Uzay seyahatlerinde, bir ba�ka deyi�le yer�ekimsiz ortamlarda insan bedeni �nemli de�i�imlerden ge�iyor ve hatta sa�l�k sorunlar� ortaya ��kabiliyor.
|
|
|
|
|
|
Uzay, zorlu ve aff� olmayan bir yer ve �ok say�da astronotun d�nyaya d�n��lerinde g�rd��� gibi yer�ekimsiz ortamda uzun s�re ya�amak insan bedenine ciddi darbe vuruyor.
Peki, riskler tam olarak ne?
Japon astronot Nori�ige Kanai, Uluslararas� Uzay �stasyonu'nda sadece �� hafta ge�irmesinin ard�ndan dokuz santimetre uzad���n� s�yleyerek k�sa bir s�re man�etlerde yer alm��t�.
Ancak daha sonra hesap hatas� yapt���n� itiraf etti ve sadece iki santimetre uzad���n� s�yledi. Fakat, uzayda vakit ge�irenlerin boylar�nda �nemli de�i�iklikler asl�nda normal.
Yer�ekimi olmadan omurilik kemikleri geni�leyebiliyor ve bu durum boyda k���k de�i�ikliklere neden oluyor. Ancak ara�t�rmalara g�re, d�nyaya d�nd�klerinde astronotlar�n boylar� normale geri d�n�yor. Uzayda bir y�l kalanlara ne oluyor?
Genelde, astronotlar Uluslararas� Uzay �stasyonu'na alt� ayl���na yollan�yorlar. Ancak Amerikal� Scott Kelly, 2016'da Rus kozmonot Mikhail Kornienko ile birlikte uzayda 340 g�n kalarak tarihe ge�mi�ti.
G�revin amac�, uzayda ge�irilen uzun s�relerde a��rl�ks�z olman�n, radyasyonun ve izolasyonun insan bedenine neler yapt���n� daha iyi anlamakt�.
�kizi de astronot olan Kelly'nin uzaydaki deneyimi, uzay yolculuklar�n�n insan bedeni �zerindeki etkilerine dair benzersiz bilgiler sa�lad�. Ara�t�rman�n bir par�as� olarak karde�i Mark evinde kald� ve daha sonra ikiz karde�ler kar��la�t�r�lmal� olarak incelenebildi.
Kelly BBC'ye yapt��� a��klamada "Sa�l�k sorunlar�n�n �o�u belirti g�stermiyor, kendi kemik k�tlenizi hissedemiyorsunuz " dedi.
Scott Kelly d�nyaya d�ner d�nmez, ayr�nt�l� testlerden ge�irildi. Uzayda kald��� uzun s�re v�cudunda bir s�r� belirti ortaya ��karm��t�.
Kelly bu belirtileri "V�cudumda a�r�lar, sertlikler, biraz kemik biraz da kas kayb� oldu. �i�me ve kafatas�m�n i�indeki bask�da art�� olmu�tu " diye anlatt�.
D�nyan�n atmosferine uyum sa�lamaya �al��rken d�k�nt� ve kurde�en gibi deri hastal�klar�, mide bulant�s� ve ba� d�nmesi de ya�ad�.
Amerikan Uzay ve Havac�l�k Dairesi (NASA), Kelly'nin yapt��� deneyin Mars gibi uzun uzay yolculuklar�n�n biyomedikal risklerini d���rmede �nemli bir ad�m oldu�unu s�yledi.
K�z�l gezegene yap�lacak her hangi bir yolculu�u tamamlaman�n en az 30 ay s�rece�i tahmin ediliyor. Astronotlar�n ba�a ��kmas� gereken sa�l�k sorunlar�
Kaynak: NASA
11.1.2018 - 31074
|
|