|
D�nyan�n en eski sa�l�k sorunlar�ndan biri olan zat�rre hem �ocuklarda hem yeti�kinlerde en �ok �l�me neden olan hastal�klardan biri olarak dikkat �ekiyor. Zat�rreye ba�l� hastal�klar d�nya �ap�nda y�lda yakla��k 2 milyon eri�kinin hayat�n� kaybetmesine yol a��yor.
K�� aylar� ve h�zla so�uyan havalarla birlikte hastal�klar artmaya ba�lad�. �zellikle so�uk havalarda ve g�n boyu kapal� ortamlarda fazla vakit ge�irmek zat�rreye davet ��kar�yor. Dikkat edilmez ise �st solunum yolu enfeksiyonu ile ba�layan belirtilerin ilerleyerek alt havayoluna inebilece�i ve zat�rreye d�n��ebilece�ine dikkat �eken Dr. Esra S�nmez, kronik hastal��� olanlar�n, k���k �ocuklar�n ve sigara kullanan ki�ilerin zat�rre hastal���na yakalanma risk grubunda yer ald���n� belirtiyor.
T�p dilinde "pn�moni " olarak adland�r�lan zat�rre; akci�erlerde �o�unlukla solunum yolu ile bula�an bakterilere, vir�slere ya da mantarlara ba�l� olarak geli�iyor. Akci�er parankim dokusunda meydana gelen iltihaplanma sonucu olu�an ve kronik bir sa�l�k sorunu olanlarda daha a��r seyredebilen ve olduk�a ate�li olan bu hastal�k hayati tehlikeye yol a�abiliyor.
"Gribe yakaland�m " derken zat�rre olmay�n
Ate�, �ks�r�k (balgaml� ya da kuru), g���s a�r�s�, ���me titreme, solunum g��l��� gibi rahats�zl�klar ki�ilerde "so�uk alg�nl���na yakaland�m " alg�s� olu�tursa da esas�nda en �nemli zat�rre belirtileri olarak kabul ediliyor. Ba� a�r�s�, bulant�/kusma, ishal , kas-eklem a�r�lar�, yorgunluk/halsizlik gibi �ikayetler de e�lik edebiliyor.
V�cudun ba����kl�k sistemini zay�flatan ve zat�rreye yatk�nl��� art�ran hastal�klar aras�nda; KOAH, bron�it, kistik fibroz, diyabet, b�brek hastal���, kalp yetmezli�i, karaci�er hastal��� ve kanser yer al�yor. Ayn� zamanda, dala�� al�nm�� olan hastalar, beslenme bozuklu�u olanlar, gribal enfeksiyon ge�irenler, uzun s�reli kortizon veya ba����kl�k sistemini bask�layan ila� kullananlar ile bak�m evlerinde ya�ayanlar da risk alt�nda oluyor.
Uygun olmayan antibiyotik tedavisi �l�me yol a�abiliyor
Zat�rre tedavisinde genelde ba�lang��ta olas� t�m etken mikroorganizmalar� kapsayacak geni� etki spektrumlu antibiyotik tedavisi uygulan�yor. Antibiyotik se�iminde hastal���n �iddeti, hastan�n risk fakt�rleri ve ku�kulan�lan hastal�k yap�c� etken gibi pek �ok fakt�r g�z �n�ne al�n�yor. A��r enfeksiyonlarda birden �ok antibiyoti�in birlikte kullan�labilece�ini belirten Dr. Esra S�nmez "�al��malar uygun olmayan antibiyotik tedavisinin �l�m riskini art�rd���n� g�sterdi�inden, ba�lang��ta uygun antibiyotik tedavisinin se�ilmesi �nemlidir. Balgam k�lt�r�nde enfeksiyona neden olan patojen belirlendikten sonra, ba�lang��ta se�ilen ampirik antibiyotik tedavisi o mikroorganizma i�in uygun antibiyotik tedavisiyle de�i�tirilir " diyor.
Zat�rre a��s�yla % 70-90 koruma sa�lan�yor
Zat�rreden korunma yolu ve hastal���n �nlenmesinde a��n�n etkili oldu�unu ve %70 ila %90 aras�nda koruma sa�lad���n� belirten Dr. S�nmez "�ocuklar�m�z�n ve risk fakt�r�ndeki yeti�kinlerin toplumdan edinilebilecek en s�k pn�moni etkeni olan stereptococcus pneumoniae'a kar�� a��lanmas� hastal���n �nlenmesinde b�y�k �nem ta��yor. Tedaviye ge� kal�nd���nda �l�mlere neden olabilen pn�moni ile ilgili yak�nmas� olan ki�iler en yak�n sa�l�k kurulu�una ba�vurmal� " diyor.
27.11.2014 - 15912
|