Yaz aylar�n�n gelmesiyle birlikte temel besin ihtiyac�ndaki de�i�melerden ziyade v�cudun s�v� ihtiyac�nda bir art�� ve daha az ya�l� yemeklere do�ru bir y�neli� ba�lamaktad�r. Havalar�n s�cak olmas� s�v� ihtiyac�m�z�n bir k�sm�n� da kar��layabilece�imiz meyvelere do�ru bizi y�nlendirmekte. Ama �uda unutulmamal�d�r ki yaza �zg� verdi�imiz do�ru beslenme kurallar� asl�nda t�m ya�am�m�zdaki beslenmemizi belirlememiz gereken �ekildedir.
- Yaz aylar�n s�v� kayb� �ok olur.
- Bol bol su i�in.
- Bol miktarda sebze ve meyve t�ketin.
- Yaz�n fazlaca yap�lan k�zartmalardan uzak durun.
- Az ya�l� yap�lm�� zeytin ya�l� sebzeleri tercih edin.
- Et tercihlerinizi de �zgara veya f�r�nda pi�irme y�ntemleriye az ya�l� olarak tercih edin.
- Dondurmay� dikkatli t�ketin.
- Beyaz ekmek yerine kepekli ekmek tercih edin.
- Tuz t�ketiminize dikkat edin.
- ��lenmi� g�dalar yerine, yaz�n bolca bulunan taze sebze ve meyveleri tercih edin.
- Alkoll� ve asitli i�eceklerden yaz aylar�nda sak�nmak gerekir. Bunun yerine soda, ayran, su t�ketin.
- Yaz aylar�nda a��r yemekli ���nlerden ka��nmal�d�r. A��r olmayan yo�urt ve s�v� g�dalar�n tercih edilmesi s�cakla beraber gelen rehaveti �nler.
- Gece ge� saatlerde yemek yemeyin. Ak�amlar� metabolizma normalden daha yava� �al��t��� i�in besinler zor yak�l�r.
- G�nlerin uzamas� avantaj�n� kullanarak fiziksel aktivitenizi artt�r�n.
Ya� T�ketimi ��in �neriler
- G�nl�k ya� hakk�n�z� zeytinya�� (veya yerine f�nd�k ya��) ile m�s�r�z� ya�� (veya yerine soya ya��) kar���m� �eklinde t�ketiniz.
- F�nd�k, f�st�k, ceviz, badem gibi ya�l� besinleri g�nl�k t�ketti�iniz ya� miktar�n� azaltarak kullanabilirsiniz. 1 tatl� ka���� ya� yerine 8-10 adet f�nd�k veya 3 adet ceviz t�ketebilirsiniz.
- Besinlerde bulunan g�r�nmez ya�� g�zard� etmeyin ve en az�ndan pi�irme y�nteminizi az ya�l� olarak ger�ekle�tirin.
K�rm�z� Et T�ketilebilir mi?
��erdikleri kolesterol miktar� a��s�ndan de�erlendirildi�inde t�m hayvansal �r�nlerin kolesterol i�eri�i birbirine benzerdir. Bu nedenle k�rm�z� eti tek ba��na su�lamak do�ru olmaz. Ancak bal�kta bulunan ya� asitlerinin kalp sa�l���m�z i�in yararl� etkileri d���n�lerek daha s�k t�ketilmesi uygundur.
Pratik �neri olarak haftada 2 kez bal�k t�ketilmesi omega-3 ya� asitlerinden yararlanmam�z� sa�lar. Ancak bal���n ya�s�z �zgara veya f�r�nda ya�s�z olarak pi�irilmesi �nemlidir. K�mes hayvanlar� (tavuk/hindi) ve k�rm�z� etin ise ya�s�z olmas�na dikkat edilerek yenilmesi �nemli. Haftada 1-2 kez ya�s�z k�rm�z� et yenilebilir. �nemli olan pi�irme �ekli ve t�ketilen miktard�r.
Meyve ve Sebzeler Neden �nemli?
Meyve ve sebzeler vitamin ve mineral deposu olmalar�n�n�n yan� s�ra i�erdikleri posa a��s�ndan da de�erlidir. Yaz aylar�nda �zellikle s�v� ihtiyac�m�z� kar��lamada da bize yard�mc� olurlar. Ayr�ca posa, fazla kolesterol�n olu�madan v�cuttan at�lmas�na yard�mc� olur, posa alman�za engel bir hastal���n�z yoksa;
- Meyve, sebze ve salata t�ketiminizi artt�r�n.
- Kabuklu yenebilen meyveleri kabuklu olarak t�ketmeye �al���n.
- Beyaz ekmek yerine kepekli veya tam bu�day ekme�ini tercih edin.
- Haftada veya onbe� g�nde 1 kez kurubaklagiller t�ketmeye �al���n.
