Genelde neler i�ti�imizi unutuyor, i�tiklerimize �zen g�stermiyor ve i�tiklerimizden ne kadar kalori ald���m�z� g�z ard� ediyoruz. B�t�n g�n kupalarla, bardaklarla oradan oraya ko�turuyor, ak�am kadeh toku�turuyoruz. Ne i�iyoruz, i�tiklerimiz sa�l���m�za ne kat�yor, bizden ne g�t�r�yor ve hangi i�ece�i ne kadar t�ketmeliyiz bilmiyoruz. T�m bu sorular�n yan�tlar�n� Diyetisyen ve Ya�am Ko�u Gizem �eber yan�tl�yor…
Yurtd���nda yap�lan baz� ara�t�rma verileri toplanarak ve beslenme piramidinden esinlenerek haz�rlanan i�ecekler s�rahisi; i�ecekler ile ilgili t�m soru i�aretlerini ayd�nlat�yor.
Uzun y�llardan beri g�nl�k t�ketilen i�eceklerin, kilo al�m� ile ilgili oldu�u d���n�l�yordu. Amerika'da yay�nlanan bir �al��ma bu d���nceyi do�rulad�. G�nl�k ald���m�z kalorinin ortalama %23'� i�eceklerden geliyor ve bu olduk�a y�ksek bir oran. K�sacas�, yedi�imiz kadar i�ti�imiz de tart�da bizi mutlu veya mutsuz ediyor. Ayr�ca i�ecekleri bilin�li tercih etmemiz gerekiyor. ��nk� yetersiz veya yanl�� s�v� t�ketimi; dikkatimizin ve konsantrasyonumuzun kolay bozulmas�n�n ve fiziksel performans�m�z� d���rmenin yan� s�ra uzun d�nemde; mesane, kolon ve meme kanseri gibi kanser t�rlerine yakalanma riskimizi artt�r�yor.
��te en s�k t�ketti�imiz s�v�lar ve v�cudumuza etkileri:
Su: Yararlar� saymakla bitmeyecek olan suyun t�rna��m�zdan, sa��m�za, b�bre�imizden barsa��m�za kadar �nemi var. Yetersiz su t�ketiminin v�cudu dehidratasyon ad� verilen susuzluk durumuna sokaca�� biliniyor. Suyu yetersiz t�ketip t�ketmedi�imizi anlaman�n en kolay yolu ise idrar rengimizi kontrol etmek. E�er a��k sar� veya �effafa yak�n renkte ise sorun yok. �drar renginiz koyula�t�k�a v�cudunuzu daha fazla susuzlu�a mahkum ediyorsunuz demek oluyor.
�ay: Siyah, ye�il, beyaz, oolong �ay� olarak �e�itleri var. Hangisi daha yararl� tart��malar� s�rse de; do�ru miktarda ve �ekilde t�ketilen �ay�n sa�l���m�za yararl� oldu�u bilinen bir ger�ek. ��erisinde bulunan florid ile di� sa�l���m�za da yararl� oldu�u d���n�l�yor. ��erdi�i kate�inlerle kalp sa�l���n� korumakta destek oldu�u ve ba����kl�k sistemini destekledi�i d���n�l�yor. Ye�il �ay�n, di�er �ay t�rlerine g�re daha fazla antioksidan i�erdi�i ve d�zenli t�ketildi�inde metabolizmay� h�zland�rmaya yard�mc� oldu�u biliniyor.
Kahve: Kahve y�llarca kalp sa�l���n�z bozmakla ve sel�lit yapmakla su�lanm�� olsa da, asl�nda san�ld��� kadar su�lu de�il. D�zenli Kahve t�ketiminin �eker hastal���na kar�� riski az da olsa azaltt��� bilimsel �al��malar ile ortaya ��km��t�r. Ayr�ca hafif antidepresan etkisi oldu�u d���n�lmektedir. Amerika'da yap�lan bir �al��mada orta d�zeyde t�ketilen kahvenin intihar riskini azaltt��� ortaya ��km��, Finlandiya'da yap�lan ba�ka bir ara�t�rmada g�nde sekiz kupadan fazla Kahve t�ketiminin tam ters etkiye sebep olabilece�i vurgulanm��t�r. Kahveyi tart��ma konusu haline getiren kafein konusudur.
