�ili'nin Sinovac deneyimi T�rkiye i�in neden �nemli?

G�ney Amerika �lkesi �ili, koronavir�se kar�� d�nyada en h�zl� a��lama program�n� y�r�ten �lkeler aras�nda yer al�yor.

Þili'nin Sinovac deneyimi Türkiye için neden önemli?

�lke, T�rkiye gibi b�y�k oranda �in �irketi Sinovac'�n CoroVac a��s�n� kullan�yor.

�ili'nin a�� deneyimi ve son yapt��� Sinovac ara�t�rmas�n�n sonu�lar�, ayn� a��y� kullan�yor olmas� nedeniyle T�rkiye a��s�ndan da �nemli bulunuyor.

A��lama program� nas�l ba�lad�, nas�l ilerledi?



�ili'de ilk koronavir�s vakas� ge�en y�l Mart ay�nda g�r�ld�.

�lkenin ba�kenti Santiago'da ya�ayan ve g�zlemlerini BBC T�rk�e ile payla�an gazeteci Jane Chambers'�n aktard���na g�re �ili, k�tada �e�itli k�s�tlama �nlemleri d���nda a�� program�na en h�zl� giri�en �lke oldu.

�in'in �nemli ticaret ortaklar�ndan biri olan �ili, b�y�k oranda Sinovac'�n a��n� sat�n al�rken, daha d���k say�larda Pfizer Biontech ve Astra Zeneca a��lar�n�n sat�n al�nmas� i�in de bu �irketlerle anla�malar yapt�.

�lkede ilk a�� 24 Aral�k'ta yap�ld� ve en ba�ta sa�l�k �al��anlar� a��land�.




Yakla��k 19 milyon n�fuslu �ili, k�sa s�re i�inde G�ney Amerika k�tas�n�n n�fusa oranla en �ok a�� yapan �lkesi oldu.

D�nya a��s�ndan bak�ld���nda ise �ili bu alanda; �srail, ve �ngiltere gibi �lkelerle birlikte en �st s�ralarda yer al�yor.

�lkede bug�ne kadar n�fusun yakla��k yar�s� en az bir doz a�� oldu.

13 milyon doz a�� yap�ld� ve eldeki yakla��k 2 milyon doz a��n�n vurulmas� s�reci ilerliyor.

�ili, daha �nce imzalad��� anla�malar kapsam�nda yeni a��lar�n teminini de bekliyor.




A��ya ra�men y�ksek vaka say�lar� neden devam ediyor?



�ili'de, 2020 Mart'�ndan itibaren artan vakalar Haziran ay�n�n ortas�nda g�nl�k 7000'lere y�kselerek birinci zirveye yol a�t�.

�lke bu d�nemde k�s�tlama tedbirlerine ba�vurdu.

Sonraki aylarda bu say�lar d��meye ba�lad�.

D�nem d�nem sert kapanmalar� i�eren k�s�tlamalardan sonra Kas�m ay�nda vakalar 1300'lere kadar indi.

�lke bunun ard�ndan k�s�tlamalar� kald�rmaya ve s�n�rlar�n� a�maya ba�lad�.

Restoranlar, al��veri� merkezleri ve tatil merkezleri, ekonomiyi canland�rmak i�in tekrar a��ld�.

Bu arada uluslararas� turist ziyaretleri de serbest b�rak�ld�.

Bu d�nem, G�ney Yar�mk�rede yaz d�nemine denk geliyordu ve �ililere tatil i�in �zel izin de verildi.

�lke 2021'e yo�un bir a�� �al��mas�yla girmesine ve bunu s�rd�rmesine ra�men vakalar �zellikle Mart ay�ndan itibaren vakalar yeniden artmaya ba�lad�.

�ili'de vakalar 9 Nisan'da yeni bir zirveye ula�t�.

Bu d�nemde vaka say�s� 9000'lere ��kt� ve yeni bir rekor k�rd�.



Bunun �zerine h�k�met, ba�ta ba�kent Santiago olmak �zere bir�ok kentte yeniden k�s�tlamalara ba�vurdu ve kom�u �lkelerle s�n�rlar�n� da kapatt�.

Gazeteci Jane Chambers'�n aktard���na g�re �lkede bug�n yo�un bak�m servisleri yeniden dolmu� durumda.

Chambers, hen�z iki ay �nce Devlet Ba�kan� Sebasti�n Pi�era'n�n �ili'yi d�nyan�n en h�zl� a�� yapan �lkelerden biri olarak �vd���n�, �ili halk�n�nsa bu yeni zirve nedeniyle korkuya kap�ld���n� ve kafa kar���kl��� ya�ad���n� g�zlemledi�ini aktar�yor.

Peki ger�ekten, ortadaki h�zl� a��lama program�na ra�men vakalar neden yeniden artt�?

