Sa�l�kl� karaci�er i�in t�ketilmemesi gereken besinler

Karaci�er ya�lanmas�n�n �n�ne ge�ilmezse zamanla siroz veya kanserin geli�ebilece�ini s�yleyen Prof. Dr. Onur Yaprak "Sa�l�kl� bir karaci�er i�in beslenmede p�f nokta; karaci�ere dost besinleri t�ketmekten daha �nemlisi karaci�ere zararl� besinlerden uzak durmakt�r. Karbonhidrattan zengin g�dalar�, fastfood �r�nlerini, doymu� ya� i�eren g�dalar� azalt�n" dedi.

Medipol Mega �niversite Hastanesi Organ Nakli B�l�m�nden Prof. Dr. Onur Yaprak, g�n�m�z�n en b�y�k sorunlar�ndan biri haline gelen karaci�er ya�lanmas�na ili�kin beslenme �nerisinde bulundu. Her 3 ki�iden birini etkileyen karaci�er ya�lanmas�na dikkati �eken Prof. Dr. Yaprak, "�nlem al�nmazsa zamanla karaci�erde siroz veya kansere yol a�abilir. Karaci�erde g�r�len ya�lanma basit ya�lanma �eklinde kalabilece�i gibi daha ileri evrelerde iltihapta eklenirse karaci�er sirozu geli�me riski de artar. Karaci�erinde ya�lanmaya ilaveten yo�un iltihapta geli�mi� olan ki�ilerde 10 y�l i�inde karaci�erde siroz veya kanser geli�me riski y�zde 5 ila 10 aras�ndad�r. Basit ya�lanmada 10 y�lda siroz geli�im riski y�zde 3 iken, iltihaba karaci�erde fibrozis dedi�imiz sertle�me de ilave olursa siroz riski y�zde 30'a y�kselir" dedi.

FAST FOOD YER�NE BALIK TERC�H ED�N

�zellikle obezitenin karaci�er ya�lanmas�nda �nemli bir rol oynad���na de�inen Prof. Dr. Yaprak, ��yle devam etti:

"Kronik alkol kullan�m� d���nda karaci�erde ya�lanmaya yol a�an en �nemli fakt�rler, sa�l�ks�z beslenme al��kanl�klar�, obezite, diyabet, egzersiz yapmamak ve y�ksek kolesterol d�zeyleridir. Sa�l�kl� bir karaci�er i�in beslenmede p�f nokta; karaci�ere dost besinleri t�ketmekten daha �nemlisi karaci�ere zararl� besinlerden uzak durmakt�r. Bunu yapt�ktan sonra da m�mk�n mertebe dost besinleri sofram�zda bulundurmakt�r. Karbonhidrattan zengin g�dalar�, fastfood �r�nlerini, doymu� ya� i�eren g�dalar� azalt�n. Akdeniz tipi beslenmeye a��rl�k verin. Omega-3, Selenyum, Glutation, C vitamini, E vitamini i�eren antioksidan i�erikli yiyecekler karaci�ere faydal�d�r ve bunlardan t�ketmeye gayret edin. Zeytinya�� ile yap�lm�� sebze yemekleri, bal�k, salata, kuru baklagiller, turp, lahana, karalahana, Br�ksel lahanas�, karnabahar, brokoli, roka, tere, k�rm�z� pancar, havu�, sar�msak, limon, greyfurt, ye�il �ay, zerde�al, siyah �z�m, g�nde 1 avuca kadar ceviz, �i� badem gibi �erezler �rnek olarak verilebilir."

G�NDE 3 F�NCAN T�RK KAHVES� �NER�S�

Prof. Dr. Yaprak, T�rk kahvesi t�ketiminin karaci�er sa�l��� i�in olduk�a �nemli oldu�unu belirterek, tavsiyelerini ��yle s�rd�rd�:

"G�nde 2-3 fincan T�rk kahvesi i�enlerde karaci�er enzimleri olan AST, ALT, GGT d�zeylerinin geriledi�i, karaci�erdeki sertle�menin d�zeldi�i, karaci�erde siroz ve kanser geli�im riskinin azald��� g�r�ld�. Hatta kahvenin metabolik sendrom ve diyabet �zerine de olumlu etkilerinin oldu�u bir�ok �al��mada kan�tland�. Kahvede bulunan klorojenik asit antioksidan etkiye sahiptir. Antioksidan etkinin alt�nda karaci�erde glutation d�zeylerinin art��� �nemli bir rol oynar. Ayn� zamanda glukoz intolerans�n� da d�zeltirler. Klorojenik asidin iltihap azalt�c� �zellik ta��mas� da avantajlar�ndan bir tanesidir. Ancak g�nde 3 fincandan fazla i�ilmesinin de baz� zararlar� olabilece�i i�in �nermiyoruz."

13.7.2020 - 46691