Tarama programlar�yla baz� kanserler y�zde 90 oran�nda erken evrede tespit edilebiliyor

Tarama programlar�na dahil olan meme, rahim a�z� ve ba��rsak kanserlerini kapsayan bilimsel �al��ma, tan� alan bu kanserlerin y�zde 90'�n �zerinde erken evrede tespit edilebildi�ini ortaya koydu.

Ankara Bilkent �ehir Hastanesi Onkoloji Hastanesi Ba�hekimi ve Cerrahi Onkoloji Klini�i E�itim Sorumlusu Prof. Dr. L�tfi Do�an, 1-7 Nisan Kanser Haftas� dolay�s�yla AA muhabirine a��klamalarda bulundu.

D�nya genelinde en s�k g�r�len kanserler i�inde akci�er kanserinin ilk s�rada yer ald���n� s�yleyen Do�an, kad�nlarda meme kanserinin birinci s�rada bulundu�unu, erkeklerde de akci�er kanserinden sonra ba��rsak ve mide kanserlerinin g�r�ld���n� aktard�.

Do�an, kanser tarama, tan� ve tedavisinde �nemli geli�meler ya�and���na i�aret ederek, "Yeni teknolojik y�ntemlerle art�k pek �ok kanseri �ok daha erken ve tedavi edilebilir evrelerde yakal�yoruz." diye konu�tu.

"Hedefimiz, kanser olu�madan �nleyebilmek"

Tarama y�ntemleriyle kanser olu�madan tan� konularak yol haritas�n�n belirlendi�ini anlatan Do�an, s�zlerini ��yle s�rd�rd�:

"�nce kanseri olu�madan yakalamak, yok etmek istiyoruz. Kanseri erken evrede yakalayarak, diyabet, hipertansiyon gibi bir kronik hastal�k haline getirerek, kanserden �l�mleri engellemeye �al���yoruz.

Bu anlamda hem cerrahi hem kemoterapi hem imm�noterapi hem de radyoterapi anlam�nda �ok �nemli geli�meler var. Her t�rl� tedavideki geli�melere kar��n yine de hedefimiz, kanser olu�madan �nleyebilmek. Bunun i�in de �zellikle tarama y�ntemleri b�y�k �nem ta��yor."

"Erken tespit edilebilecek kanserler, meme, rahim a�z� ve ba��rsak kanserleri"

Tarama y�ntemleri ile hem kad�n hem erkeklerde g�r�len baz� kanser t�rlerinin t�m�r ilerlemeden belirlenebildi�ini anlatan Do�an, "Bir kanserin tarama program�na girebilmesi i�in erken te�hisinin m�mk�n olmas� laz�m. Tarama ile erken te�his edildikten sonra sa� kal�ma bir katk�s� olmas� gerekiyor. Bu noktada erken tespit yap�labilecek �� tip kanser var. Bunlar, meme, rahim a�z� kanseri ve ba��rsak kanserleridir." diye konu�tu.

Meme kanserinde tedavi ba�ar� oranlar�n�n y�ksek oldu�una i�aret eden Do�an, tarama programlar� kapsam�nda 40 ya��ndan sonra risk fakt�r� bulunmayan kad�nlara 2 y�lda bir mamografi ve risk tespit edilenlerin ileri tetkikler i�in sevkinin yap�ld���n� s�yledi.

Do�an, ba��rsak kanserine y�nelik taramalarda ise 50-70 ya� aras�ndaki ki�ilerin 2 y�lda bir gaitas�nda gizli kan testi yap�ld���n� belirterek, bunun pozitif ��kmas� halinde de kolonoskopi yap�ld���n� belirtti.

Bu tarama planlamas�n�n, ortalama riske sahip olan ki�iler i�in ge�erli oldu�una i�aret eden Do�an, "Tarama programlar� belirgin risk ta��mayan ki�iler i�in. Aile �yk�s� bulunan, daha �nce ge�irilen hastal�k olmas� halinde bu ki�iler, taramalara de�il do�rudan ���nc� basamak te�his merkezlerine ba�vurmal�." dedi.

"Erken tan� etkili"

T�rkiye'de taramalar�n Kanser Erken Te�his ve Tarama Merkezi'nde (KETEM) �cretsiz olarak yap�ld���n� hat�rlatan Do�an, s�zlerini ��yle s�rd�rd�:

"�stanbul �niversitesi �apa T�p Fak�ltesinde tarama yap�lan hastalar �zerinde ger�ekle�tirilen �al��ma, tan� konulan kanserlerin y�zde 90'dan fazlas�n�n erken evrede tespit edilebildi�ini ortaya koydu. Bunlar, meme, rahim a�z� ve ba��rsak kanseri taramalar�nda tan� konulan hastalar� kaps�yor."

Erken tan�n�n da tedavi ba�ar�s�n� art�ran en �nemli fakt�r oldu�una dikkati �eken Do�an, "Erken tan�, pek �ok kanser t�r�nde, tedavinin ba�ar�s� �zerinde y�zde y�z fark edecek kadar etkili." dedi.

"Hareketsiz hayat terk edilmeli ve fiziksel egzersize �nem verilmeli"

Prof. Dr. Do�an, kanserden korunmada de�i�tirilebilir risk fakt�rlerinin b�y�k rol oynad���n� dile getirdi.

Genetik fakt�rler de�i�tirilemeyece�i i�in kanserden korunmada davran�� de�i�ikliyle hareket edilmesi gerekti�ini belirten Do�an, "Kanseri �nlemekte en �nemli ad�m sigara ve sigara duman� maruziyetinden uzak durmakt�r. �kinci olarak, hareketsiz hayat terk edilmeli ve fiziksel egzersize �nem verilmeli, g�nde 10 bin ad�m at�lmal�. ���nc� ad�m olarak da do�ru ve sa�l�kl� beslenme al��kanl��� kazan�lmal�." dedi.

Do�an, bu kapsamda m�mk�n oldu�unca end�striyel tip beslenmeden ka��n�lmas� gerekti�inin alt�n� �izerek, "Organik g�dalar�n t�ketilmesi, tencere yemeklerinin yap�lmas�, mevsiminde sebze ve meyve yenilmesi uygundur. Onun d���nda genetik olarak kansere bir yatk�nl�k varsa hekime ba�vurulmal� ve �� kanseri kapsayan tarama programlar�na kat�l�m sa�lanmal�." diye konu�tu.

6.4.2023 1 - 64839