|
T�rkiye'de her be� erkekten birinin, kad�nlar�n ise neredeyse yar�s�n�n obez oldu�unu belirten Genel Cerrahi Uzman� Op. Dr. G�khan Y�lmaz, "Obeziteyi estetik bir problem olarak alg�lamak b�y�k hata. �l�mc�l hastal�klara yol a�an obezitenin tedavisi, i�erisinde cerrahinin de oldu�u multidisipliner yakla��mlarla m�mk�n" dedi.� Pendik Medipol �niversite Hastanesi Genel Cerrahi Uzman� Op. Dr. G�khan Y�lmaz, obezite cerrahisi hakk�nda a��klamalarda bulundu. T�rkiye'de son y�llarda giderek artan obezitenin v�cutta bir�ok deformasyona yol a�t���na de�inen Op. Dr. Y�lmaz, yapt��� yaz�l� a��klamada �u ifadelere yer verdi: Hipertansiyon, koroner kalp hastal���, tip 2 �eker hastal���, �eker direnci, osteoartrit (romatizma), uyku apne sendromu, depresyon, karaci�er ya�lanmas�, karaci�er sirozu, safra kesesi ta��, inme/fel�, bir tak�m cilt hastal�klar�, ruhsal hastal�klar, ast�m, kas ve iskelet sistemi sorunlar�, prostat, meme, rahim ve kolon kanseri geli�imi a��s�ndan obezite kan�tlanm�� bir risk fakt�r�d�r."� OBEZ�TE VE METABOL�K CERRAH� ARASINDAK� FARKLILIKLAR� Obezite ve metabolik cerrahi aras�ndaki farkl�l�klar konusuna da de�inen Op. Dr. Y�lmaz, "1950'lerden bu yana uygulanan obezite cerrahisi, di�er ad�yla bariatrik cerrahi, kilo verilmesini sa�lamak amac�yla yap�lan cerrahi giri�imlere verilen genel isimdir. Her obezite cerrahisi giri�imi, organ ya da organlar �zerinde biyolojik bir sonu� yaratt��� i�in ayn� zamanda bir metabolik cerrahi giri�imdir. �te yandan obezite cerrahisi'nin temel amac� kilo verilmesi iken, obez olmayan bireylerde de ger�ekle�tirilebilen metabolik cerrahi'nin temel amac� ba�ta tip 2 diyabet olmak �zere di�er metabolik hastal�klar�n tedavisine fayda sa�lamakt�r. 1980'lerden bu yana tip 2 diyabete y�nelik bir�ok farkl� tipte metabolik cerrahi giri�iminin etkili oldu�u g�sterilmi�tir" bilgisini verdi.� METABOL�K CERRAH�N�N SA�LADI�I FAYDALAR� Metabolik cerrahinin sa�lad��� faydalara de�inen Op. Dr.Y�lmaz, s�zlerini ��yle s�rd�rd�: Metabolik cerrahinin en �arp�c� etkisi tip 2 diyabeti olan hastalar�n b�y�k �o�unlu�unda erken d�nemde iyile�me g�stermesidir. Kilo veren hastalarda kolesterol y�ksekli�i, kan bas�nc� y�ksekli�i (hipertansiyon), uykuda solunum durmas� gibi e�lik eden metabolik��sorunlar�n iyile�ti�i g�r�lm��, kalp damar hastal�klar�na ba�l� �l�mler azalm��t�r.� D�nyada oldu�u gibi T�rkiye'de de obezitenin y�kseli�te oldu�unu vurgulayan Op. Dr. Y�lmaz, "Her �eyden �nce yeme al��kanl���m�z� de�i�tirmeli ve egzersizlerle bunu desteklemeliyiz" diye konu�tu.� T�RK�YE'DE SAYI ARTIYOR� D�nyada 1.6 milyar fazla kilolu ki�i mevcut olmakla birlikte bunlar�n 400 milyonunun obez oldu�unu belirten Y�lmaz, "Yap�lan ara�t�rmalara g�re, T�rkiye'de erkeklerin be�te birinde yani n�fusun y�zde 21'inde, kad�nlar�n yar�ya yak�n�, di�er bir deyi�le y�zde 44'�nde obezite belirlenmi�tir. Yayg�n olarak g�r�lmesinin yan�s�ra giderek art�� g�stermesi, �ok say�da yanda� hastal�klara sebep olmas� nedeniyle �nemli bir halk sa�l��� problemi olmaya devam etmektedir. G�n�m�zde a��r� �i�manl�k (morbid obezite) hastal���, cerrahi ya da endoskopik olarak etkili bir bi�imde tedavi edilebilmektedir. Obezite tedavisi bir�ok hastan�n ya�am s�resini ve kalitesini art�rmaktad�r" �eklinde konu�tu.