Son dakika haberi... Meme kanserine kar�� Akdeniz tipi beslenme �nerisi

D�nyada ve T�rkiye'de kad�nlarda en s�k g�r�len kanser tipi, meme kanseri olarak biliniyor. D�nya Sa�l�k �rg�t� verilerine g�re, d�nyada her y�l 2.1 milyon ki�iye meme kanseri te�hisi konuluyor. Yine d�nyada y�lda 627 bin kad�n�n meme kanseri nedeniyle hayat�n� kaybetti�i tahmin ediliyor. Meme kanseri ile ilgili �arp�c� istatiksel bilgiler payla�an VM Medical Park Pendik Hastanesi'nden Genel Cerrahi Uzman� Prof. Dr. Mehmet Eser, �lkeler aras�nda s�kl��� de�i�mekle beraber her 8 ile 12 kad�ndan birinin �m�r boyu meme kanserine yakalanma riskine sahip oldu�unu kaydetti.

T�RK�YE'DE G�R�LME ORANI 100 B�NDE 45

Kanser Daire Ba�kanl���'n�n verilerine g�re, 2015 y�l�nda T�rkiye'de meme kanseri g�r�lme s�kl���n�n y�z binde 45 oldu�unu aktaran Genel Cerrahi Uzman� Prof. Dr. Mehmet Eser, "Erken evrede hastal�ktan tamamen kurtulma olas�l��� y�ksektir. Ancak ge� evrede, hele de uzak organlara yay�ld��� zaman hastal�ktan kurtulma �ans� pek yoktur. �lk te�his kondu�unda uzak organlara yay�l�m mevcutsa, hastalar�n y�zde 40'� ilk y�l i�erisinde kaybedilmektedir. Erkeklerde ise meme kanseri nadir bir durumdur. D�nya istatistikleri ve bizim verilerimize g�re, her 100 kad�n hastaya kar��l�k 1 erkek hastada meme kanseri te�his edilmektedir" ifadelerini kulland�.

Meme kanserinin erken te�his edildi�inde asl�nda �ok da tehlikeli say�labilecek bir kanser olmad���n�n alt�n� �izen Prof. Dr. Mehmet Eser, "Tabi ki �zellikle de gen� hastalarda �ok agresif giden tipleri de g�r�lebilir. Meme kanserinin tehlikesi, s�kl���nda ve ge� tan� konmada yatmaktad�r" �eklinde konu�tu.

MEME KANSER�N�N EN SIK BEL�RT�S� K�TLELER

Meme kanserinin en s�k g�r�len belirtisinin hasta taraf�ndan hissedilen veya doktor muayenesinde ele gelen kitleler oldu�unu vurgulayan Prof. Dr. Mehmet Eser; ��yle devam etti:

"Bu kitleler genellikle a�r�s�zd�r. Meme kanseri kitlesi e�er g���s duvar�na veya cilde, kom�u sinir yap�lar�na yay�lmad�k�a pek a�r� yapmaz. Ancak bu demek de�ildir ki, memesi a�r�yan kad�nda meme kanseri olmaz. Kad�nlar�n yakla��k y�zde 40'� �zellikle de adetleri yakla�t��� zaman meme a�r�s� �ekerler. Bu kad�nlarda da meme kanserine yakalanma oran� meme a�r�s� �ekmeyenlerle e�ittir. �kinci s�kl�kta meme ucunun i�eri do�ru �ekilmesi, meme cildinde �ekinti, kal�nla�ma, renk de�i�ikli�i gibi belirtilerle meme kanseri kendini belli edebilir. Di�er belirtiler aras�nda �nemli olan ve bazen erken meme kanserinin bulgusu da olabilen, s�kmadan yani kendili�inden olan meme ba�� ak�nt�lar�d�r. Bu ak�nt�lar kanl� ya da su gibi berraksa daha dikkate al�nmal�d�r. Kad�nlar�n meme u�lar�n� s�karak meme muayenesi yapmas�n� istemiyoruz. Ancak s�tyen i�ine koyabilecekleri bir beyaz pe�etenin kirlenip kirlenmedi�ini kontrol etmelerini �neriyoruz. Bazen memedeki kitle k���k veya �ok derinde yerle�ebilir, ele gelmez ancak koltukalt� lenf bezlerine yay�lan lenf bezi b�y�mesini hastalar hissedebilirler. Kad�nlar�n bu nedenle ayl�k muayenede koltukaltlar�na da bakmalar�n� �neriyoruz. En istemedi�imiz belirtiler ise metastaz yapm�� organa ait �ikayetlerdir. Bunlar aras�nda en s�k kemik metastazlar�na ba�l� a�r�lar veya patolojik k�r�k diye tan�mlad���m�z k���k bir travma ile kemikte k�r�k olu�mas� �eklinde belirti verebilmektedir."

