|
Yaz mevsiminin gelmesiyle artan s�caklar �ocuklar� tehdit eden baz� hastal�klar� da beraberinde getirirler. Bu mevsimde g�r�len hastal�klara kar�� �nlem almak ve �ocuklar� korumak b�y�k �nem ta��r. Bu hastal�klar; besin zehirlenmeleri, b�cek �s�rmalar�, g�ne� yan�klar�, yaz ishalleri, isilikler, idrar yolu ve �st solunum yolu enfeksiyonlar�d�r. YAZIN SIKLIKLA G�R�LEN �SHALLER�N NEDENLER� NELERD�R? Yaz ishallerinin nedenlerinin ba��nda enfeksiyonlar gelir. �nsan ve hayvan d��k�lar� ile kirlenmi� sularda durgun kanalizasyon sular�nda bu enfeksiyon etkenleri uzun s�re canl� kalabilirler. Bakteriyel, viral veya paraziter oldu�u bilinen yaz ishallerinin �o�u bu kirlenmi� sular�n i�ilmesi, banyo ve y�zme esnas�nda yutulmas� veya bu sularla y�kanm�� meyve sebzelerin yenilmesi arac�l��� ile a��z yoluyla kolayl�kla v�cuda al�n�rlar. �shal olan ki�iler de alm�� olduklar� bu mikroplar� d��k�lar� ile �evrelerine yayarlar. D��k� ile bula�m�� ellerin a��za g�t�r�lmesi sonucu ki�iden ki�iye ge�erek salg�nlar olu�turabilirler. Bu durumdan en �ok 0-5 ya� aras� �ocuklar etkilenir. Bu nedenle ishalden korunman�n ba��nda men�ei bilinmeyen sular�n t�ketilmemesi, y�kanmam�� sebze ve meyvelerin yenmemesi, mama haz�rlanan sular�n iyice kaynat�lm�� olmas� gerekmektedir. ki�isel hijyene dikkat edilmesi �zellikle ellerin s�k s�k y�kanmas� da �nemlidir. Anne veya bak�c� �ocu�un besinlerini haz�rlamadan �nce tuvaletten ��kt�ktan sonra ve �ocu�un bezini de�i�tirdikten sonra mutlaka ellerini su ve sabunla y�kamal�d�r. Kullan�lan ve i�ilebilen sular�n klorlanmas� pek �ok mikro organizman�n ya�amas�n� �nleyebilir. ��phelenilen sular�n �zellikle salg�n oldu�u bilinen b�lgelerdeki sular�n kaynat�larak t�ketilmesi gerekmektedir. Ayr�ca besinlerin a��kta b�rak�lmamas�, s�cakta bekletilmemesi, biberon, bardak, tabak, ka��k, �atal gibi malzemelerinde i�lerinde art�k �SHAL TEDAV�S�NDE BESLENME NASIL OLMALIDIR? G�nde 4'ten az d��k�lama idrar miktar�n�n normal ve kusman�n olmad��� hafif ishal durumlar�nda tedavi evde de yap�labilir. Anne s�t� alan bebekler s�k s�k emzirilmeli. 6 aydan b�y�k anne s�t� almayan bebekler ve �ocuklar al���k oldu�u s�v� g�dalar�n yan� s�ra pirin� lapas�, muz, elma, �eftali, yo�urt, ayran, ya�s�z makarna, pilav gibi g�dalarla beslenmelidirler. �shali ge�ene kadar lifli ve ya�l� g�dalardan uzak tutulmal�d�rlar. ���n aralar�nda bol suyun yan�nda eczanelerde toz �eklinde bulunan i�inde karbonat, tuz, �eker ihtiva eden, su ile kar��t�r�larak i�irilebilen �zel sol�syonlardan da faydalan�labilir. YAZ AYLARINDA G�R�LEN HASTALIKLARDAN B�R�S� OLAN BES�N ZEH�RLENMELER�NE KAR�I NELERE D�KKAT ETMEL�Y�Z? Yaz aylar�nda g�r�len rahats�zl�klar�n ba��nda besin zehirlenmeleri de gelmektedir. Bu konuda hijyene dikkat edilmesi, a��kta sat�lan �r�nlerin t�ketilmemesi gerekir. Yaz�n uygun ko�ullarda saklanmayan, hijyenik �artlarda haz�rlanmayan �r�nlerin �zerlerinde �o�alan bakteri toksinleri hastal�k sebebi