|
Kamuoyunun bir b�l�m�ndeki yayg�n kan�n�n aksine koronavir�s�n neden oldu�u Covid-19 hastal���, yeti�kinler kadar yo�un ve �iddetli olmamakla birlikte �ocuklar� da etkiliyor.
T�rkiye'nin d�rt bir yan�ndaki �e�itli hastanelerde �ocuklar i�in Covid-19 yatakl� servisleri ve de �ocuk yo�un bak�m servislerinin Covid-19 �niteleri bulunuyor.
1 Mart'tan hemen �nceki d�nemde yeti�kinlerde oldu�u gibi hastanelerin Covid-19 �ocuk servisleri ve yo�un bak�mlardaki �zel �niteler bo�almaya ba�lam��t�.
Ancak �lkedeki yeni koronavir�s dalgas�, �imdi yine yeti�kinlerle birlikte �ocuklar� da etkiliyor.
�ocuklar�n, t�m hastalar i�inde oran� art�yor mu?
Sa�l�k Bakanl���'n�n koronavir�sle ilgili a��klad��� g�nl�k veriler, yeti�kinleri kaps�yor.
Ancak farkl� kentlerdeki farkl� hastanelerden gelen bilgiler, Covid-19 servislerinde tedavi g�ren �ocuk say�s�n�n artt���na i�aret ediyor.
�rne�in Hacettepe �niversitesi T�p Fak�ltesi �ocuk Enfeksiyon Hastal�klar� Bilim Dal� Ba�kan� Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, son g�nlerde bas�ndaki de�erlendirmelerinde, "�ocuk hastalar�m�z�n say�s� artt�" dedi.
Ge�ti�imiz g�nlerde Anadolu Ajans�'na konu�an Sa�l�k Bilimleri �niversitesi �mraniye E�itim ve Ara�t�rma Hastanesi Ba�hekimi Necdet Sa�lam da �ocuk hasta say�lar�nda son d�nemde art�� ya�and���n� s�yledi.
Sa�lam, "Okullardan bula�mayla ilgili ciddi g�zlemlerimiz var" dedi.
BBC T�rk�e'ye konu�an, �stanbul'un en �nemli pandemi hastanelerinden, Marmara �niversitesi Pendik E�itim ve Ara�t�rma Hastanesi'nden uzmanlar da kendi hastanelerinde art�� g�zlemlediklerini belirtiyor.
Marmara �niversitesi T�p Fak�ltesi, �ocuk Enfeksiyon Hastal�klar� Bilim Dal� Ba�kan� Do�. Dr. Eda Kepenekli, Covid-19 yatakl� �ocuk servisindeki durumu ��yle anlat�yor:
"Biz tekrar tam kapasiteye ge�tik. Bir d�nem bir iki hasta yat�r�rken, �u an sekiz, on rakamlar�n� g�r�yoruz. �u an 20 yatakl� servisimiz var. Biz �ocuklar� odalarda tek olarak yat�r�yoruz. Pandemi daha da a��rla��rsa, hasta say�lar� daha da artarsa, ayn� mutasyonu ta��d���n� bildi�imiz vakalar� ta��yan �ocuklar� ayn� odada yat�rmay� planlad�k ama �u an i�in b�yle bir durumda de�iliz."
Marmara �niversitesi T�p Fak�ltesi �ocuk Yo�un Bak�m Bilim Dal� Ba�kan� Do�. Dr. Nil�fer Yal�nda� �zt�rk de hastanedeki �ocuk yo�un bak�m servisinin dolulu�uyla ilgili, "Bizim 14 yatakl� �nitemizde koronavir�s i�in iki yata��m�z var. Daha fazla odas� olan hastanelerde yat��lar daha fazla. Bizimki �u an i�in yetiyor ama bu ak�am ayn� �eyi s�yleyemeyebilirim" diyor.
Peki, �ocuk hasta say�s� genel art��a paralel olarak m� art�yor yoksa t�m hastalar i�inde �ocuklar�n oran� da art�yor mu?
Bu soruyu net olarak cevaplamak i�in istatistiklere ihtiya� duyuluyor.
Bununla birlikte uzmanlar, �u an i�in genelin i�indeki �ocuk oran�n�n artt���n� g�zlemlemediklerini belirtiyor.
Do�. Dr. Kepenekli, "Toplumdaki genel Covid-19 enfeksiyonunun h�z�n�n art���na ba�l� olarak �ocuklarda da o h�z artt�. Ama �ocuklar�n oran�nda bir art�� yok" diyor.
Uzmanlar, son d�nemde hastanede yat�� ihtiyac� olan �ocuklar�n �zellikle, toplumda ergen denilen, adolesan ya� grubundan oldu�unu g�zlemlediklerini de ekliyor.
Mutasyon �ocuklar� daha fazla etkiliyor mu?
2020 y�l�n�n ilerleyen d�nemlerinde, mutasyon vir�sler t�m d�nyada yay�lmaya ba�lad���nda, bu mutasyonlar�n �ocuklar� daha fazla etkileyebilece�ine dair ��pheler ortaya ��km��t�.
�zellikle, �ngiltere mutasyonun, �ocuklar� daha fazla etkileyip etkilemedi�i konusu uluslararas� �apta sorgulanm��t�.
T�rkiye'de G�ney Afrika ve Brezilya mutasyonlar� da g�r�lmekle birlikte as�l olarak �ngiltere mutasyonu yayg�n durumda.
Peki gelinen a�amada, hastanelerde, mutasyonlu vir�slerin �ocuklar� daha farkl� etkiledi�ine dair bir g�zlem olu�tu mu?
