Uzman�ndan kurban etlerini saklama ve t�ketme �nerileri

G�ven Hastanesi Sa�l�kl� Beslenme ve Diyet B�l�m� Diyetisyen S�meyye Kavac�k, kurban etinin saklanmas� ve t�ketimi konusunda �nerilerde bulundu. Kurban eti, kesildikten hemen sonra t�ketilmemesi gerekti�ini belirten Kavac�k, "Etin, yakla��k 12-24 saat bekletilmesi gerekir. Kurban etinin bu s�re aral���nda dinlendirilmesi, hayvan�n kesimi s�ras�nda olu�an kas kas�lmas� durumu olan �l�m kat�l���n� (rigor motris) ortadan kald�rarak etin sert olmamas�n� sa�lar. Kurban etinin bir s�re bekletildikten sonra t�ketilmesi, sindirimi kolayla�t�rmakla birlikte �i�kinli�i ve haz�ms�zl��� da engeller. Etler, b�y�k par�alara de�il; k�yma, ku�ba�� gibi k���k par�alara b�l�nmelidir. Tek pi�irimlik miktarlarda buzdolab� po�etlerine ayr�larak buzdolab�n�n buzluk k�sm�nda veya derin dondurucuda saklanmal�d�r. Haz�rlanan etler buzdolab�nda -2 santigrat derecede 1-2 hafta; derin dondurucuda ise -18 santigrat derecede 6-12 ay muhafaza edilebilir" diye konu�tu.

ETLER NASIL ��ZD�R�LMEL�D�R?

Kavac�k, buzluktan ��kar�lan etler nas�l ��z�lmesi gerekti�ini ile ilgili, "Pi�irmek i�in buzluktan ��kar�lan etler, buzdolab�n�n alt raflar�na indirilerek ��zd�r�lmelidir. ��zd�r�len et, hemen pi�irilmeli ve tekrar dondurulmamal�d�r. ��zd�r�ld�kten sonra tekrar dondurulan etlerde bakteri say�s� artmakta ve bu �ekilde t�ketilen etler, besin zehirlenmesine yol a�abilmektedir. Kesimden sonra et, koyu k�rm�z� renkte olur. So�urken ve havaland�r�l�rken zamanla, arzu edilen canl� k�rm�z� renge d�ner. Eti i�lemek i�in kesimden sonra yakla��k 3-4 saat beklenmelidir. Eti i�lerken kirli y�zeylerle kar��la��lmas� durumunda ise, et y�kamak yerine kirli y�zeyleri keserek almak gerekir. Etin y�kanmas�, hem kirlilik i�indeki bakterilerin her yere yay�lmas�na hem de bakterilerin rahat �o�almas�na zemin olu�turur. Pi�irme y�ntemi olarak ha�lama, f�r�nlama ve �zgara gibi y�ntemler tercih edilmeli; k�zartmadan ve kavurmadan ka��n�lmal�d�r. Mangalda ise, et ile k�m�r aras�nda yakla��k 15 santimetre mesafe b�rak�lmal�d�r. Etlerin k�m�rle�ecek �ekilde k�zart�lmamas� gerekir. K�m�rle�en etler kanser riski ta��maktad�r. Ayr�ca etin ate�e yak�n olmas� B1, B12, folik asit gibi vitaminlerin kayb�na yol a�maktad�r" dedi.

'DO�RU P���RME TEKN��� �OK �NEML�'

Etle yap�lan sebze ya da baklagil yemeklerine ya� ilave edilmemesi gerekti�ini kaydeden Kavac�k, �unlar� s�yledi:

"�zellikle kat� ya�lar, et yemeklerinde kullan�lmamal�, et kendi ya�� ile pi�irilmelidir. Kurban Bayram�'n�n geleneksel yeme�i haline gelen kavurma; tereya�� veya kuyruk/i� ya�� eklenmeden, kendi suyunda ve k�s�k ate�te pi�irilmelidir. Yumu�ac�k lokum gibi bir et pi�irmenin en �nemli unsuru uygun et se�imidir. Izgarada pi�irmek i�in etin bonfile, kontrfile, T-bone, antrikot, pirzola, biftek; ha�lama i�in gerdan, d��, pen�eta, kol, incik; k�yma i�in d�� ve pen�eta; soslu yemekler ve ku�ba�� et i�in kontrnuar, nuar, tran� gibi b�l�mleri tercih edilebilir. Etin, istenilen yumu�akl�kta olmas� i�in do�ru pi�irme tekni�i �ok �nemlidir. Ayn� zamanda pi�irme s�resi de yap�lacak yeme�e g�re ayarlanmal�d�r. Pi�mi� etin i�erisine �atal veya b��ak bat�r�lmas�, etin i�indeki suyun ��kmas�na ve

lezzetini kaybetmesine sebep olur. Bir di�er p�f nokta da sirke kullanmakt�r. Et pi�irilirken �zerine birka� damla elma ya da �z�m sirkesi gezdirmek, etin yumu�ak olmas�n� sa�lar. Ayn� zamanda sirke yerine limon suyu da kullan�labilir. Ayr�ca etin yumu�ak olmas� i�in do�ru kesilmi� olmas� gerekir. T�m etler, uzanan uzun kas liflerine sahiptir. Kas liflerine paralel olarak kesilen et, ne kadar pi�erse pi�sin yumu�ak olmaz. Et, kas liflerine �apraz olarak kesilmelidir. Bu y�zden kurban etleri, kasapta do�ru �ekilde kestirilebilir."

KAHVALTIDA ET T�KET�M�

Kavac�k, k�rm�z� etin hangi ���nlerde t�ketilmesi ile ilgili de, "Her g�n oldu�u gibi bayram sabahlar�nda da dengeli ve besleyici bir kahvalt� yap�lmal�d�r. Kahvalt�da peynir, yumurta, C vitamini y�n�nden zengin olan domates, sivri biber, maydanoz, roka gibi sebzeler, ceviz, badem gibi ya�l� tohumlar ya da zeytin, kepekli veya tam bu�day ekmek t�ketilebilir. Klasik ve hafif bir kahvalt� tercih edilmelidir. Kurban Bayram� nedeniyle kahvalt�da geleneksel et ve et �r�nlerinden yap�lm�� k�zartma, kavurma gibi yiyecekler t�ketilmemelidir. Etlerin yan�nda rafine edilmi� pilav, makarna gibi yo�un karbonhidratlar�n yerine, bulgur ve esmer pirin� t�ketilmelidir. Asitli ve gazl� i�ecekler yerine ise; ayran, yo�urt, cac�k gibi hafif yiyecek ve i�ecekler tercih edilmelidir" dedi.

ET T�KET�M� K�MLER ���N SAKINCALIDIR?

Bayram s�resince �ok fazla k�rm�z� et t�keten; kalp-damar, diyabet, hipertansiyon ve b�brek hastalar� risk alt�nda oldu�unu kaydeden Kavac�k, "Al�nmas� gereken �nlemlerin herkes i�in ge�erli oldu�u unutulmamal�d�r. Kurban Bayram�'nda da; sa�l�kl� beslenmenin temel prensiplerine, yiyecek se�imine, porsiyon kontrol�ne ve besin gruplar�n�n dengeli da��l�m�na �zen g�sterilmelidir. Kurban Bayram� d�neminde sakatat t�ketimi de artmaktad�r. �zellikle kolesterol hastalar� ile kalp-damar hastal��� riski ta��yan ki�iler sakatat t�ketiminden ka��nmal�d�r" ifadelerini kulland�.

20.7.2021 - 55035