|
�ocuk ve Ergen Psikiyatr� Do�. Dr. Neslim G�vende�er Doksat, �ocuklarda ayr�l�k kayg�s� bozuklu�unun zamanla okul fobisine d�n��t���ne dikkat �ekerek anne babalar� uyard�. Ayr�l�k kayg�s� bozuklu�unun nedenlerini a��klayan Doksat, bu durumun �nlenebilir oldu�unu s�yledi. Beykent �niversitesi Fen-Edebiyat Fak�ltesi Psikoloji B�l�m� Do�. Dr. Neslim G�vende�er Doksat, �� ila �� bu�uk ya��na kadar olan d�nemde bir �ocuk annesinden ayr� bir odada kald��� zaman, belirli aralarla annesinin bulundu�u odaya gidip, onun orada olup olmad���n� kontrol etme ihtiyac� duydu�unu belirterek, uzun s�reli olarak annesinden ayr� kalmaya tepki g�sterebilece�ini ifade etti. Dr. Doksat, "�� ila �� bu�uk ya�lar�ndan itibaren ise �ocuk, 'ayr�lma-bireyle�me faz�n�' tamamlar ve otonom-�zerk bir birey haline gelir. O nedenle, geli�imsel d�nemlerini sa�l�kl� �ekilde tamamlam�� olan bir �ocuk bu ya�lardan itibaren, art�k rahat�a kendi odas�nda uyuyabilmektedir. Annesiyle k�sa s�reli olarak ayr� kalmay� tolere edebilmektedir. Dolay�s�yla, �� ya��ndan sonra rahat�a anaokuluna ba�lar ve g�nd�z saatlerinde annesinden fiziki olarak ayr�lmak onun i�in bir sorun olu�turmaz" dedi. "ZAMANLA OKUL FOB�S�NE D�N���YOR" "Ayr�lma-bireyle�me faz�n�" tamamlayamam�� olan �ocuklar�n, anaokulunda yo�un �ekilde a�lad���n�, orada durmak istemedi�ini ve annelerini yanlar�nda istedi�ini belirten Doksat, "�ki hafta ge�mesine ra�men bu tablonun devam etmesi durumuna 'ayr�lma kayg�s� bozuklu�u' ad� verilir. Bu durumda �ocuk okulda durmak istemedi�i i�in, anaokulu y�netimi ailesinden genellikle �ocu�u okuldan almas�n� ister. �zellikle d�rt hafta ge�tikten sonra, halen al��amam�� olan �ocu�un okuldan al�nmas� uygun bir davran�� olmakla birlikte, ailelerin baz�lar� bu durumun mutlaka profesyonel destek al�nmas� gereken bir durum oldu�unu bilmedikleri i�in �ocu�un okulda durmak istememe sebebini ya� k���kl���ne ba�larlar ve b�y�y�nce durumun d�zelece�ini umut ederler. Bu durumda, tedavi edilmemi� 'ayr�lma kayg�s� bozuklu�u' ilerleyen y�llarda tedavisi �ok daha g�� bir durum olan 'okul fobisine' d�n���r. O nedenle, ayr�lma kayg�s� bozuklu�unun erken ya�ta tedavi edilmesi �ok �nemlidir" uyar�s�nda bulundu. "AYRILMA KAYGISI BOZUKLU�UNUN SEBEPLER� NELERD�R?" Do�. Dr. Neslim G�vende�er Doksat, �ocuklarda ayr�lma kayg�s� bozuklu�unun sebeplerini ��yle s�ralad�: "Annenin kendisinin evhaml� ve endi�eli bir karaktere sahip olmas�. Annenin kendisinde bir �e�it 'kayg� bozuklu�u' veya 'obsesif kompulsif bozukluk' olmas� sebebiyle, �ocu�una kar�� a��r� koruyucu-kollay�c� davranmas� ve ona kar�� evham aktarma davran��lar� sergilemesi. Karde� do�umunun oldu�u d�nemde b�y�k �ocu�un anaokuluna ba�lat�lmas�ndan kaynaklanan karde� k�skan�l���. Ebeveynler aras�nda �at��mal� evlili�in varl���, fiziksel veya duygusal �iddete maruz kalmak. Bo�anma a�amas�nda olmak veya yeni bo�anm�� olmak. Ebeveynlerde veya geni� ailede ciddi bir hastal���n veya kayb�n ya�anmas�. Ta��nma veya g��e maruz kalm�� olmak." AYRILIK KAYGISI NE �EK�LDE �NLEN�R? S�z konusu risk kar��s�nda ebeveynlere �nemli g�revler d��t���n�n alt�n� �izen Doksat, �ocuklardaki ayr�l�k kayg�s�n�n ve olumsuz d���ncelerin geli�mesini azaltmak ad�na, kritik tavsiyelerde bulundu. Doksat, "Ebeveynlerin �ocuklar�na kar�� a��r� derecede koruyucu ve kollay�c� ebeveyn tutumu uygulamamalar�, �ocuklar�na kayg�l� ve evhaml� davran�� modelleri sergilememeleri �ok �nemlidir. �lk bir ya��ndan sonra �ocu�un yatak odas�n�n ayr�lmas�, �zerk ve otonom bir birey olmas�n�n desteklenmesi gereklidir. Anneleriyle ayn� yatakta uyuma �srar�nda bulunan �ocuklarda bu �srar�n �ncelikli olarak kayg�l� ve/veya kendini yaln�z hisseden annenin olumsuz beklentilerini gidermek oldu�u unutulmamal�d�r. Bu noktada uygun davran��� sergileyemeyen ebeveynlerin psikiyatrik destek alarak kendi kayg� bozukluklar�n� tedavi etmeleri b�y�k �nem ta��r" diye konu�tu. �ocuk ve Ergen Psikiyatr� Do�. Dr. Neslim G�vende�er Doksat, s�zlerine ��yle devam etti: "Bir bu�uk ila iki ya��ndan itibaren �ocu�un ayr� bir birey olmas� mutlak �ekilde desteklenmelidir. �stedi�i k�yafeti giymesi, kendini ifade etmesi, �zbak�m becerilerini kendinin ger�ekle�tirmesi gibi konularda �zerkle�mesinin �n�n�n a��lmas� gereklidir. Karde� do�umu halinde, rekabetin tetiklenmemesi ve k�skan�l���n �n�ne ge�ilmesi gereklidir. �at��mal� evlilik ve �eki�meli bo�anma gibi durumlarda, ebeveynlerin mutlak surette profesyonel ruh sa�l��� deste�i almas� �ok �nemlidir. Aile i�inde ciddi hastal�k, kay�p ya�anmas� durumunda veya �ocu�un duygusal adaptasyonunu olumsuz etkileyebilecek ta��nma veya g�� olaylar�n�n ya�anmas� durumunda da mutlaka profesyonel ruh sa�l��� deste�i al�nmal�d�r." Doksat, payla�m�� oldu�u tavsiyelerle, �ocuklarda ayr�lma kayg�s� bozuklu�unun geli�mesinin �nlenmesi ve orta, uzun vadede okul fobisi gibi ciddi bir hastal���n ortaya ��kmas�n�n da �nlenmesinin m�mk�n oldu�unu s�zlerine ekledi.
17.6.2021 - 54272
|