|
Ancak sa�l���m�z konusunda internette yapt���m�z uzun ara�t�rmalar ba�ka sorunlara da yol a�abiliyor; �rne�in 'siberkondria' art�k daha fazla ki�inin kap�s�n� �al�yor. Sanal ger�eklik anlam�nda kullan�lan 'siber' ile 'hastal�k hastas�' diye �zetlenebilecek 'hipokondriyazis' kelimelerinin birle�tirilmesiyle t�retilen bu tan�m, genellikle ki�inin sa�l���na ili�kin kayg�yla beslenen ve endi�eyi g��lendiren, internette sa�l�kla ilgili bilgi aray��� olarak a��klan�yor. Ac�badem Fulya Hastanesi Psikiyatri Uzman� Dr. B��ra S�bay, koronavir�s pandemisi nedeniyle ya�anan belirsizli�in ve kayg�n�n siberkondria davran���n� tetikleyebildi�ini belirterek "�zellikle Covid-19 nedeniyle ya�anan endi�eleri bast�rmak, kayg�y� gidermek ve hastal�k hakk�nda daha fazla bilgi ��renmek iste�iyle internet aramalar� yap�l�yor. Ancak do�ru olmayan pek �ok bilginin internette kolayca yay�ld���n� unutmamak gerekiyor. Hen�z bir ruhsal hastal�k olarak tan�mlanm�� olmasa da siberkondria da kayg� d�zeyini y�kseltiyor. Ayr�ca internette sa�l�kla ilgili tarama yapt�ktan sonra hem bedensel hem ruhsal sa�l�kla ilgili �ikayetlerin artt��� da biliniyor. Hatta bu internet aramalar� g�ndelik hayat�n aksamas�na da neden olabiliyor" diyor. Siberkondria davran���n�n ba��ml�l�k haline gelebilece�ine dikkat �eken Psikiyatri Uzman� Dr. B��ra S�bay, internet kullan�m�n�n yayg�nl��� nedeniyle �zellikle gen�lerde daha s�k g�r�len Siberkondria'ya kar�� dikkat edilmesi gereken 6 nokta hakk�nda bilgi verdi. Bilgi kayna��na dikkat edin �nternet ortam�ndaki teknik dil, ula��lan bilginin kaliteli olup olmad���, olumsuz bilgi bollu�u ve bilgilerin teknik bir s�zge�ten ge�irilmeden ele al�nmas�, ki�ilerde sa�l�k kayg�s�n� art�rabiliyor. Her kayna�a do�ruca g�venmemek gerekti�ini vurgulayan Dr. B��ra S�bay, "�nternet ortam�ndaki g�venilir ve g�venilir olmayan bilgi kaynaklar�n� ay�rt etmek ger�ek d�nyaya g�re daha zor olabiliyor. Bu nedenle internetteki bilgi kaynaklar�n�n do�rulu�undan emin olunmal�" diyor. �nternet tan� yeri de�ildir �nternetteki edinilen bilgilerin her ki�i i�in her zaman do�ru ve uygun olmayabilece�ine vurgu yapan Dr. B��ra S�bay, "Bu bilgileri nas�l de�erlendirmek gerekti�ini ��renin. �nternet, ki�inin kendi kendine tan� koyabilece�i bir yer de�ildir. Her soruya cevap bulmak m�mk�n olmuyor" hat�rlatmas�nda bulunuyor. Kesinlik i�ermedi�ini unutmay�n Sa�l�kla ilgili kayg�y� hafifletmek i�in yap�lan tekrarlay�c� aramalar, kayg�n�n daha da �iddetlenmesine neden oluyor. Dolay�s�yla kayg� ve ara�t�rma aras�nda k�s�r d�ng�ye girilmesinin ka��n�lmaz oldu�unu anlatan Psikiyatri Uzman� Dr. B��ra S�bay, "Ara�t�rmalar�n�zda elde ettiklerinizin sadece bir bilgi oldu�unu ve bu bilgilerin kesinlik i�ermedi�ini unutmay�n" diyor. Bilgiyi doktorunuzdan al�n �nternet, arama konusuyla ilgili �eli�kili, belirsiz veya yanl�� bilgi sa�layabiliyor. Yap�lan ara�t�rmalar da ki�ilerin sa�l�k problemleriyle ilgili internetten edindikleri bilgiler do�rultusunda hareket ettiklerini, mevcut tedavilerini b�rakt�klar�n� ya da de�i�tirdiklerini g�steriyor. Bunun da tedaviyi aksatarak iyile�meyi uzatt���na dikkat �eken Dr. B��ra S�bay, "Alan�nda uzman doktorlar�n sunduklar� bilimsel bilgileri ve �nerileri dikkate al�n" uyar�s�nda bulunuyor. Ara ara dijital detoks yap�n Vaktinin�o�unu internet kullan�m�na ay�rmak, ger�ek ya�amdaki zaman ve yer alg�s�n� de�i�tirece�i i�in g�nl�k hayata odaklanmay� bozabilece�ini ifade eden Dr. B��ra S�bay, edinilen bilgileri ger�ek�i ve g�venilir bir s�zge�ten ge�irerek de�erlendirmek i�in belirli aral�klarla, ki�iye g�re d�zenlenmi� (�rne�in haftan�n 1 g�n�n� tamamen ekrans�z ge�irme ya da haftan�n 3-4 g�n� 2-3 saat kesintisiz ekran molas� verme �eklinde) dijital detoks yap�lmas�n� �neriyor. Hobilerinize zaman ay�r�n Siberkondria ile birlikte artan kayg�y� ve internet kullan�m� ba��ml�l���n� azaltman�n bir yolu da, keyif veren u�ra�lar edinmek. Hobilere zaman ay�rman�n sa�l�k kayg�lar�n� azaltmada etkili oldu�unu s�yleyen Psikiyatri Uzman� Dr. B��ra S�bay "Sizi iyi gelen, keyif veren aktivitelerin neler oldu�unu ke�federek bunlar� uygulayamaya �al���n" diyor.
10.6.2021 - 54065
|