Tatl�lar
Yaz s�ca��nda rehavet olu�umunu �nlemek i�in tatl� tercihlerini daha �ok s�tl� ve meyveli tatl�lar veya meyveden yana kullanmak faydal� olacakt�r.
���n D�zeni
Yine dengeli ���n d�zeni de dengeli beslenmek isteyen herkes i�in �nemli bir p�f noktad�r. Yine yaz aylar�nda �ok a��r� miktarda yemek t�keterek v�cudu hem yiyeceklerin termik etkisiyle olu�an s�ca�a hem de havan�n s�ca��na maruz b�rakmamak i�in az az ve s�k s�k besin t�ketmek �nemlidir.
Sabah kahvalt�s� al��kanl���n�n mutlaka olmas�, ��le ve ak�am yemeklerinin d�zenli yenilmesi ve buna ilave olarak yo�urt ve meyve gibi hafif besinlerden olu�an ara ���nler t�ketilmesi v�cudu yormadan sindirimin ger�ekle�mesine yard�mc� olur. Bununla bereber g�nd�zden ak�ama do�ru besin t�ketiminin azalmas� da daha rahat bir uyku d�zeni sa�lar.
S�v� �htiyac�m�z Ne Kadard�r?
V�cutta normal ko�ullarda idrarla, terle, solunumla ve d��k�yla g�nde yakla��k 2,5 litre s�v� kayb� olur. Bu nedenle v�cuttan at�lan s�v�y� yerine koyabilmek i�in g�nde 2,5 litre yani 8-10 bardak suya veya su i�eren g�dalara ihtiyac�m�z vard�r.
Bu nedenle su i�mek i�in susama hissini beklemek yerine su t�ketimini al��kanl�k haline getirip g�n boyu s�k s�k i�mek gerekir. V�cutta s�v� at�m� s�cakl�k art���nda, enfeksiyon durumlar�nda, di�retik ila�lar kullan�ld���nda artar. Bu nedenle s�v� ihtiyac� daha da artar.
�ay, Bitki �aylar�, Kahve S�v� �htiyac�m�z� Kar��lar m�?
�ay ve kahve gibi kafeinli i�ecekler ve baz� bitki �aylar� di�retik etki g�stererek idrar at�m�n� art�r�r. Bu nedenle bu i�eceklerle ald���m�z suyu neredeyse atm�� oluruz. Yani �ay ve kahve t�keterek yeterli s�v�y� sa�lam�� olmay�z. �ay, kahve yerine yaz aylar�nda taze meyve sular�, ayran, s�t gibi i�ecekler ve taze meyveler s�v� ihtiyac�m�z� kar��lamada daha �ok destek olur.
Meyve sular� t�ketilirken haz�r meyve sular� yerine taze olanlar� tercih etmek hem daha az �eker (dolay�s�yla daha az kalori) almam�z� sa�lar hem de taze meyvelerin C vitamininden yararlanmam�z� sa�lar.
Ancak taze meyvelerin suyu s�k�l�rken hemen t�ketilmesine dikkat etmek gerekir yoksa vitamini azal�r. Ayran ise hem kalsiyumdan zengin hem de protein i�eren bir i�ecek olarak yaz aylar�nda s�v� ihtiyac�m�z� kar��lamada iyi bir se�enektir.
Suyun Zay�flamaya Etkisi Nedir?
Suyun zay�flama diyetlerinde en �nemli etkilerinden biri a�l�k hissini azaltmas�d�r. Bununla birlikte v�cutta ya� kaybedilirken olu�an art�k �r�nlerin v�cuttan at�lmas� suyla sa�lan�r. �htiyac�m�z kadar su i�mezsek v�cutta su birikir ve �dem olu�ur. Bunu �nlemenin en iyi yolu v�cutta kaybedilen suyu yerine koymakt�r. Yeterli su t�ketimi ayr�ca v�cutta kilo kayb�na ba�l� deri sarkmalar�n� da �nlemede yard�mc� olur. Kab�zl��� �nler.
��ilen Suyun S�cakl��� Kilo Kayb�n� Nas�l Etkiler?
Suyun s�cak olarak i�ilmesi midede daha uzun s�re kalarak �i�kinlik yapmas�na neden olur. S�cak suyun mideyi terk etmesi so�uk suya g�re daha ge�tir. S�cak havalarda v�cuda kaybolan s�v�n�n yerine konabilmesi i�in i�ti�imiz su so�uk veya oda �s�s�nda olmal�d�r. Ayr�ca egzersiz yaparken i�ilen suyun da s�cak olmamas�n� sa�lamak gerekir.
Amerikan Hastanesi
Beslenme ve Diyet B�l�m�
Diyetisyen Zuhal G�ler �elik
29.7.2010 - 1675
|