S�k S�k �drara ��kmak Neyin G�stergesi? V�cudunuzun Mesajlar�na Kulak Verin!

�nsan v�cudundaki t�m organ ve sistemler bir uyum i�erisinde �al���yor. Bu yap�n�n bir par�as�nda meydana gelen herhangi bir sorun bir�ok ba�ka b�lgeyi etkileyebiliyor. V�cutta hissedilen ola�an d��� bir durum, �o�u zaman bir �eylerin yolunda gitmedi�i anlam�na geliyor. Kar�n a�r�s�, a�za ac� su gelmesi, ani kilo kayb�, ishal, �arp�nt�, s�k idrara ��kma gibi bulgular �o�u zaman �nemsenmese de, asl�nda ciddi sa�l�k problemlerinin habercisi olabiliyor.

M�DE YANMASI VE M�DE A�RISI, A�ZA ACI SU GELMES�

Mide yanmas�nda ilk akla gelen mide hastal�klar�d�r.Mide yanmas�na a�za ac� su gelmesi e�lik ediyorsa bir�ok insan�n ya�ad��� refl� d���n�l�r. Refl�ye en �ok kahve, �ay, stres, a��r� yemek ya da a��r� ya�l� yemek, ac�l� baharatl� yemekler, k�t� ya�da k�zarm�� besinler ve gece ge� saatte yemek sebep olmaktad�r. Mide hastal�klar�n�n i�inde en �ok mide yanmas� yapan gastrittir. Mide yanmas�na gece uykudan uyand�ran mide a�r�s� da ekleniyorsa gastritle birlikte mide �lseri olas�l��� d���n�lmelidir. Bu bulgular�n aniden ba�lamas� ve kilo kayb�, halsizlik gibi �ikayetlerle birlikte ya�anmas� durumunda ise gastrit ve �lser d���nda mide kanseri gibi hastal�klardan da ��phelenilmektedir. T�m bu �ikayetlerin 40'l� ya�lardan sonra aniden ba�lamas� gastroskopik tetkiklerle teyit edilmesini gerektirir. Gen� ya�larda ise g�da d�zenlenmesi ve ila� tedavisi denenebilir. Ancak ila�lara diren�li bir durum varsa gen� ya�ta da gastroskopi d���n�lebilmektedir.

AN� K�LO KAYBI

Ani kilo kayb�, stresten habis hastal�klara kadar bir�ok hastal�kta ya�anabilmektedir. Ani kilo kayb�na e�lik eden �ok terleme, �arp�nt�, el titremesi gibi �ikayetler oldu�unda tiroid bezinin h�zl� �al��t��� hipertiroid akla gelebilir. Ani kilo kayb� �ekerin �ok y�kseldi�i Tip 2 diyabetli hastalarda da olu�abilmektedir. Kan �ekeri seviyesi 300-400 oranlar�na ula�t���nda hasta a��r� kilo vermeye ba�lar. Buna a��z kurumas�, halsizlik, �ok su i�me gibi �ikayetler de eklenir. Ani kilo kayb� 40 ya��n �zerinde g�r�l�yorsa �zellikle mide ba��rsak sistemini de i�eren bir check-up yap�lmas� �nerilmektedir.

�ARPINTI

�arp�nt�, kalbin ritim problemlerinde, kalbe ait hastal�klarda g�r�lebilece�i gibi kalbe ait olmayan ba�ka sistemlerin hastal�klar�nda da g�r�lebilmektedir. �rne�in d���k eforlar sarf ederken bile kalp �ok h�zlan�yorsa bir kans�zl�k (anemi) belirtisi olabilir. K���k eforlarla nefes nefese kal�n�yorsa mutlaka kan say�mlar�n�n yap�lmas� gerekmektedir. Durduk yerde kalp �ok h�zl� at�yorsa bu tiroid bezinin �ok h�zl� �al��t���n� d���nd�rebilir. A��r� kahve, �ay ve nikotin t�ketimi de �arp�nt� sebebi olabilir. �arp�nt�lar d�zenli ve aritmik yani d�zensiz �arp�nt�lar olarak ikiye ayr�l�r. G���s duvar�nda ritmi bozulmu� farkl� at�mlar hissediliyorsa bir kardiyoloji uzman�na g�r�nmek gerekmektedir. �arp�nt�ya; terleme, sinirlilik, kilo kayb� e�lik ediyorsa tiroid fonksiyonlar�na bakt�r�lmas� gerekir.