B�TK�SEL A�IRLIKLI VE AZ KALOR�L� BESLEN�N

Beslenmenin meme kanseri �zerine etkilerinin bilinen bir ger�ek oldu�unu ifade eden Prof. Dr. Mehmet Eser, bunlar� ��yle a��klad�:

"G�n�m�zde meme kanserinin geli�mi� toplumlarda az geli�mi� toplumlara g�re daha fazla g�r�lmesinin bir nedeni de beslenme �eklidir. Ba�ta Avrupa ve ABD olmak �zere geli�mi� �lkelerin �o�unlu�unda, ya�dan zengin, hayvansal besin a��rl�kl� 'Bat� tipi' beslenme tarz� yayg�nd�r. Az geli�mi� �lkelerde ise genellikle bitkisel a��rl�kl� ve az kalorili beslenme �ekli g�r�l�r. Beslenme ile birlikte di�er ya�am tarz� �ekilleri ve �evresel fakt�rler de meme kanserinin olu�mas�nda rol oynamaktad�r. Obezite, g�n�m�zde �zellikle geli�mi� �lkelerde ciddi bir sa�l�k sorunudur. Obez hastalarda meme kanseri riski, normal kilolu kad�nlara g�re y�zde 30 daha fazlad�r. Obezitenin dolayl� bir etkisi de k�z �ocuklar�nda erkenden kad�nl�k hormonlar�n�n y�kselmesine ve erken ya�ta (12 ya� alt�) adet g�rmeye ba�lamas�na neden olmas�d�r. Erken ya�ta adet g�rmeye ba�lamak, meme kanseri risk fakt�rlerinden birisidir. �zellikle suni ya�lar (margarinler, doymam�� ya� asidi oran� y�ksek ya�lar�n) meme kanseri riskini art�rd���n� bildiren yay�nlar vard�r. Meme kanserini tek ba��na tetikledi�i ispat edilmi� bir besin tespit edilmemi�tir. Menopoz �ncesi k�zlarda y�ksek kalorili besinleri k�s�tlamamak riski 2 kat art�rmaktad�r. Ancak vitamin de�eri y�ksek sebze ve meyve a��rl�kl� beslenmenin koruyucu etkisi olabilir. �talya'da 8 binden fazla ki�inin 9.5 y�ll�k takibiyle yap�lan bir �al��mada 207 yeni meme kanseri geli�mi�tir. Bu �al��mada �i� sebze ve zeytinya�� bak�m�ndan zengin diyetin meme kanserine kar�� koruma sa�lad��� tespit edilmi�tir."

TEMPOLU Y�R�Y�� MEME KANSER� R�SK�N� AZALTIYOR

D�zenli spor yapman�n kalp ve damar sa�l���n� koruman�n yan� s�ra, v�cutta ya� ve kas oran�n�n da olumlu y�nde de�i�mesine yard�mc� oldu�unu belirten Prof. Dr. Mehmet Eser, "Sporla birlikte v�cutta ya� oran�n azalmas�, �strojen hormonunu azaltmakta ve meme kanseri geli�imi bak�m�ndan olumlu etki yaratmaktad�r. Haftada 1.5-2.5 saat aras�nda tempolu y�r�mek de meme kanseri riskini y�zde 18 azaltmaktad�r. Bu etkinin olu�mas� i�in sporun uzun s�reli ve s�reklili�i �nemlidir" dedi.

