|
Zayıflık, kronik hastalıkların, yeme bozukluklarının ve yetersiz beslenmenin sonucu oluşabilmektedir. Zayıf kişilerin dış etkenlere karşı direnci daha düşüktür. Daha kolay hasta olurlar ve iyileşme süreleri daha uzun olur. Daha çabuk yorulurlar. Deri altı yağ tabakaları yetersiz olduğundan soğuk iklimlerde vücut ısılarının denetimi daha zor olur. Obezite ve şişmanlık nasıl kronik hastalıklar için bir risk faktörü oluşturuyorsa, çok zayıf olmakta kalp yetmezliği ve kanserden ölüm riskini arttırmaktadır. Post- menapoz dönemindeki kadınlar ve yaşlılar için zayıf olmak osteoporoz riskini arttırmaktadır.
Zayıflığın önce nedeni araştırılmalı, daha sonra sonuca göre önleme yöntemlerine geçilmelidir. Eğer zayıflığın nedeni besinlerin vücutta kullanılması ile ilgili bir bozukluktan kaynaklanıyorsa, diyet ne kadar düzeltilse de sonuç alınamaz. Eğer bu durum diyetin enerjisinden dolayı ise yani yetersiz beslenmeden kaynaklanıyorsa bu diyetle düzeltilebilmektedir.
Nasıl Beslenilmeli?
Abur cubur olarak tabir edilen, boş kalori içeren yiyecekleri çok yemek kilo almak için iyi bir yol değildir. Bu tarz besinler genellikle sağlıksız trans yağlar veya doymamış yağlar içermektedir. Eğer günlük enerji alımını arttırmak istiyorsanız, bu enerji sağlıklı besinlerden sağlanmalıdır. Yağ grubundan omega-3 içeriği fazla olan balıklar (ton balığı, somon, levrek, uskumru) keten tohumu veya ceviz tercih edilebilir. Proteinler için en iyi seçim etler, balık, tavuk, kuru baklagiller ve fındıktır. Sağlıklı karbonhidratlar meyveler, sebzeler ve tam tahıllı ürünlerdir. Diyete ek olarak, toz proteinler ve enteral ürünlerde (ensure gibi) öğün aralarına yerleştirilebilir. Toz ürünler suyla, meyve suyu veya sütle karıştırılarak kullanılabilir. Doktorunuza veya diyet uzmanınıza danışmadan bu ürünleri kullanmayınız.
Kilo Alımında Yardımcı Olacak Bazı Öneriler:
- Ana öğünlerinizde (sabah, öğle ve akşam) süt grubu, et grubu, tahıl grubu ve sebze ve meyve grubundan en az bir besin olmasına özen gösterin.
- Günde 3 büyük öğün yapmaktansa 5-6 küçük dengeli öğünler yapmanız daha faydalı olabilir.
- Yağlar midede uzun süre kaldıklarından dolayı tokluk sağlarlar. Bu nedenle kilo almak isteyen kişinin diyetinde yağda kızartmalar ve çok yağlı besinler yer almamalıdır. Etli yemekler yağ eklenmeden pişirilmeli, etsiz olanlara da yeterli miktarda yağ koyulmalıdır.
- Aralarda yapacağınız öğünler boş kalori kaynağı olanlar değil, meyveler, süt ve süt ürünleri, sütlü tatlılar ve tost gibi besleyici değere sahip besinler olmalıdır.
- Patates kızartması, kızarmış tavuk ve balık yerine fırında patates, ızgara tavuk ve balık tercih edin, porsiyon miktarlarını biraz arttırın.
- Alabileceğiniz en iyi basit karbonhidratlı besinler bal ve pekmezdir.
- Kuru yemişler ( ceviz, fındık, badem) ve kuru meyveler ( kayısı, incir vb) diyetinizin hem enerjisini, hem de vitamin ve mineral içeriğini arttırır.
- Diyetinize keten tohumu eklemek hem omega-3 içeriğini, hem posa hem de enerji içeriğini arttırır.
- Su, çay, kahve ve soda kalori içermez. Besinsel değeri yüksek ve daha fazla enerji içeren süt, ayran veya meyve suyu gibi içecekleri tercih edin.
- Sıvılar midenizi doldurarak daha fazla yemenizi engeller. O yüzden sıvı tüketimini yemeklerden 30- 60 dakika önce veya sonra yapmanızda fayda var.
- Gece öğün yapmak için iyi bir zaman olabilir, çünkü bir sonraki öğüne iştahınız etkilenmez.
- Diyetinizdeki protein miktarını arttırmak için 1 bardak sütünüze ¼ bardak süt tozu, yemeklerinize ve salatalarınıza ekstra et ( kırmızı et, tavuk, balık) ve kuru baklagiller ( nohut, kuru fasulye gibi) ekleyebilirsiniz.
- Vitamin ve mineral ihtiyacınızı karşıladığınızdan emin olmak için bir doktora veya uzmana danışarak vitamin- mineral suplementi kullanabilirsiniz.
- Tempolu yürüyüş, yüzme ve bisiklet gibi aerobik egzersizler ve aşırı yapılan egzersizler vücutta yağ kaybına sebep olur ve kilo kaybı sağlar. Ağırlık kaldırma egzersizleri kas kitlesi artışında yardımcı olabilir. Evde veya spor salonunda yeterli ekipmanla kuvvet egzersizleri deneyebilirsiniz. Size en uygun egzersiz programı için mutlaka uzmanından yardım isteyin.
- Hayatınızdaki stresi azaltmaya çalışın. Sinirlenme ve gerginlik vücudunuzdaki tüm kasların gerilmesine yol açar, kasların kasılmaları da boş yere enerji harcar.
Diyetisyen İrem Çelik
14.12.2010 - 3583
|