|
Defalarca el y�kama, evi temizleme, d��ar�dan gelen her �eyi dezenfekte etme gibi tekrar tekrar yap�lan, hayat� temizlikten ibaret hale getiren temizlik tak�nt�lar� kad�nlarda daha yayg�n g�r�l�yor. T�pta "obsesif kompulsif bozukluk" olarak adland�r�lan bu durum, �nlem al�nmamas� halinde cilt hastal�klar�ndan depresyona kadar pek �ok hastal��a neden oluyor. Temizlik tak�nt�ya d�n��t���nde k�s�tlamalar da ba�l�yor! "Temizlik tak�nt�lar�, obsesif kompulsif bozukluk, ba�ka bir deyi�le "tak�nt�" hastal���ndan bahsederken halk�n akl�na en fazla gelenlerdir. Baz� dan��anlar�m�z kendi s�k�nt�lar�n� anlatmak i�in, "Bende titizlik hastal��� var" derler. Hem bireysel hem de i�inde ya�ad���m�z �evrenin temizli�ine �zen g�stermek bir noktaya kadar hastal�klar� uzak tutup daha konforlu ve daha sa�l�kl� bir hayat ya�amam�z� sa�larken, temizlik bir tak�nt�ya d�n��t��� a�amada hem bireyin hem de �evresinin hayat� k�s�tlanmaya ba�lar. "Temizlemezsem �ok k�t� �eyler olacak!" Y�kama tak�nt�s� olan ki�iler, bula�ma sonras� e�er y�kama yapmazlarsa tehlikeli bir �ok olay�n ger�ekle�ebilece�ine dair y�ksek bir beklenti duyarlar. B�ylesine y�ksek bir tehlike olas�l���n� g�z �n�nde bulundurduklar�nda y�kama eylemini yapmaktan geri duramazlar. Pislik alg�s� her zaman mikroplar ve hastal�klarla ilgili olmayabilir. Hatta kimi dan��anlar pisli�in ne oldu�unu tam tarif edemediklerini ancak hissettiklerini s�ylerler. Bu pisli�i y�kamazsa �ocu�unun ba��na k�t� bir �ey gelece�i d���ncesinde oldu�u gibi, y�kama ihtiyac� gelecekteki olumsuz bir olas�l�ktan koruyucu nitelik ta��r. As�l temizlenmesi gerekenler ertelenebilir Temizlik tak�nt�s� denince akla ilk el y�kama gelir ancak bir �eylerin pislikle bula�t��� d���ncesi ve buna e�lik eden y�kama davran���n�n bulundu�u farkl� durumlar da vard�r. Mesela d��ar�dan gelen bir torba pis olarak d���n�l�rse de�di�i her yeri temizleme ihtiyac� ya�anabilir. Ya da sokakta giyilen kaban dahil t�m k�yafetler pis g�r�l�p eve gelir gelmez hepsini y�kama ihtiyac� duyulabilir. Temizlik malzemeleri bile y�kanabiliyor Baz�lar� evden misafirler gider gitmez koltuk k�l�f� ve perde y�kayabilir. Temizlikle ilgili tutars�zl�klar da olabilir. Her tuvalet sonras� t�m k�yafetlerini �ama��r makinesine koyan bir ki�i haftalard�r v�cut banyosu yapm�yor olabilir. Temizleme t�reni �ylesine �ok ayr�nt� gerektirebilir ki ki�i temizli�iyle ba�a ��kmakta zorlanaca��n� d���nd��� baz� yerleri temizlemekten ka��nabilir. Temizlik yap�lan malzemeleri de temizleme ihtiyac� duyulabilir. Kal�p sabunlar� y�kayanlar, temizlik bezlerini defalarca kaynatanlar, her yerin temizli�i i�in ayr� bir temizlik bezi kullan�p bunlar� da ��pe atanlar olabilir. Baz�lar� da sadece kendilerini de�il, yak�nlar�n� da y�kamak isteyebilir. �zellikle �ocuklar evdeki temizlik tak�nt�s� olan ebeveyni �rnek alarak ileride temizlik tak�nt�s� geli�tirebilir." Kad�nlarda daha yayg�n Temizlik tak�nt�s�n�n kad�nlarda daha yayg�n oldu�unu belirten �nsalver, baz� kad�nlar�n bununla gurur duydu�unu hatta yap�lan muayenelerde bundan bir sorun olarak bahsetmediklerini vurgulad�. Hastal�klara yol a�abilir Yrd. Do�. Dr. Bar�� �nen �nsalver, temizlik tak�nt�s�n�n cilt hastal�klar�ndan depresyona kadar �e�itli hastal�klara da yol a�abilece�ini belirterek �unlar� s�yledi: "Y�kama ve temizlemeyle ge�en s�re zaman i�erisinde art�p bazen g�n�n tamam�n� kapsayabilir. Y�kamayla ge�en s�renin artmas� suya ya da temizlik maddelerine temas eden cilt ve di�er y�zeylerin a��nmas�na neden olabilir. Ciltte kuruluktan kanamaya kadar geni� bir yelpazede etkilenme olabilir. Derimizin y�zeyinde bizi baz� d�� etkenlere kar�� koruyan ya� ve asitli tabaka sabunlar�n etkisiyle kayboldu�undan deri enfeksiyonlara a��k hale gelir. Sa�larda d�k�lme olabilir. E�er e�yalar, k�yafetler y�kan�yorsa bunlar k�sa s�rede y�pranacakt�r. Tak�nt�lar �iddetlenip zaman i�erisinde depresyon geli�ti�inde depresyona ba�l� enerji azalmas� temizlik yapmay� zorla�t�r�r. Bu durumda bir �ok dan��an�m�z temizlik yapamamak nedeniyle daha da fazla s�k�nt� ya�ar. Temizlik tak�nt�s� olan ki�iler genellikle �ikayetleri �iddetlenip g�ndelik hayatlar�n� olumsuz etkiledi�i d�nemde tedaviye ba�vururlar. Tedavide hem bili�sel-davran���� psikoterapiler hem de ila� tedavilerinin yeri vard�r. Baz� ileri vakalarda pislik alg�s� hezeyani bir boyut alabilir. Bu durumda hastanede yatarak tedavi dahi gerekebilir."
23.2.2016 - 20073
|