Chambers, bu konuda ele�tiride bulunanlar�n, h�k�metin a�� konusunda �ok erken bir zafer ilan etmesinin ve k�s�tlamalar� kald�rmas�n�n yanl�� oldu�unu savundu�unu aktar�yor:

"Bu konuda h�k�meti ele�tirenler, �ili'nin gurur duygusuna �ok erken kap�ld���n� ve a�� program� sayesinde her �eyin halloldu�unu d���nd���n� belirtiyor. Onlara g�re ayr�ca h�k�met, Sinovac a��s�n�n y�ksek derece etkili olmas� i�in iki dozunun da yap�lm�� ve ikinci dozunun �zerinden 14 g�n ge�mi� olmas� gerekti�ini de halka yeteri kadar net bir �ekilde a��klamad�."

Chambers, yeni dalgay� baz� �nlemlerin geri plana at�lmas�na ve varyantlara ba�layanlar oldu�unu da belirtiyor:

"Kimileri, h�k�metin a�� program�na yo�unla��rken sosyal mesafe, maske gibi konulara yo�unla�mad���n� s�yl�yor. Kimileri, yaz aylar�nda yani Ocak ve �ubat'ta �zel izin belgeleriyle tatil izni verilmesini de yanl�� buluyor. Bu d�nemde �ilililerin b�y�k bir b�l�m� a��lanmam��t� ve yaz tatili kapsam�nda arkada�lar� ve yak�nlar�yla g�r��meye ba�lad�.

"Avrupa'n�n ya�ad�klar�ndan ders ��karmal� ve yazdan sonra hemen eve kapanmal�yd�k' diyenler var. Ayr�ca mutasyon nedeniyle, 'Brezilya ile s�n�r�m�z� �ok daha h�zl� kapatmal�yd�k' diyenler de var. Zira P.1. varyant� Brezilya'n�n Amazonlar Eyaleti'nde Kas�m ay�nda ortaya ��kt�. Dolay�s�yla gelinen noktaya dair �e�itli ele�tiriler var."




�ili'nin Sinovac ara�t�rmas�n�n sonu�lar�nda neler var?



�lke i�inde bu tart��malar s�redursun �ili, ge�ti�imiz g�nlerde t�m d�nyan�n ilgisini �eken bir ara�t�rman�n sonu�lar�n� yay�mlad�.

Ge�ti�imiz d�nemde Sinovac a��s�yla ilgili farkl� �lkelerde, bu a��n�n etkilili�ini ara�t�ran Faz-3 �al��malar� yap�lm��t�.

Brezilya'daki �al��malarda a��n�n etki oran� y�zde 50.7, Endonezya'da y�zde 65 oran�nda bulundu�u a��klanm��t�.

T�rkiye'de ise bu oran y�zde 83.5 olarak a��klanm��t�. T�rkiye, a��n�n hastanede yat��� engelleme oran�n�n ise y�zde 100 oldu�unu duyurmu�tu.

�ili ise 10.5 milyon ki�iyi kapsayan bir Sinovac ara�t�rmas�n�n sonu�lar�n� yay�mlad�.

Ara�t�rmaya g�re Sinovac, semptomatik enfeksiyona kar�� y�zde 65, hastaneye yat��a kar�� y�zde 85 ve �l�mlere kar�� y�zde 80 etkili.

Yetkililer, �in ile 3 y�l i�inde 60 milyon doz a�� anla�mas� yapt�klar�n�, ara�t�rma sonu�lar�n�n do�ru yolda oldu�unu g�sterdi�ini belirtti.

Bu arada ara�t�rmada, Sinovac'�n ilk dozunun sadece y�zde 16 koruyucu oldu�u, ancak ikinci dozda koruyuculu�unun y�zde 67'e y�kseldi�i sonucuna da ula��ld�.




�ili'den gelen bilgiler T�rkiye i�in hangi a��dan, neden �nemli?



�ili'nin son ara�t�rmas�n�n sonu�lar� bilim insanlar� taraf�ndan, T�rkiye a��s�ndan da �nemli bulunuyor.

BBC T�rk�e'ye konu�an, Hacettepe �niversitesi T�p Fak�ltesi ��retim �yesi Prof. Mehmet Ceyhan, �ili'nin son a��klad��� sonu�lar�n 10.5 milyonluk bir ara�t�rmaya dayal� oldu�u i�in �nemli oldu�unu s�yl�yor:

"�in bir t�rl� �al��ma sonu�lar�n� a��klam�yor. �in bunu a��klamay�nca �lkeler kendi verilerini a��klamak zorunda kalmad�. T�rkiye'de, Brezilya'da ve Endenozya'da Faz - 3 �al��malar� y�r�t�ld�. Tabii bu rakamlar�n ��� de g�venilir de�il ��nk� denek say�s� y�ksek de�ildi. �ili'nin son a��klamas� o y�zden �ok �nemli. Bunu dikkate al�rsan�z �ili'nin a��klad��� veriler �ok daha g�venilir. Bunlar, g�zlemsel �al��ma yani Faz - 4 �al��mas�."