HALS�ZL�K

Halsizlik de ani kilo kayb� gibi �ok geni� hastal�k grubunda g�r�len ilk bulgulardan biridir. Basit bir enfeksiyon da halsizlik yapar, depresif insanlar da halsiz olur, gece kaliteli uyku uyumayanlar da sabah halsizlikle kalkabilir. Bunlar�n yan�nda b�t�n kronik hastal�klar, b�t�n enfeksiyonlar, b�t�n habis hastal�klar halsizlik sebebidir. Dolay�s�yla halsizli�i kronikle�mi�, uzun s�re devam eden ki�ilerde muhakkak kan biyokimya de�erlerinin tek tek g�zden ge�irilmesi gerekir. Bunun yan�nda e�lik eden ba�ka bulgular soru�turulmal�, hastan�n iyi bir fizik muayeneden ge�mesi gerekmektedir.

NEFES DARLI�I

Nefes darl���n�n sebebini bulmak i�in hangi ortamlarda olu�tu�una bak�lmas� gerekmektedir. E�er nefes darl���na �ks�r�k, balgam gibi �ikayetler de e�lik ediyorsa KOAH denilen kronik akci�er hastal��� d���n�lebilir. Bunun yan�nda kalp hastal�klar�n�n belirtisi olabilir. �ok derin kans�zl�klar nefes darl��� yapabilir. En �ok dikkat edilmesi gerekense kalp ve akci�er hastal�klar�d�r. �zellikle nefes darl��� yeni ba�layan hastalarda buna �arp�nt�, g���s a�r�s� gibi �ikayetler de ekleniyorsa mutlaka h�zl� �ekilde kalp muayenesi yap�lmas� gerekmektedir. Nefes darl��� tozlu ya da kokulu ortamda olu�uyorsa alerjik ast�m d���n�lebilmektedir. Nefes al�rken solunum seslerinin ola�an d��� gelmesi ast�m ya da akut bron�itleri d���nd�rebilir. Nefes darl���na ate� ve g���s a�r�s� da ekleniyorsa zat�rree ba�lang�c� olabilir.

KABIZLIK

Yeterince su i�meme, sebzeden fakir beslenme, kat� beslenme, hijyenik sebeplerle d��ar�da tuvalet kullanamama, tiroidin yava� �al��mas� gibi sebeplerle olu�an kronik kab�zl�k normal say�labilir. Ancak hasta her g�n tuvalete ��karken birden bire ba�layan kab�zl�k, kar�n a�r�s�, kar�nda �i�kinlik gibi �ikayetler tan�ml�yorsa bunun yan�nda bir de d��k�da kanama, d��k�n�n �eklinin ince ve bozuk oldu�unu tarif ediyorsa vakit kaybetmeden kal�n ba��rsa��n incelenmesi ve gastroenterolog taraf�ndan kolonoskopi yap�lmas� gerekmektedir.

�SHAL

�zellikle yaz aylar�nda bir�ok insanda ishal g�r�l�r. �o�unlukla s�cak havalarda g�dalar�n �abuk bozulmas� sebebiyle ya da seyahatlerde farkl� ortamlarda farkl� k�lt�rlerin g�dalar�n�n t�ketilmesi sonucunda olu�an k�sa s�reli, turist ishali de denilen tablodur. Yaz ishalleri genelde 2,3 g�n i�inde sona erer. Ancak ishallerin uzun s�rmesi, kanl� olmas�, kilo kayb�n�n e�lik etmesi ve 4 haftay� ge�ti�i durumlarda art�k kronik ishallerden bahsedilmektedir. �shalin uzun s�rmesi durumunda kronik ba��rsak hastal�klar�n�n ara�t�r�lmas� gerekir. Bu durumda da �ncelikle d��k� testleri, kan testleri ve gerekirse kolonoskopik incelemelerin yap�lmas� gerekmektedir.