Do�. Dr. Eda Kepenekli buna olumsuz yan�t veriyor ve "�ocuklarda mutasyondan kaynaklanan farkl� bir g�zlemimiz yok" dedikten sonra bunu a��yor:
"Bizim g�zlemimiz ki di�er bilimsel yay�nlar da bunu destekliyor, �ngiltere mutasyonu olan, �u an bask�n olan koronavir�s t�r�nde klinik olarak bir farkl�l�k ya da �l�m oranlar�nda bir art�� g�rm�yoruz. Ama bula��c�l��� daha y�ksek. Yani bir ki�inin enfekte edece�i ki�i say�s� daha fazla gibi g�z�k�yor."
"�ngiltere'de bu varyant ��kt��� zaman, '�ocuklar� daha h�zl� etkiliyor ve daha korkun�' gibi bir endi�eler var idi ve bu t�m d�nyay� da etkiledi fakat bunun ger�ek olmad��� ortaya ��kt�" diyen Do�. Dr. Nil�fer Yal�nda� �zt�rk bu konuda, uluslararas� alandaki �nemli t�p dergilerinden Lancet'te yay�mlanan bilimsel makaleye i�aret ediyor.
BBC T�rk�e'nin inceledi�i, 10 �ubat tarihli �zetle �u ifadeler yer al�yor:
"1 Mart ile 31 May�s 2020 tarihleri aras�nda 20 �ocuk ve gen� (18 ya� ve alt�nda olup pozitif ��kan hastalar) King's College Hastanesi'ne kabul edildi. 1 Kas�m 2020 ve 19 Ocak 2021 tarihleri aras�nda ise pozitif ��kan 60 �ocuk ve gen� hastaneye kabul edildi. �ki grup aras�nda ya�; ek tan�s� olan hasta oran�; siyah, Asyal� ve etnik az�nl�k �zelli�i olan hasta oran� ve de yoksunluk seviyeleri a��s�ndan belirgin farkl�l�klar bulunmad�.
"�nemli olarak, ikinci dalgada, �ocuklar ve gen� insanlarda daha �iddetli bir hastal���n vuku buldu�una dair bir kan�t bulamad�k. Bu da B.1.1.7 varyant�n�n (�ngiliz varyant�) ana t�rden g�zle g�r�l�r derecede farkl� bir klinik seyre sebep olmad���n� g�steriyor."
Bu arada T�rkiye ve d�nyada bu konudaki uluslararas� �al��malar s�r�yor.
Son d�nemde Covid-19 nedeniyle Brezilya'da �ocuk �l�mlerinin art��� da uluslararas� alanda .
MIS-C sendromu uyar�s�
Uzmanlar, son d�nemde �ocuklarda g�r�len, �oklu sistemik inflamatuvar sendromun yani MIS-C'nin ise g�r�lmeye devam etti�i devam etti�i uyar�s�nda bulunuyor.
MIS-C, vir�se maruz kalan veya vir�s� kapan �ocuklarda g�r�lebilen bir sendrom.
Bu sendrom �ocuklarda; ate�, kar�n a�r�s�, halsizlik, d�k�nt�ler, ba� a�r�s� gibi etkiler yarat�yor.
Uzmanlar, ebeveynleri bu belirtilere kar�� uyan�k olmaya �a��r�yor.
�zellikle de koronavir�se yakalanan bir yeti�kinin oldu�u bir evde bir �ocukta ate� g�r�lmesi durumunda bir �ocuk doktoruna ba�vurulmas� gerekti�i belirtiliyor.
�ocuklar�n sa�l��� a��s�ndan toplumun a��lanmas� �nemli
Uzmanlar, g�n�m�zde �ocuklardaki Covid-19 vaka say�s�n�n d��mesinin, yeti�kinlerdeki d����e ba�l� oldu�unu belirtiyor.
Do�. Dr. Nil�fer Yal�nda� �zt�rk, "Toplumdaki art��� engellerseniz, �ocuklarda da engellersiniz. Elimizde, bunu g�steren iyi �lke modelleri var" diyor.
Uzmanla bu noktada a��n�n kritik �nemde oldu�unu vurguluyor.
Toplumun �nemli bir k�sm�n�n a��lanmas�n�n �ocuklar a��s�ndan da �ok �nemli oldu�unu s�yleyen �ocuk sa�l��� ve hastal�klar� uzmanlar�, ayr�ca belli bir a�amada �ocuklar�n da a�� olmas�n�n g�ndeme gelece�ini belirtiyor.
Uzmanlar, a��lama gibi t�m toplumu ilgilendiren s�re�ler devam ederken, ebeveynlerin de bu s�re�te �ocuklara maske, mesafe ve hijyenin �nemli oldu�unu g�stermesi gerekti�ini belirtiyor.
Do�. Dr. Eda Kepenekli �ocuklar�n maske takmas� konusundaki yakla��mda, motivasyonun �nemli oldu�unu s�yl�yor:
"K���k �ocuklar�n tabii ki uyumu biraz daha d���k oluyor. Onlar� motive etmek gerekiyor. Ebeveyn olarak �ocuklara; onlar� korkutarak, �rk�terek, endi�elendirerek de�il ama '��yle bir d�nemden ge�iyoruz, senin de kendini koruman�n en iyi yolu bu, bu �ekilde kendini koruyabilirsin' diyerek, tedbiri ��reterek yakla�mak gerekiyor".
Uzmanlar ayr�ca, �ocuklar�n koronavir�se yakalanmalar� durumunda hastal��� daha hafif atlatabilmeleri i�in, �ocukluk �a�� a��lar�n�n tam olmas�n�n, beslenmelerine dikkat edilmesinin ve sigara duman�na maruz kalmamalar�n�n �nemli oldu�unu belirtiyor.
23.4.2021 - 52994
|