?Uzun s�reli ko�anlarda k�k�rdak hasar� daha fazla m� ya�an�yor?

Uzmanlar kas iskelet sisteminin geli�mesinden v�cut direncinin artmas�na kadar say�s�z faydalar� olan sporun, ancak do�ru uyguland���nda etkili sonu�lar do�urdu�una dikkat �ekiyor. Bu konuda �ok fazla yanl�� bilginin de bulundu�una i�aret eden Ortopedi ve Travmatoloji Uzman� Do�. Dr. G�khan Meri�, bunlardan birinin de a��r� spor yapmaya ba�l� eklemlerde k�k�rdak a��nmas� ve kire�lenmesinin daha h�zl� olaca��na dair toplumsal kan� oldu�unu hat�rlatt�.

Uzmanlar k�k�rdak a��nmas�, �zellikle 60 ya� �st� ki�ilerde, ailesinde k�k�rdak a��nmas� veya kire�lenme olanlarda ya da herhangi bir nedenle eklem cerrahisi ge�irenlerde daha s�k rastlanan bir sorun oldu�unu belirtiyor. A��nma baz� yanl�� davran��lar nedeniyle her ya� grubunda da ortaya ��kabiliyor. �zellikle spor yaparken yap�lan hatalarda k�k�rdak a��nabiliyor. Ortopedi ve Travmatoloji Uzman� Do�. Dr. G�khan Meri�, spor yaparken v�cudun a��r� zorlamas�na izin vermemek i�in mutlaka �ncesinde �s�nma ve germe egzersizleri yaparak olas� eklem ve kas dokusu zedelenmelerinin �nlenebilece�ini s�yledi.

UZUN S�REL� KO�UCULARDA A�INMA DAHA AZ

Bu noktada fazla spor yapman�n da bu sorunlar�n ortaya ��kmas�na neden olabilece�ine dair yayg�n kan�ya dikkat �eken Yeditepe �niversitesi Ko�uyolu Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzman� Do�. Dr. G�khan Meri�, 675 maraton ko�ucusunun 20 y�l boyunca takip edildi�i bir �al��mada bunun tam tersinin ortaya kondu�unu s�yledi. Meri�, konuyla ilgili �unlar� anlatt�: "Maraton ko�ucular� haftada 50 km'den fazla ko�mas�na kar��n bu ki�ilerin diz ve kal�a eklemlerinde k�k�rdak a��nmas� yani kire�lenmenin normal insanlardan daha d���k oldu�u g�sterilmi�tir, Ko�ma s�ras�nda dizlere v�cut a��rl���n�n sekiz kat� kadar, kal�aya v�cut a��rl���n�n be� kat� kadar y�k biner. Uzun s�reli y�klenmeden dolay� k�k�rdak hasar� geli�ebilece�i d���n�lse de ancak maraton ko�ucular�nda veya uzun s�reli ko�an ki�ilerde ger�ekten bu tip bir hasarlanman�n geli�medi�i ortaya kondu."

Kurallar�na uyarak limitleri zorlamadan yap�lan spor aktivitesinin eklemlere ekstra faydas� oldu�unu s�yleyen Do�. Dr. G�khan Meri�, "Ko�ma veya uzun s�reli y�r�y�� gibi aktiviteler kemiklerin mineral y�k�nde art�� sa�lamaktad�r. Ko�ucular�n eklem s�v�lar�n�n incelendi�inde anti inflamatuar etkisi (a�r� kesici) normal ki�ilere g�re daha fazla bulundu�u g�sterilmi�tir" diye konu�tu.

�NEML� OLAN D�ZE B�NEN Y�K� AZALTMAK

Bu sonucun nedenleri aras�nda maraton ko�ucular�n�n zay�f olmas�na ba�land���n� anlatan Do�. Dr. G�khan Meri�, "Bu durumda her ne kadar y�klenme artsa da kilo fazlas� olmad��� i�in y�klenmenin de �ok ciddi oranda ger�ekle�memesi nedeniyle hasar ya�anm�yor" dedi. Meri�, �arpma darbe ve y�klenmenin �ok daha fazla olabilece�i futbol, g�re� a��rl�k kald�rma tenis gibi sporlarda tekrarlayan darbeye ba�l� k�k�rdaklar, men�sk�s ve ba�larda hasarlanman�n geli�ebildi�inin g�sterildi�ini s�yledi.

SPOR KAS K�TLES�N� ARTIRIYOR

Men�sk�s y�rt���, �apraz ba� yaralanmas� gibi eklem i�i hasarlanmalar� olan ki�ilerde kire�lenmeye gidi�in daha h�zl� oldu�unu s�yleyen Do�. Dr. G�khan Meri�, ki�inin y�k�n� kas dokusunun ta��d���n� ve spor kas kitlesini artt�rarak ekleme binen y�k�n azalmas�na yarar sa�lad���n� anlatt�. Meri�, "Kas g�c�m�z ne kadar fazla ise eklemleri binen y�k o kadar az olur. Bu nedenle kaslar� zay�f olan ki�ilerde eklem hasarlanmas� k�k�rdak hasar� ve eklem i�i yaralanmalar daha s�k g�r�l�r." dedi.

ISINMAYI ATLAMA EKLEM HASARINA NEDEN OLUYOR

Spor yaparken �nemli olan noktan�n gerekli �s�nma hareketlerinin yap�lmas� oldu�unu belirten Yeditepe �niversitesi Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzman� Do�. Dr. G�khan Meri�, "Ani patlay�c� g�� gerektiren zumba, hitt gibi yo�un kardiyo egzersizleri yapan ki�ilerin �zellikle egzersiz �ncesinde mutlaka �s�nma yapmalar� ve kaslar�n� �s�tmalar� gerekir. �zellikle Covid-19 pandemi d�neminde evde zaman ge�irmek ad�na yap�lan online derslerde ve antrenmanlarda yeterli �ekilde �s�nma hareketleri yap�lmayabiliyor. Bu durumda eklem hasarlanmas�n daha s�k g�r�l�yor" diye konu�tu.

A�RI VARSA BIRAKIN

A��r� spor aktivitesinde dizlerde ve kal�alarda kire�lenme riskini olu�turabilecek durumlar hakk�nda Meri�, �u bilgileri verdi: "Spor yaparken herhangi bir darbe veya ters bir hareket sonras�nda eklemlerde �i�me, tak�lma hissi, eklem hareketi ile ses gelmesi ve a�r� olu�ursa mutlaka spor aktivitesine ara verilmeli. A�r� olan b�lgeye buz konarak istirahat edilmeli. E�er a�r�, �i�lik gibi �ikayetler bu �nlemlere ra�men devam ederse mutlaka bir uzmana dan���lmal�."

16.7.2020 - 46751