BBC T�rk�e'ye konu�an Boston College Biyoloji B�l�m� Dr. ��retim �yesi Emrah Alt�ndi� de �al��man�n cesaret verici oldu�unu s�yl�yor:

"Bu �al��mada toplam 10.5 milyon insan�n verisine bakm��lar. Bu grupta 4 milyon ki�i bir ya da iki doz a��s�n� olmu�, 6.5 milyon ki�i a��lanmam�� �ekilde verileri de�erlendirilmi�. Dolay�s�yla burada elimizde devasa bir kaynak var ve bu devasal���ndan �t�r� �ok g�venilir."

Prof. Dr. Ceyhan, bu ara�t�rman�n en �nemli sonu�lar�n�n a��n�n koruma oranlar�yla ilgili oldu�unu belirtiyor. Ceyhan, ge�ti�imiz d�nemde Sa�l�k Bakanl��� taraf�ndan a��klanan hastanede yat��� engellemeye dair y�zde 100 oran�n�n da bilimsel olarak m�mk�n olmad���n� s�yl�yor.

Dr. ��retim �yesi Alt�ndi�'e g�re �al��man�n varyantlar�n oldu�u bir d�nemde yap�lm�� olmas� da �nemli:

"Bu �al��ma 2 �ubat ile 1 Nisan aras�nda yani t�m d�nyada hem �ngiltere hem G�ney Afrika hem de Brezilya varyantlar� dola��rken yap�lm��. Dolay�s�yla bu devasa �al��mada bu a��n�n varyantlara kar�� da asl�nda etkinli�i test edilmi�."

Prof. Dr. Ceyhan, �ili'deki ara�t�rmada vurgulanan Sinovac'�n ilk dozunun koruyuculu�unun d���k olmas� sonucunun da �nemli oldu�unu, as�l koruyuculu�u ikinci dozun yapt���n�n bilinmesi gerekti�ini s�yl�yor ve devam ediyor:

"�kinci dozun etkisi i�in ancak iki hafta gerekir. Yani a��y� yapt���n�z an hemen korumaya ba�lam�yor. O 14 g�n, ba����kl�k sisteminin gerekli antikorla salg�lamas� i�in gerekli."

T�rkiye'de kamuoyunun bir b�l�m�nde, Sinovac'�n �in �irketi olmas� nedeniyle hakk�nda, Avrupa merkezli �retilen a��lara k�yasla baz� �nyarg�lar�n oldu�u biliniyor.

Alt�ndi�, bu son ara�t�rma ard�ndan bu konudaki kayg�lar� daha da azaltmas� gerekti�i kan�s�nda:

"Sinovac a��s� d�nyan�n pek �ok �lkesinde on milyonlarca uygulanm�� durumda ve bug�ne kadar, bu a��n�n hi�bir a��r yan etkisi g�r�lmedi. A�� g�venli. Buna ek olarak bu �ili �al��mas�, a��n�n koruyuculuk sa�lad���n� ve �l�mleri, hastaneye gidi�leri, yo�un bak�ma gitmeleri �ok g��l� oranda engelledi�ini de g�steriyor. Dolay�s�yla o a�� tedirginli�i ya�ayan insanlar, bu verilere g�venerek, Sinovac a��s�na ula�abiliyorlarsa bu a��y�, ayn� �ekilde pek �ok �al��mayla etkinli�i g�sterilmi� olan; �srail'de, ABD'de ve Avrupa'da on milyonlarca insana yap�lm�� olan Pfizer a��s�n� g�n�l rahatl���yla olabilir.

"Pfizer a��s�n�n etkinli�i hen�z bu kadar devasa �al��malarla g�sterilmedi ama �srail'de 600 bin a�� olmu� ve 600 bin a�� olmam�� insan� kar��la�t�ran bir ara�t�rma yap�ld� ve ara�t�rma, a��n�n �l�mlere kar�� y�zde 95 oran�nda koruma sa�lad���n� g�sterdi. Dolay�s�yla T�rkiye'deki her iki a�� da koruyucu ve g�venli. �nsanlar g�n�l rahatl���yla olsunlar."

