|
T�rkiye'de koronavir�s vakas�n�n ilk kez tespit edilmesini takiben vatanda�lar�n bu konuya ili�kin fark�ndal�k d�zeylerini, endi�elerini, de�i�en davran��lar�n� ortaya koyuyor ve h�k�metin bu konudaki politika ve uygulamalar�n�n kamuoyundaki yans�malar�n� d�zenli olarak takip ediyor. Ara�t�rman�n 12. D�neminden verilerle haz�rlanan derlemede Toplumun Endi�e D�zeyi, Maske Kullan�m�na Bak��� ve YKS G�ndemiyle ilgili olarak kamuoyunun nabz� tutuldu. Salg�n Kar��s�nda Endi�eli mi Yoksa Rahat m�y�z? Ipsos Koronavir�s Salg�n� ve Toplum Kamuoyu Ara�t�rmas�ndan elde edilen verilere g�re; Vatanda�lar�n yar�s�ndan fazlas� (%56) salg�n�n ilk d�neminden bu yana endi�eli ruh halini s�rd�r�yor. Tam tersine ilk g�nden bu yana rahat hissedenler �ok daha k���k bir kesim (%7). Toplumun bir kesiminin ise zamanla ruh hali de�i�mi�. Her 4 ki�iden 1'i (%27) endi�elerinden zaman i�inde s�yr�l�p rahatlarken, ilk d�nemdeki rahatl���n yerine endi�eli ruh haline b�r�nd�klerini s�yleyenlerin oran� %10 seviyesinde. "Herkes Maske Taks�n!" Normalle�me s�recinin vaka ve �l�m say�lar�nda art��a neden olup ikinci dalgan�n ya�anabilece�ine dair toplumda ciddi bir endi�e var. Bu �er�evede salg�nla m�cadele kapsam�nda 45 ilde maske takma zorunlulu�u getirilmesini vatanda�lar do�ru buluyor. Bu g�r���n alt�nda, di�er vatanda�lar�n ald��� bireysel �nlemlerin yetersiz oldu�u ve dolay�s�yla bu t�r kamusal tedbirlere ihtiya� oldu�u d���ncesi de yer al�yor. Koronavir�sten korunmak i�in maske kullan�m�na dair sadece devletlerin ald��� kararlar farkl�l�k g�stermiyor, ayn� zamanda D�nya Sa�l�k �rg�t�, Amerika Hastal�k Kontrol ve �nleme Merkezi (CDC) gibi kurulu�lar�n da tavsiyeleri zaman i�in de�i�iklik g�sterdi. Bu kurulu�lar�n bug�nk� tavsiyesi bireylerin cerrahi maske veya kuma� maske kullanmalar� y�n�nde, y�z solunum maskelerinin sa�l�k uzmanlar�na b�rak�lmas� gerekti�i vurgulan�yor. Cerrahi maske, bug�n �lkemizde vir�sten korunmak i�in toplumda en yayg�n kullan�lan maske (%80). Cerrahi maskeyi, %13 ile kuma� maske ve %5 ile N95 gibi y�z solunum maskeleri takip ediyor. Uzmanlar taraf�ndan tek kullan�ml�k olan bu maskelerin uzun saatler veya ertesi g�n kullan�lmamas� tavsiye ediliyor. Bireylere tek kullan�ml�k bu maskeleri ne kadar s�re kulland�klar� soruldu�unda b�y�k �o�unluk sadece bir g�n kulland�klar�n� beyan ediyor. Ancak toplumun 1/5'inin tekrar kullanmak �zere maskesini saklad���n� g�r�l�yor. Kuma� maskelerin vir�sten yeteri kadar koruma sa�lay�p sa�lamad���na dair farkl� kurumalar�n farkl� beyanlar� oldu. Her ne kadar son d�nemde sa�l�k kurulu�lar� vatanda�lar� kuma� maskeye y�nlendirse de vatanda�lar�n kuma� maskeyi yayg�n kullanmamas�n�n bir nedeni de bu kafa kar���kl��� olabilir. Tek kullan�ml�k maskelerin yaratt��� �evre kirlili�i ise ba�l� ba��na bir konu. T�rkiye'de maske kullanman�n art�k bir norm haline geldi�ini s�ylenebilir. Salg�n�n 3. haftas�ndan itibaren maske kullan�m� �ok yayg�nla�t�. Bug�n salg�ndan korunmak i�in maske kullananlar�n oran� %98 seviyesinde. �te yandan farkl� okazyonlarda maske kullan�m� sorguland���nda maskeyi her zaman kullanmad���n� beyan edenlerin oran� %25'lere kadar y�kseliyor. Her zaman maske kullanmayanlar�n temel gerek�esi maske kullanmay� fiziksel olarak zor bulmak (%35). Bu gerek�eyi, maskenin �cretli olmas�, pahal� olmas�, �cretsiz temin edememek gibi gerek�eler takip ediyor (%24). Sosyal mesafenin korundu�u i�in maskeye ihtiya� duymamak da dile getirilen gerek�eler aras�nda yer al�yor. Maskenin koruyucu oldu�una inanmad��� i�in maske kullanmayanlar�n oran� ise %8 ile s�n�rl�. Daha �nce 20-21 Haziran tarihlerinde yap�lmas� planlanan YKS di�er bir ifadeyle �niversite s�nav� salg�n nedeniyle Y�K taraf�ndan 25-26 Temmuz tarihlerine ertelenmi�ti. Normalle�me takvimi kapsam�nda s�nav tarihinde tekrar de�i�iklik yap�larak 27-28 Haziran tarihlerinde yap�lmas�na karar verildi. Ipsos'un Koronavir�s Salg�n� ve Toplum Kamuoyu ara�t�rmas�n�n son d�neminde; 2.5 milyona yak�n ��rencinin girece�i �niversite s�nav�n�n bu tarihte yap�lmas� konusunda genel kamuoyunun g�r��� al�nd�. Toplumun %59'u s�nav�n bu tarihte yap�lmas�n� yanl�� buldu�unu ifade etti. Do�ru bulanlar�n oran� ise %27 ile s�n�rl� kald�. S�nav esnas�nda maske kullan�m�, s�nav salonuna giri�te ve s�nav esnas�nda sosyal mesafeye uyulmas�, s�nav salonun dezenfekte edilmesi gibi kurallar�n toplumda gen�ler ad�na hissedilen endi�eyi ancak k�smen azaltt��� s�ylenebilir. Bu soruya verilen cevab�, gen�lerin salg�n nedeniyle psikolojik olarak s�nava haz�r olmad��� ve salg�n devam ederken s�nav yap�lmas�n�n do�ru g�r�lmedi�i �eklinde yorumlamak m�mk�n.
30.6.2020 - 46393
|