|
Yalt�r�k, "D�nyada alerji ve imm�noloji ile ilgili �nde gelen bilim kurulu�lar� da yay�nlad��� k�lavuzlarda g�da intolerans�n�n belirlenmesinde bu testleri tavsiye etmiyor " dedi.
D�nya Sa�l�k �rg�t� verilerine g�re d�nya n�fusunun yakla��k yar�s�nda besin duyarl�l��� bulunuyor. Ba� a�r�s�ndan nefes darl���na kadar farkl� sorunlara neden olun bu durumun mutlaka tedavi edilmesi gerekti�inin alt�n� �izen Yeditepe �niversitesi Kozyata�� Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzman� Nazl� �i�ik Yalt�r�k, test ve tedaviler konusunda bilgi verdi.
Besin duyarl�l���n� tespit etmek i�in hen�z do�ru, g�venilir ve do�rulanm�� bir testin olmad���n�n alt�n� �izen Yalt�r�k, "En iyi te�his arac� eliminasyon-provokasyon (��karma-ekleme) y�ntemidir. Te�his i�in alt�n standart metot ise �ift-k�r plasebo kontroll� besin y�kleme testidir. Hastalardan bir g�nl�k tutmalar� ve hangi g�dalar�n yenildi�ini, belirtilerin neye benzedi�ini ve ne zaman ortaya ��kt�klar�n� yazmalar� �nerilir. G�nl���n verileri bir diyetisyene veya doktora, hangi g�dalar�n istenmeyen reaksiyonlara neden oldu�unu ve at�lmas� gereken ad�mlar� belirlemesine yard�mc� olabilir " diye konu�tu.
TESTLER�N ��E YARADI�INA DA�R YETERL� B�L�MSEL DEL�L YOK
Yalt�r�k, "Bu g�dalar belirlendikten sonra �� aydan bir y�la kadar de�i�en s�rede diyetten ��kar�lmas�n� ve semptomlar takip edilerek yeniden eklenmesini i�erir. Son zamanlarda besin intolerans� testleri de yap�lmaktad�r. Fakat bu testlerin i�e yarad���n� ispat edecek yeterli bilimsel delil olmad��� gibi d�nyan�n alerji ve imm�noloji ile ilgili �nde gelen bilim kurulu�lar�n�n yay�nlad��� k�lavuzlar da g�da intolerans�n�n belirlenmesinde bu testleri tavsiye etmiyor " uyar�s�nda bulundu.
D�NYA N�FUSUNUN YARISINDA BES�N DUYARLILI�I BULUNUYOR
Besin duyarl�l���n�n (g�da intolerans�) dikkate al�nmas� gerekti�i konusunda uyaran Beslenme ve Diyet Uzman� Nazl� �i�ik Yalt�r�k, �nlem al�nmad��� takdirde ki�inin depresyonla kar�� kar��ya kalabilece�ini belirtti. D�nya Sa�l�k �rg�t� (WHO) verilerini hat�rlatan Yeditepe �niversitesi Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzman� Nazl� �i�ik Yalt�r�k, "D�nya n�fusunun yar�s�nda besin duyarl�l��� yani g�da intolerans� bulunuyor, bir milyar ki�ide tan�s� konmu� g�da intolerans� var. WHO'ya g�re bu rakam �� y�l �ncesinde 2,5 milyara ula�t� " dedi.
MEYVE, PEYN�R VE ��KOLATAYA D�KKAT
Besin duyarl�l���n�n nedenlerine dikkat �eken Nazl� �i�ik Yalt�r�k, "Besine eklenen g�da katk� maddelerinin yan� s�ra besinlerin i�erisinde do�al olarak bulunan toksinler de g�da intolerans�na sebep olabilir. Sindirim sistemindeki genetik bozukluklar, fazla antibiyotik kullan�m�, kronik enfeksiyonlar ve cerrahi giri�im sonras�nda enzim yap�lar�nda ve miktarlar�ndaki de�i�im �ok s�k rastlanan intolerans nedenlerindendir. �zellikle meyve, peynir, �arap ve �ikolatada bulunan vazoaktif elementler, migren, h�r�lt�l� solunum, �rtiker, yutma g��l��� gibi sorunlara yol a�abilir. S�t �r�nleri, gluten i�eren tah�llar ve fasulye ve lahana gibi g�dalar�n t�ketimine ayr�ca �zen g�stermek gerekir. E�er tespit edilen bir g�da varsa ��-d�rt g�n aral�klarla bu g�day� t�ketmek ��z�m olabilir " diye konu�tu.
HANG� HASTALIKLARA YOL A�IYOR?
Besin intolerans�n�n neden oldu�u hastal�klar hakk�nda da bilgi veren Uzm. Dyt. Nazl� �i�ik, depresyon uyar�s�nda bulunarak ��yle devam etti:
"Kronik ba� a�r�s�, a��r� kilo alma, a��r� kilo verme, cilt sorunlar�, otoimm�n hastal�klar, fibromiyalji, migren, mide ve �rritable Barsak Sendromu (�BS) gibi ba��rsak hastal�klar�, emilim bozukluklar�, romatizmal hastal�klar, nefes darl���, ast�m, depresyon, sinirlilik, Tip 2 diyabet, hipertansiyon, metabolik sendrom, hipotroidizm, kronik rinit, egzema, akne, �demli g�z kapaklar�, idrar bozukluklar�, Crohn's hastal���, kalp ve dola��m sorunlar�d�r. E�er besin tolerans�na ba�l� kronik yorgunluk hissediyorsan�z ve bunu ��z�mlemeyip o yiyece�i yeme�e devam ederseniz, ileride depresyona neden olabilir. Ba�larda sadece sindirim sisteminde gaz ve �i�kinlik �ikayetleri varken, bu �ikayetler g�z ard� edilip tedavi edilmezse, �rritabl Ba��rsak Sendromu (�BS) gibi ba��rsak hastal�klar� da ortaya ��kabilir. "
"EN �NEML� BEL�RT� S�ND�R�M PROBLEM� "
'Baz� ki�ilerde tek bir belirti mevcutken, baz�lar�nda birka� semptom ayn� anda ortaya ��kabilir' diyen Uzm. Dyt. Yalt�r�k, s�zlerine ��yle devam etti: "Ayn� besine intolerans� olan iki hastan�n reaksiyonlar� farkl� olabilir ya da ya�amlar�n�n de�i�ik zamanlar�nda intolerans ortaya ��kabilir. En fazla rastlanan belirtiler ise sindirim �ikayetleri, kar�n a�r�s�, kusma, ishal, mide kramplar�, gaz, deride ka��nt� ve �i�lik, solunumda ise burun akmas�, hap��rma, h�r�lt�l� nefes ve �ks�r�k. "
10.5.2019 - 39372
|