� OBEZ�TE CERRAH�S� HERKESE UYGULANMAZ� Obezite cerrahisinin beden kitle indeksi 40 ve �zeri olan, uzman denetiminde t�bbi beslenme, egzersiz ve medikal tedavi gibi y�ntemler ile zay�flayamayan hastalara �nerildi�ini s�yleyen Y�lmaz di�er kriterleri ��yle a��klad�: V�cut kitle indeksi 35 �zerinde olan, y�ksek tansiyon, diyabet, uyku apnesi gibi �i�manl��a ba�l� yanda� hastal��� olanlara �nerilmektedir.� Yap�lan ara�t�rmalar, a��r� kilolu ya da obez bireylerin �o�unun egzersiz, diyet ya da iki y�ntemi de beraber kendi kendilerine uygulayarak zay�flamaya �al��t�klar�n� ancak �o�unlukla ba�ar�s�zl�kla sonu�land���n� ve tedaviyi yar�m b�rakt�klar�n� g�zlemlenmi�tir. Obezite tedavisinde ele al�nmas� gereken konulardan biri de hastan�n tedaviye uyumu ve motivasyonu olmal�d�r. Tedaviye ba�vuran ki�ilere tedavi s�reci a��k bir �ekilde anlat�lmal�, destekleyici ve empatik davran�lmal�d�r."� AMEL�YAT �NCES� S�GARA KULLANIMI S�REC� ZORLA�TIRIR� Y�lmaz, obezite ameliyatlar� �ncesinde hastan�n dikkat etmesi gereken hususlar hakk�ndaysa �unlar� s�yledi; � "Hastan�n genel sa�l�k durumunun iyi olmas� ve herhangi bir ba����kl�k sistemi hastal���n�n bulunmamas� gerekir. Ayn� zamanda hastan�n psikolojik a��dan iyi durumda olmas� ise ameliyat sonras� iyile�me s�recini etkilemesi nedeniyle g�zetilir. Obezite ameliyat����ncesinde sigara ve alkol al��kanl�klar�ndan vazge�ilmesi gerekir. �yle ki sigara doku oksijenlenmesini bozarak iyile�me s�recini zorlu hale getirebilir.� FAZLA EGZERS�Z YARAR DE��L ZARAR GET�R�R� Ameliyat sonras�nda, genel sa�l�k durumuna dikkat edilmelidir. �zel bir beslenme d�zeni olu�turulmal�d�r. Uzman bir diyetisyenin g�zetiminde beslenmek sa�l�kl� bir �ekilde kilo vermeniz a��s�ndan hayati �nem ta��maktad�r. Sigara, alkol ve gazl� i�ecekler t�ketmemek, paketlenmi� haz�r g�dalardan ka��nmak, yeterli oranda su i�mek, at��t�rmal�klar� sa�l�kl� besinlerden olu�turmak, karbonhidrat a��rl�kl� besinler t�ketmemek, protein i�eri�i y�ksek g�dalar� yeteri kadar almak ve kontrollerinizi aksatmamak dikkat edilmesi gereken �nemli durumlard�r. Doktorun �nerdi�i oranda egzersizler yapmak gerekmektedir. A��r� egzersiz yaparak h�zl� kilo verilmeye �al���lmas�ndan ka��n�lmal�d�r. Ki�iden ki�iye kilo verilmesi farkl�l�k g�sterebilir. Kilo kayb� zaman zaman durabilmektedir. Bunlar v�cudun verdi�i normal tepkiler olarak alg�lanmal�d�r.� PS�KOLOJ�K DESTEK ALINMALI� Bu ameliyat sonras� olmas� gereken k�kl� hayat de�i�imleri obez hastalar�n psikolojik problemler ya�amas�na sebep olabilmektedir. Obezite cerrahisi sonras� kal�c� sonu� elde edebilmek amac� ile ya�am boyu uygulanmas� gereken sa�l�kl� besin t�ketme davran��� bir s�re sonra zorlu ya�am ko�ullar� ile birle�erek hastalar� zorlay�c� hale gelebilmektedir. �nceden var olan yeme bozukluklar�, anksiyete ve depresyon tetiklenebilir veya yeni psikolojik sorunlar ortaya ��kabilir. Ameliyat olmadan �nce hastalar�n psikolojik ve fizyolojik ayr�nt�l� taramalar�n�n yap�lmas� gelecekte bu gibi problemler ile kar��la�ma ihtimallerini bir nebze de olsa d���rmektedir. Baz� hastalar�n ameliyat sonras� kilo verme ile ilgili ger�ek d��� beklentileri olabilmektedir. Bu duruma sebep olmayacak �ekilde hastan�n ameliyat �ncesinde yeteri kadar bilgilendirilmesi �ok �nemlidir.