Prof. Dr. Ceyhan, �ili'de yo�un a��lamaya ve ara�t�rma sonu�lar�n�n a��n�n g�c�n� g�stermesine ra�men, vaka oranlar�n�n hen�z istenilen seviyelere d��memesini ise farkl� �lke kar��la�t�rmalar� yaparak yorumluyor:

"Ben toplumun y�zde 30'unu a��larsam, vaka say�lar� da y�zde 30 azal�r diye bir yanl�� inan�� var. Bu b�yle olmuyor ��nk� kulland���n�z a��lar bula��c�l��� engellemiyor. Siz diyelim a��l�s�n�z, vir�s� ald�n�z, vir�s sizde hastal�k yapm�yor ama bo�azda �o�almaya devam ediyor ve gidip ba�kas�na bula��p onu hastaland�r�yor. Siz a��n�n etkisini ne zaman g�r�rs�n�z? Bu hastal�k i�in toplumun y�zde 70, 75'i diye hesapl�yoruz, o oran�n� a��lad���n�zda g�r�rs�n�z. O zaman kadar tedbirleri s�k� bir �ekilde y�r�tmeniz laz�m."

"Bunun en g�zel �rne�i �srail, Avustralya, Yeni Zelanda'd�r. Mesela �srail, yeti�kinlerin y�zde 80'ini iki dozda a��lad�. Okullar, i�yerleri, ma�azalar kapal�yd�. Y�zde 80'e geldikten sonra yava� yava� kald�rmaya ba�lad�lar. �imdi �ngiltere ayn� hatay� yap�yor. A��lamas� o seviyelere gelmeden a��lmaya ba�lad�lar."

�ili'de sa�l�k yetkilileri, medyaya verdikleri deme�lerde, �u andaki h�zla devam edilirse Haziran veya Temmuz ay�nda toplum ba����kl���na eri�eceklerini belirtiyor.

E�er bu ger�ekle�irse �ili, �nemli oranda Sinovac a��s� kullanarak bu seviyeye ula�an ilk �lke olacak gibi g�r�n�yor.

Bunun ba�ar�lmas� halinde �ili'nin bu a�amayla ilgili deneyimleri de, aralar�nda T�rkiye'nin de bulundu�u, Sinovac a��s� kullanan �lkeler a��s�ndan �nemli olacak gibi duruyor.

22.4.2021 - 52957



�lgili Di�er Yaz�lar
Kabine tam açýlma için tek þarta bakacak: Çift doz aþýlamada 21 milyon kiþi sýnýrý
Kabine tam a��lma i�in tek �arta bakacak: �ift doz a��lamada 21 milyon ki�i s�n�r�
Erkeklerin Covid-19
Erkeklerin Covid-19'a yakalanma oran� 9,4 daha y�ksek
Bilecik Valisi Þentürk: Vaka artýþlarýnýn nedeni aile içi toplanmalar ve ev ziyaretleri
Bilecik Valisi �ent�rk: Vaka art��lar�n�n nedeni aile i�i toplanmalar ve ev ziyaretleri
Erciþli iþ adamý yerli VLP aþýsý için gönüllü oldu
Erci�li i� adam� yerli VLP a��s� i�in g�n�ll� oldu
Karadeniz Bölgesi
Karadeniz B�lgesi'nin tek tomoterapi cihaz�, kanser tedavisinde etkinli�i art�r�yor
Konuyla �lgili Sorular
�lgili Forum Konular�

SA�LIK HABERLER� T�m Haberler Saðlýk Haberleri Rss

FOTO GALER� T�m Foto Galeriler
Diþ Fýrçanýzý Karanlýk Yerde Tutuyorsanýz Dikkat! Tehlike Saçýyor
Di� F�r�an�z� Karanl�k Yerde Tutuyorsan�z Dikkat! Tehlike Sa��yor
Yumurtayý Piþirmeden Önce Yýkamak Ne Kadar Doðru?
Yumurtay� Pi�irmeden �nce Y�kamak Ne Kadar Do�ru?
Kan Lekeli Yumurta Yenir mi?
Kan Lekeli Yumurta Yenir mi?
Lahana Yapraklarýný Göðsünüze Sarýn, Faydasý Ýnanýlmaz
Lahana Yapraklar�n� G��s�n�ze Sar�n, Faydas� �nan�lmaz

SA�LIK V�DEOLARI T�m Videolar
Saðlýk Video Yemeklerden Sonra Mideniz Aðrýyorsa Dikkat!
Yemeklerden Sonra Mideniz A�r�yorsa Dikkat!
Saðlýk Video Yeþil Çayýn Faydalarý Nelerdir? Nasýl Hazýrlanmalýdýr?
Ye�il �ay�n Faydalar� Nelerdir? Nas�l Haz�rlanmal�d�r?
Saðlýk Video Vejetaryenlik Nedir? Varsa Faydalarý Nelerdir?
Vejetaryenlik Nedir? Varsa Faydalar� Nelerdir?
Saðlýk Video Sývý Alýmýnýn Zayýflama Üzerine Etkisi Nedir?
S�v� Al�m�n�n Zay�flama �zerine Etkisi Nedir?

 

[Hata Bildir]