Baz� ki�iler ne kadar dinlese de yorgun olmaktan, sabah bile bitkin uyanmaktan �ikayet ederler. Genellikle hi�bir sa�l�k sorunu olmad���n� d���nse de demir eksikli�ini g�z ard� eder. Ancak demir eksikli�i g�z ard� edilemeyecek kadar ciddi bir hastal�kt�r ve mutlaka m�dahale edilmelidir.
Demir eksikli�i nedir?
V�cudun ihtiya� duydu�u demirin �e�itli nedenlere ba�l� olarak kar��lanmamas�yla ortaya ��kan duruma demir eksikli�i denir. Alyuvarlara k�rm�z� rengini veren hemoglabin demir i�erir ve alyuvarla v�cut i�in olduk�a �nemli bir g�rev �stlenirler. Oksijeni akci�erden al�p di�er organlara ula�t�r�rlar demir eksikli�inde ise alyuvar �retimi azal�r. Dolay�s�yla organlara ula�an oksijen miktar� da azalmaya ba�lar ve zamanla kans�zl�k meydana gelir. Demirin �nemli olmas�n�n bir di�er �nemli sebebi de demirin, h�cre ve enzimlerdeki enerji santrallerinin bir par�as� olarak �al��mas�d�r.
Demir eksikli�i neden olur?
Demir eksikli�inin ortaya ��kmas�nda bir�ok farkl� etken rol oynar. Bunlar�n ba��nda demirin yetersiz al�m� gelir. Ayr�ca;
B12 ve folik asit eksikli�i,
Haz�r g�dalarla beslenme,
��lenmi� g�dalar t�ketmek,
Yeterince hayvansal g�da t�ketmemek,
T�ketilen et �r�nlerini yanl�� pi�irerek besin de�erlerinden yararlanamamak,
�ok fazla kahve ve �ay t�ketmek.
Demir eksikli�inin belirtileri nelerdir?
Demirin v�cutta eksik olmas� bir�ok belirtiye ve �ikayete neden olur. Genel olarak her hastada ayn� olmasa da, baz� ortak belirtileri vard�r. Bunlar;
V�cutta g��s�zl�k,
Halsizlik ve yorgunluk,
Ba� a�r�s�,
Kulak ��nlamas�,
Sinirlilik hali,
Konsantrasyon ve dikkat eksikli�i,
Ellerde ve ayaklarda uyu�ma,
Sa� d�k�lmesi,
T�rnaklar�n �abuk k�r�lmas�,
Dudaklarda �atlaklar,
Yava�layan troid fonksiyonlar�,
Kalpte �arp�nt�, �f�r�m
Toprak, tebe�ir a�ermek,
Cilt solgunlu�u.
Huzursuz bacak sendromuna dikkat
Demir eksikli�i v�cutta bir�ok �ikayeti de beraberinde getiriyor. Bunlar�n ba��nda ise huzursuz bacak sendromu geliyor. Yap�lan ara�t�rmalar g�steriyor ki, huzursuz bacak sendromuna yakalanan ki�ilerin yakla��k %15'inde demir eksikli�i g�r�l�yor. �stelik demir eksikli�i, huzursuz bacak sendromunun gece uyanma, sabah yorgun kalkmak, kalitesiz uyku gibi �ikayetlerin derecesini artt�r�yor.
Hamileler dikkat!
Demir eksikli�i risk grubunda yer alan ki�ilerin ba��nda anne adaylar� yani hamileler geliyor. Hamilelerin %50'sinde demir eksikli�i g�r�l�yor. Genellikle s�rekli uyuma iste�i, �arp�nt� ve nefes darl��� gibi �ikayetlerle kendini belli ediyor. �zellikle de hamileli�in 4.ay�ndan itibaren demir eksikli�i g�r�lme riski giderek art�yor. Bu noktada planl� bir gebelik d���n�l�yorsa mutlaka demir y�n�nden zengin bir diyet listesi olu�turulmal�d�r.
Demir eksikli�i nas�l tedavi edilir?
Demir eksikli�inin tedavi edilebilmesi i�in hastal���n �ok iyi te�his edilmesi gerekir. ��nk� kans�zl�k bir�ok nedenden ortaya ��kabilir. Dolay�s�yla aneminin t�r�ne g�re farkl� tedavi yakla��mlar� uygulan�r. Genellikle eksikli�i giderilecek demir ila�lar� verilir. Verilen demir ila�lar�n�n a� karn�na i�ilmesi �nemlidir. Ayr�ca i�ildikten belli bir s�re sonra s�t ve s�t �r�nleri t�ketilmemelidir.
Demir y�n�nden zengin besinler nelerdir?
K�rm�z� et,
Karaci�er,
Hindi, tavuk,
Koyu ye�il yaprakl� sebzeler,
Bal�k,
Kuru baklagiller,
Kabuklu yemi�ler,
Taze ve kuru meyveler,
Yumurta, pekmez.
18.2.2020 - 42703
|