� AMEL�YAT SONRASI HASTANIN �ST�KRARI �NEMLÝ Obezlerde, normal pop�lasyona g�re beden imajlar�ndan memnuniyetsizlik, benlik sayg�s�nda d���kl�k, evlilik ya da birlikteliklerinde mutsuzluk, i� ve sosyal ya�amda yetersizlik, cinsel ya�amlar�nda g��l�k gibi psikososyal problemlere daha s�k rastlan�r. Obez bireylerde e�lik eden ruhsal hastal�klar normal pop�lasyona g�re �ok daha s�kt�r.��� �lkemizde yap�lan �al��malar obez hastalarda ruhsal hastal�k olarak en s�k major depresif bozukluk bulundu�u, bunu s�ras�yla sosyal fobi, nikotin ba��ml�l���, alkol ba��ml�l���, kayg� bozuklu�u ve obsesif kompulsif bozukluk tan�lar�n�n izledi�ini bildirmi�lerdir.��Obezite cerrahisi maalesef ki sihirli bir de�nek de�ildir. Bu operasyon ki�inin kilo vermesine yard�m etmektedir. Ancak istenilen sonuca ula�abilmek ameliyat olan bireyin istekli ve istikrarl� m�cadelesi ile m�mk�nd�r. Unutulmamas� gereken en �nemli ayr�nt� kilo kayb�yla beraber istenilen beden imaj�na ula�mak, ki�inin t�m s�k�nt�lar�ndan kurtulaca�� anlam�na gelmemektedir. Bariatrik cerrahinin ba�ar�s� b�y�k oranda hastan�n t�bbi �nerilere uyabilme kapasitesine ba�l�d�r.� Obezite bir�ok bran�� ilgilendiren multidisipliner bir yakla��m ile tedavi edilebilmesi m�mk�n olan bir hastal�kt�r. Cerrahi tedavinin ba�ar�s� ve s�rd�r�lebilir olmas� ki�inin beslenme al��kanl�klar�n� d�zenlemesi, yeterli egzersiz yapmas� ve gerekti�inde medikal destek almas� ile m�mk�nd�r. Bu tedavi y�ntemlerini bir masan�n ayaklar� gibi d���nmek gereklidir. Aksi takdirde tek aya�� olmayan bir masan�n dengede duramamas� gibi kilo verme m�cadelesi de ba�ar�s�zl�kla sonu�lanabilmektedir."� OBEZ�TE CERRAH�S� ESTET�K AMEL�YAT OLARAK G�R�LMEMELÝ Kamuoyunda obezite cerrahisiyle ilgili bilgi kirlili�i oldu�unu vurgulayan Y�lmaz, s�zlerini ��yle tamamlad�: � T�p camias�nda obezitenin tedavi edilmesi gerekti�i ile ilgili bir g�r�� birli�i var. G�n�m�zde hangi hastalara hangi ameliyat�n yap�lmas� gerekti�i, kimlerin ameliyat edilmemesi gerekti�i gibi konularda genel bir konsens�s olu�mu�tur.� T�m cerrahi giri�imlerde oldu�u gibi fayda zarar ili�kisi bak�m�ndan, obezitenin tedavisi ile sa�l�k sorunlar� ve �l�m riskinin azalt�lmas� gibi faydalar�n yan� s�ra cerrahi giri�imin yaratabilece�i sa�l�k sorunlar� ve �l�m riski de dikkate al�nmal�d�r. Ancak son y�llarda �zellikle laparoskopik olarak yap�lan obezite cerrahisi/metabolik cerrahi giri�imlerinde deneyimin ve cerrahi tekniklerin ilerlemesi dolay�s�yla, �l�m riski g�rece d���kt�r. Ameliyat sonras�ndaki 30 g�n i�erisinde �l�m riski y�zde 0.5'dir ve bu oran, neredeyse safra kesesi ameliyat� ile ayn�d�r. D�nya sa�l�k �rg�t� obeziteyi bir hastal�k olarak kabul etmekte ve d�nyada a�l�ktan �len insan say�s�n�n, fazla beslenmekten �len insan��say�s�ndan az oldu�unu belirtmektedir. Bu ger�ekten dramatik bir istatistiksel veridir. Obezite cerrahisi ve alternatif tedavi y�ntemleri estetik bir ameliyat olarak g�r�lmemektedir. Obezite ciddi bir sa�l�k sorunudur. Bu bilgiler do�rultusunda do�ru hastaya uyguland��� taktirde obezite cerrahisinin hayat kurtar�c� bir y�ntem oldu�unu s�ylemek m�mk�nd�r.'�
8.8.2020 1 - 47131
|