d���nceler, yeniden yap�land�rma, a�a�� ok, Sokratik sorgulama, y�zle�me, temel inan�lar�n bulunmas� ve sorgulanmas�, �z-g�zlemleme, rol-oynamalar, temel inan�lar�n olu�umu, g�n�m�ze etkileri vb dir.
Terapistin g�revi ki�iyi suyun kayna��n �n�ndeki engelleri kald�rmas�na yard�mc� olmakt�r. Suyu i�mek, hastan�n (dan��an�n) g�revidir.
Psikoterapi, kom�u Ay�e Teyze ile dertle�mek gibi, bir uzmanla konu�mak ve dertle�mek de�ildir. Psikoterapi ili�kisinin olu�abilmesi i�in farkl� bir uzakl���n, ama ayn� zamanda farkl� bir yak�nl���n olu�abilmesi gerekir. Psikoterapi, bir nasihat verme s�reci de de�ildir. Kald� ki, hastalar terapiste gidene kadar bir�ok kaynaktan nasihatlar� yeterince alm��lard�r. Psikoterapi (bazen psiko-e�itim s�recini de i�ine alsa) tek ba��na bir e�itim s�reci de�ildir.
Her psikoterapi okulunun yakla��m�na g�re psikoterapi �e�itlense de, ortak olan �zellikleri vard�r. Bunlardan ilki belli bir kurama dayand�r�lmas�d�r. Belli bir kurama dayanamadan, ara�t�r�larak bilimsel ger�ekli�i teyit edilmeyen hipotezlere dayal� olarak psikoterapi yap�lamaz.
Gerek psikolojik bir probleminiz, gerek ki�isel geli�iminiz, gerekse fizyolojik k�keni olmayan psikosomatik sorunlar i�in psikoterapi al�nabilir. E�er psikoterapi almaya karar verirseniz, �ncelikle ara�t�rman�z gereken �eyler �unlard�r:
1. Yard�m alaca��m terapist kendi alan�nda yetkin midir? Bu alanda diplomas�/lar�, yetkinlik belgeleri var m�d�r?
2. Bir psikoterapi ekol�ne h�kim midir? Yoksa kom�u Ay�e Teyze modeline g�re mi "psikoterapi" yapmaktad�r?
3. Benim sorunum hakk�nda yetkin midir? Bu konu ile ilgili telefon ile bilgi al�nabilir.
4. Bu ki�i etik �al��makta m�d�r? Ge�mi�te, etik ihlalleri var m�d�r?
Diyelim ki terapistinizi belirlediniz. �imdi kendinize sorman�z gereken ve yan�n�za alman�z gereken 3 temel �eye geliyoruz:
1. Ben yard�m almak istiyor muyum? Bu konuda ger�ekten istekli miyim? Yoksa sadece g�r�� almak ve anlatmak m� istiyorum? Bu konu ile ilgili Peseschkian'�n �ok g�zel bir benzetmesi vard�r. Baz� ki�iler yard�m isterler ancak ellerini uzatmazlar. "Yard�m istiyorsan�z �ncelikle kolunuzun ucuna bak�n".
2. Ben bu psikoterapi s�reci sonunda nas�l de�i�mek istiyorum? Beklentim ne? Sadece sorunu ifade etmek bir�ok durumda �ok k�s�r bir bilgidir. Nas�l de�i�mek istedi�iniz �ok daha �nemli bir d���ncedir.
3. Ben terapistimden ne bekliyorum, bana nas�l yard�mc� olmas�n� bekliyorum.
Bu 3 soru asl�nda psikoterapi s�recinin etkilili�ini belirleyen en temel ��elerdir. Bu sorular�n t�m� hakk�nda tabi� ki tamamen emin olunmas�na gerek yoktur. Kald� ki bir�ok nokta s�re� i�inde belirlenecektir. Unutmay�n, suyu i�mek istemek, ne kadar su i�mek istemek, terapistten o suyun kayna��na nas�l g�t�rmesini beklemek ve suyu i�mek hastayla ili�kilidir. Terapistin as�l g�revi suya gidi� �n�ndeki engelleri kald�rmakt�r.
Esenlikler
Uzm. Psk. �zcan El�i
�[ Bu sitede yay�nlam�� oldu�um makalelerin tamam� �ahs�ma aittir. Al�nt� yap�lmadan �nce izin al�nmas� rica olunur. Klinik (Uzman) Psikolog �zcan El�i)]
5.5.2009 1 - 951
|