SIK �DRARA �IKMA

�ok s�k idrara ��kman�n yan�ndaki bulgular �nemlidir. Beraberinde a��z kurumas� ve kilo kayb� s�z konusu ise �eker hastal��� d���n�lebilmektedir. �ok s�k idrara ��kman�n yan�nda idrar yaparken yanma gibi �ikayetlerle ���me, titreme, ate� bulgular� da g�r�l�yorsa idrar yolu enfeksiyonu d���n�lebilir. �ok s�k idrara ��kan bir hastan�n idrar tahlili ve a� kar�nla kan �ekerine bakt�rmas� gerekir. Bunun d���nda erkeklerde gece �ok s�k idrara ��kma prostat hastal�klar�n�n belirtisi olabilir. Erkeklerde gece 1 kereden fazla tuvalete ��k�l�yorsa, yeterince idrar yap�ld��� halde �ok k�sa bir s�rede yeniden tuvalete ��kma ihtiyac� ya�an�yorsa prostat a��s�ndan inceleme gerekmektedir.

KARIN A�RISI

Kar�n a�r�s�n�n kar�ndaki yeri, ba�lay�� �ekli, karakteri, g�dalarla ili�kisi, ate�in e�lik edip etmedi�i, birlikte tuvalete ��kma al��kanl���ndaki de�i�ikliklerle birlikte genel de�erlendirilmesi gerekir. Sa� �st kadranda s�rta vuran bir a�r� safra kesesi ta��n� d���nd�rebilir. Sol �st kadranda a�r� dalakla ilgili bir hastal��� d���nd�rebilir. Zaman i�inde yava� yava� artan a�r�lar bat�n i�indeki habis hastal�klar� d���nd�rebilir. Yine mide hastal�klar� da kar�n a�r�s� sebeplerindendir. Kar�n a�r�s� olan bir hasta bat�n ultrasonuyla kolayl�kla incelenir. Gerekirse tomografi ve daha ileri tekniklerle bak�l�r. Basit bir gaz �ikayeti de olabilmektedir ancak bir uzman muayene etmeden anla��lamaz. Uzayan kar�n a�r�lar�n�n �nemsenmesi gerekir. Ani kar�n a�r�s� akut bat�n denilen apandisit, pankreatit, safra kesesi ta�� t�kanmas�, ba��rsak t�kanmas� gibi bir�ok hastal���n belirtisi olabilmektedir. Ani bel ve kas�k a�r�lar� kar�n hastal�klar�na, b�brek ta�lar�na ba�l� olabilir. Ayn� �ekilde ani ba�layan g���s a�r�s�, kar�n a�r�s�, ba� a�r�s�nda muhakkak acil uzmana gidilmesi gerekir. Ani g���s a�r�lar� kalp krizi belirtisi, ani ba� a�r�s� beyin i�inde geli�en bir tak�m sorunlar�n belirtisi olabilir.

ERKEN TE�H�S HAYAT KURTARIYOR

Baz� hastal�klar hi�bir belirti vermeden ilerleyebilir ya da belirti verdi�inde hastal�k �ok ilerlemi� durumda olabilir. Bu sebeple y�lda bir kez sa�l�k kontrol�nden ge�ilmesi tavsiye edilmektedir. �zellikle aile �yk�s�nde kronik hastal�klar� olanlar�n, sigara, alkol gibi al��kanlar� olanlar�n ve �al��t��� ortamda kimyasala ya da kirlili�e maruz kalan ki�ilerin y�ll�k sa�l�k kontrollerini mutlaka yapt�rmalar� gerekmektedir.

3.9.2018 1 - 34890