olabilirler. Besin zehirlenmelerinden en �ok �ocuklar ve ya�l�lar, ba����kl��� bask�lanm�� ila� alanlar etkilenirler. Ki�i ��pheli �r�n� t�kettikten sonra �iddetli bulant�, kusma, kar�n a�r�s�, ishal ile ba�vurur. G�da zehirlenmelerinde ki�ilerin yapt��� en b�y�k hata ishali ve kusmay� durdurucu ila�lar i�meleridir. Toksinlerin v�cuttan at�lmas�n� �nledi�i i�in bu tedaviler sak�ncal�d�r. Hi�bir �ey yiyemeden her yedi�ini kusma ve ishal durumlar�nda derhal hastaneye ba�vurulmal� ve yat�r�larak tedavisine ba�lanmal�d�r. Tedavi ile kusma ve ishal ile kaybedilen s�v� elektrolit damar yolu ile takviye edilir T�m besin zehirlenmelerinde, ishallerde temel prensip hastan�n kaybettiklerini yerine koymakt�r. Bu tedavi hayat kurtar�c�d�r. Hasta a��z yoluyla beslenmeye ba�lad�ktan sonra ise mide ve barsa�� yormayacak ishal diyeti programlar� uygulan�r. Bu konuda dikkat edilecek noktalar� �u �ekilde s�ralayabiliriz; - A��kta sat�lan hi�bir �r�n t�ketilmemelidir. - Yiyeceklerin haz�rlanmas�nda eller y�kanmal� hijyene dikkat edilmelidir - �zellikle tavuklu �r�nler 70 derecenin �zerinde pi�irilmelidir. - Derin dondurucudan ��kar�lan �r�nler ��z�lmek �zere oda s�cakl���nda de�il dolab�n raf�nda bekletilmelidir. - ��z�nm�� g�dalar asla bir daha dondurulmamal�d�r. Her yemek pi�irildikten sonra sadece 1 kez �s�t�lmal�, bir kez dondurulmal�d�r. - Son kullanma tarihi ge�memi� olsa bile bozulmakta olan �r�n hemen at�lmal�d�r. - Son kullanma tarihi ge�mi� �r�n iyi g�r�nse de mutlaka at�lmal�d�r. - Buzdolab�n�n i�indeki �r�nlerde bakteriyel �reme oluyorsa dolap tamamen bo�alt�lmal� ve dezenfekte edilmelidir. - Dolab�n hava sirk�lasyonu engellenmemelidir. - Dolap t�ka basa doldurulmamal�d�r. - Buzdolab�n�n i�indeki s�v� g�dalar�n �zerleri mutlaka �rt�lmelidir. - Yumurtalar�n y�kanarak saklanmas� uygun de�ildir. Kapal� yumurtal�kta muhafaza edilmelidir. SICAK �ARPMALARINDA �OCUKLARDA NE G�B� DURUMLAR G�ZLEN�R? �LK M�DAHALE ���N NELER YAPILAB�L�R? S�cak �arpmas� �o�unlukla g�ne�in alt�nda uzun s�re kalanlarda g�r�l�r ve a��r� s�cak sonucu beden �s�s�n� ayarlayan mekanizman�n bozulmas� neticesinde ortaya ��kar. �l�mle sonu�lanabilen veya ciddi hasarlar olu�turabilen s�cak �arpmalar�na dikkat etmek, yaz aylar�nda s�caktan iyi korunmak, zaman�nda ve yerinde m�dahale etmek �ok �nemlidir. S�cak �arpmas�n�n belirtileri; �lk evrede �ocuklarda huysuzluk, huzursuzluk, sersemlik, s�rekli a�lama, y�r�mede zorlanma dikkat �ekicidir. �ok y�ksek v�cut �s�s� (41 derece ve �zeri), havale, orta veya �iddetli solunum g��l�kleri, h�zl� kalp at���, k�rm�z� s�cak kuru cilt, terleyememe ve komaya kadar gidebilen bilin� bulan�kl���, kusma ve ishal g�r�lebilir. Bu sebeple �ocuklar�n�z� asla g�ne� alt�nda b�rakmay�n! G�ne� �arpmalar�nda yap�lacak ilk m�dahale �ocu�u g�lgeye almak, �zerindeki k�yafetleri soymak ve yan yat�rmakt�r. 112 derhal aranmal�, acil t�bbi yard�m �a��r�lmal�d�r. Ekipler gelene kadar �ocu�un ate�i d���r�lebilir. V�cudunu