Yeti�kinlerde g�nl�k 400 mg kafein al�m� sa�l��� olumsuz etkilememektedir, bu da ortalama 4 kupa kahveye e�it gelir. Gebelerde ise g�nl�k �nerilen doz 300 mg olsa da, kafein kas�lmalar� artt�rd���ndan �t�r� dikkatli t�ketilmelidir. Kahveyi tart��ma konusu haline getiren ikinci nokta ise krema kullan�m�. B�y�k boy kremal� bir Kahve 400-600 kalorilere ula�abiliyor. Bu durum da kilo alma konusunda risk yarat�yor.
S�t ve s�t �r�nleri: S�t �r�nleri t�ketiminin her ge�en g�n azald��� ve ne yaz�k ki s�t�n yerine asitli ve �ekerli i�ecekler t�ketildi�i bilinen bir ger�ek. Oysa s�t, sa�l���m�z a��s�ndan olduk�a yararl� bir besin ve i�ecek kayna��. Kimi d�nemlerde Kahve gibi "�eytan " olarak su�lanm�� olsa da; t�m d�nyan�n �nde gelen sa�l�k otoriteleri s�t�n g�nl�k d�zenli t�ketilmesi gereken bir i�ecek oldu�unu savunuyor. S�t�n i�erdi�i kalsiyum sadece kemiklerimize iyi gelmiyor, d�zenli kalsiyum al�m�n�n kilo alma riskiniz de azaltt��� art�k kan�tlanm�� bir ger�ek. Ayr�ca ya�� azalt�lm�� s�t �r�nlerini �neren bilim otoritelerinin de say�s� g�n ge�tik�e art�yor.
Meyve Sular�: Kalori ve �eker i�erikleri y�ksek olabilece�inden �t�r� dikkatli t�ketimi �nerilen bir grup. Her g�n t�ketilecekse bile s�n�rs�z t�ketim �nerilmiyor.
Sebze Sular�: Meyve sular�na g�re daha az kalori ve �eker i�eriyorlar. Baz�lar�n�n sodyum miktar� y�ksek olabilece�inden �t�r�, y�ksek tansiyon hastalar� besin etiketlerini kontrol etmeli. �eker ilavesiz olanlar meyve suyu yerine de rahatl�kla tercih edilebilir.
Alkoll� i�ecekler: S�n�rl� miktarda t�ketilen alkol�n sa�l�k �zerine yararl� etkileri olabilece�i savunulsa da, i�ki t�ketmeyen birine alkoll� i�ecek �nerilemez. Ancak normalde alkoll� i�ecek tercih eden biri i�in en sa�l�kl� kabul edilebilecek alkoll� i�ece�in �arap oldu�u s�ylenebilir. G�nl�k �nerilen maksimum limitler kad�nlar i�in bir, erkekler i�in iki birimdir. Bir birim alkol yakla��k 1 kadeh �arap veya 1 bardak biraya e�it gelmektedir. A��r� t�ketiminde; kilo alman�n yan� s�ra v�cutta vitamin ve mineral yetersizlikleri olu�turur, sindirim sistemi ve kalp sa�l��� olumsuz etkilenir. B�brek ve karaci�erlerin fonksiyonlar� bozulur.
�ekerli i�ecekler: Amerika'da yap�lan Sa�l�kl� ��ecek Paneli'nde "Kalori i�eri�i y�ksek, besin ��esi, vitamin ve minerallerden fakir olarak tan�mlanm��t�r. �ekerli i�eceklerin t�ketimi minimalde tutulmal�d�r.
G�nde alman�z gereken toplam enerjinin %10-15'i kadar� i�ecekler ile sa�lanmal�d�r. �rne�in 2000 kalori alman�z gerekiyor ise i�eceklerden alaca��n�z g�nl�k enerji 200-300 kaloriyi a�mamal�d�r. ��ceklerin kafein miktarlar�n� da g�z ard� etmeyin.
12.2.2013 - 12009
|