KARANLIK ORTAMDA UYUYUN

D�zenli uykunun da meme kanserinden korunmada �nemli bir rol� oldu�unu vurgulayan Prof. Dr. Mehmet Eser; "Ba����kl�k sistemimiz v�cuda giren vir�s, bakteri gibi mikroorganizmalarla m�cadele etti�i gibi kanserli h�crelerle de m�cadele etmektedir. Onun i�in imm�n (ba����kl�k) sistemi bask�lanm�� ki�ilerde daha �ok kanser g�r�lmektedir. Stres �a�da� ya�amda imm�n sistemimizi olumsuz etkileyen fakt�rlerin ba��nda gelmektedir. Melatonin hormonu, imm�n sistem i�in �ok �nemlidir. En fazla karanl�k ortamda uyumakla melatonin hormonu salg�lanmakta ve imm�n sistemimizi d�zenlemektedir" diye konu�tu.

MEME KANSER�N� ATLATAN K�LO ALMAMALI!

Meme kanseri tedavisi olmu� bir kad�n�n kesinlikle kilo almas�n� istemediklerinin alt�n� �izen Prof. Dr. Mehmet Eser, "Meme kanseri ge�irmi� ki�ilere a��r� �ekerli beslenmemelerini �iddetle �neriyoruz. Bunun yan�nda, 'Akdeniz tipi beslenme' diye bilinen sebze a��rl�kl�, zeytinya�l�, az kalorili beslenmelerini, k�rm�z� et t�ketimlerini s�n�rland�rmalar�n�, haftada en az 3-4 g�n yar�m saat tempolu y�r�melerini �neriyoruz. Karanl�k, sessiz bir ortamda d�zenli�ve yeterli uyumalar�n�, ya�lar� gere�i di�er sa�l�k kontrollerini de yapt�rmay� ihmal etmemeleri gerekti�ini hat�rlat�yoruz" dedi.

ANNE YA DA TEYZEDE MEME KANSER� G�R�LM��SE R�SK Y�KSEK

En fazla risk alt�nda olan ki�ilerin saptanm�� genetik bozuklu�u olan ki�iler oldu�unu s�yleyen Prof. Dr. Mehmet Eser, �u bilgileri aktard�:

"E�er bir ki�ide BRCA1 ve 2 geni gibi meme kanseri ile ili�kili genetik bozuklar tespit edildiyse mutlaka �nlem al�nmal�d�r. Bu hastalara uygun zamanda meme dokusunun ve yumurtal�klar�n�n al�nmas� �nerilir. �kinci s�rada risk alt�nda olan ki�iler ise ailesinde meme kanseri g�r�lenlerdir. �zellikle de �nceki ku�aklarda kesintisiz meme kanseri veya yumurtal�k kanseri g�r�lenler bu grupta yer al�r. Mesela bir ailede anneannede, annede veya teyzede meme kanseri veya yumurtal�k kanseri varsa, bu ailenin k�zlar�nda da meme kanseri riski y�ksektir. 12 ya��ndan �nce adet g�rmek, 55 ya��ndan sonra menapoza girmek, do�um yapmamak, emzirmemek, uzun s�re do�um kontrol haplar� kullanmak, infertilite tedavisi g�rm�� olmak di�er ba�l�ca risk fakt�rleridir. Bu fakt�rlerin meme kanserine yol a�ma nedeni, memelerin uzun s�re �strojene maruz kalmas� ve yatk�nl�k olan ki�ilerde �strojenin tetikleyici rol oynamas�d�r."

ADET BA�LANGICINDAN SONRAK� �K�NC� HAFTA MEME MUAYENES� YAPIN

T�m kad�nlar�n 20 ya��ndan sonra kendi meme muayenelerini yapmalar�n�, 30 ya��ndan sonra y�ll�k doktor muayenesi olmalar�n�, 40 ya��ndan sonra da y�ll�k mamografi ve radyolojik kontrollerini yapt�rmalar�n� �nerdiklerinin alt�n� �izen Prof. Dr. Mehmet Eser, "Meme muayenesi i�in en uygun d�nem, adet ba�lang�c�ndan sonraki ikinci hafta i�erisidir. Muayenelerin bu d�nemde olmas� daha sa�l�kl� olacakt�r. E�er ailede erken ya�ta (40 ya� alt�) meme kanseri g�r�lm��se veya �ok say�da meme ve yumurtal�k kanseri varsa mutlaka genetik test gereklili�i i�in doktora ba�vurmal�lar" diyerek s�zlerini sonland�rd�.

9.10.2020 - 48554