|
Sabah kalkar kalkmaz hâlâ yorgun hissediyorsanız, gün boyu uykulu geziyor ve özellikle şekerli, tuzlu, unlu atıştırmalıklara karşı koyamıyorsanız, yalnız değilsiniz. Bu durum, sadece irade eksikliğiyle açıklanamaz. Arkasında uyku bozukluklarından hormonlara, stresteki artıştan günümüz yaşam tarzına kadar birçok etken olabilir. Uykusuzluk Her Şeyi Etkiler Yetersiz ya da kalitesiz uyku, açlık ve tokluk hormonlarını etkiler. Ghrelin artar (iştah açar), leptin azalır (tokluk hissi düşer). Bu da sizi özellikle karbonhidratlı ve kalorisi yüksek atıştırmalıklara yönlendirir. Ayrıca uykusuzken beyninizin ödül sistemi daha aktif hâle gelir; yiyecekler daha cazip görünür. Kan Şekeri Dalgalanmaları Düzensiz beslenme, gece geç saatlerde yeme ve sık sık atıştırmak kan şekerinde ani iniş çıkışlara neden olur. Kan şekeri düştüğünde beyin, bunu bir tehlike olarak algılar ve sizi hızlı enerji sağlayacak yiyeceklere yönlendirir. Bu süreç uzun vadede insülin direncine yol açabilir. Sonuç? Sürekli açlık hissi ve enerji düşüklüğü. Stres ve Duygusal Yeme Kronik stres kortizol hormonunu artırır. Kortizol hem uyku düzenini bozar hem de özellikle tatlı ve unlu yiyecekleri daha cazip hâle getirir. Aynı zamanda bu hormon, karın bölgesinde yağlanmayı da teşvik eder. Stres altındaki biri hem daha yorgun olur hem de duygusal açlık yaşar. Modern Yaşam ve Biyolojik Ritim Bozuklukları Geç saatlere kadar ekran kullanımı, yapay ışıklar ve düzensiz günlük rutinler vücudun sirkadiyen ritmini yani biyolojik saatini bozar. Bu da hem uyku kalitesini düşürür hem de metabolizmayı olumsuz etkiler. Vücut ne zaman dinleneceğini, ne zaman enerji toplayacağını şaşırır. Peki Ne Yapmalı? • Uyku düzeninizi kurun: Her gün aynı saatte yatıp kalkmaya çalışın. • Dengeli beslenin: Ana öğünlerinizi atlamayın, protein ve lif açısından zengin yiyecekler tercih edin. • Stresi yönetin: Hareket edin, nefes egzersizleri yapın, gerekiyorsa profesyonel destek alın. • Ekran süresine dikkat edin: Özellikle akşam saatlerinde ekran maruziyetini azaltın. • İradenizi değil, sisteminizi güçlendirin: Suçu kendinizde aramayın, vücudunuz sadece dengesini yeniden kurmaya çalışıyor olabilir. Sürekli yorgunluk ve atıştırma krizleri bir zayıflık değil, bedenin size verdiği sinyallerdir. Bu sinyalleri anlamak ve kök nedenleri çözmek, enerjinizi ve yeme düzeninizi yeniden kazanmanın anahtarıdır.
21.04.2025 - 4183
|