so�uk suya bat�r�lm�� s�ngerle silebilir spreyle su f��k�rtabilirsiniz. Ard�ndan yelpazeleyin. Kas�klar�na koltuk altlar�na, aln�na so�uk kompresler uygulanabilir. Ate�i �ok y�ksek ise v�cuduna �slak �ar�af sar�labilir. Bulunulan yer g�lge ve serin olmal�d�r. Ate�in 38 derece alt�na h�zla d���r�lmesi sonucu �ocu�un �oka girme ihtimali y�ksek oldu�undan �ok dikkat edilmelidir. S�k s�k ate� �l��lmelidir. Bilinci normalse i�ecekler verilebilir. De�ilse vermeyin, bo�ulmas�na sebep olabilirsiniz. Kusuyorsa yan veya y�z�koyun �evirin. �ocuk nefes alm�yorsa suni solunum uygulanabilir. Ate� d���r�c�ler verilmemelidir! G�NE� YANIKLARININ �N�NE GE�EB�LMEK ���N HANG� TEDB�RLER� ALAB�L�R�Z? OLASI G�NE� YANIKLARI DURUMUNDA NELER YAPMALIYIZ? Uzun s�re g�ne�e maruziyetten 2-4 saat sonra k�zar�kl�klar olu�ur. 24 saat i�inde de bu k�zar�kl�klar maksimuma ula��r. Bu birinci derece yan�kt�r. ��i su dolu vezik�ller oldu�unda yan�k ikinci derece olmu�tur. G�ne�, ���nc� derece yan�k yapmaz. �lerleyen ya� d�nemlerinde malign melanom denilen cilt kanserinin olu�mas�n� kolayla�t�r�c� bu yan�klardan �ocukluk �a��nda korunmak �ok �nemlidir. �ocuklar� g�ne�ten korumak i�in al�nacak tedbirler �unlard�r; - �ocu�unuzu sabah 10.00 ile ��leden sonra 16:00 aras�nda g�ne�e ��kartmay�n. Bulutlu havalarda da g�ne� maruziyeti olaca��ndan dikkat edilmelidir. �lk g�n 15-20 dakika, sonraki g�nler 5'er dakika art�rarak g�ne�lendirme yap�labilir. - �ocu�unuz a��k tenli, �illi, sar���n veya k�z�l sa�l�, renkli g�zl� ve �ok benli ise g�ne�e kar�� hassast�r dikkat edin - Kumsal, beton, deniz g�ne� ���nlar�n� fazlas�yla yans�t�r. �ocuklar�n�z� bu alanlarda bulundurmay�n. - Geni� g�lgelikli �apka tak�n, pamuklu uzun kollu ti��rt giydirin. - Bebek 6 aydan k���kse koruyucu kremler yerine ona elbise giydirebilirsiniz koyu g�lgelikli bir ortamda bulundurmal�s�n�z. - G�ne�e ��kmadan en az 30 dak �nce koruyucu kremleri kullanmal�s�n�z. - Krem s�rme i�lemini denize ve havuza girdikten sonra her 1-2 saatte bir tekrarlay�n. - G�ne� g�zl�kleri takabilirsiniz. Olas� g�ne� yan�klar� durumunda yap�lacaklar �unlard�r; - G�ne� yan�klar�nda a�r� ve s�cakl�k hissi 48 saat kadar s�rer. G�nde 3-4 kez nemlendirici losyonlar uygulanmal�d�r. A�r� kesici �uruplar kullan�labilir. �ocu�a s�k s�k banyo yapt�rmak veya yan�k olan b�lgesine �slat�lm�� havlu koymak �ocu�u rahatlat�r. Bol su i�irilmelidir. - Deri su toplar ve patlarsa �st deriyi ciltten uzakla�t�rmak gerekir. Bu durumda antibiyotikli pomadlar kullan�lmal�, bir sa�l�k kurulu�una ba�vurulmal�d�r. Bir hafta sonunda soyulmalar ba�lad���nda nemlendirici kremlere devam edilmelidir. - Birinci derece yan���n 5'inci g�nde ikinci derece yan���n 7'inci g�nde iyile�medi�i durumlarda mutlaka tekrar doktora ba�vurulmal�d�r. G�ne� yan�klar�nda yanan b�lgeye di� macunu, yo�urt, yo�un merhemler s�r�lmemelidir. - Ayr�ca bronzla�t�r�c� g�ne� ya�lar� de�il g�ne� s�tleri tercih edilmelidir.
22.6.2016 - 21439
|