Prostat kanseri: MR taramalar� hastal���n te�hisinde kan tahlilinden daha ba�ar�l� ��kt�

�ngiltere�nin ba�kenti Londra�da bulunan University College London'da (UCL) y�r�t�lm�� yeni bir ara�t�rmaya g�re 10 dakikal�k bir MR taramas�, erkeklerde prostat kanserinin tespiti i�in kullan�labilir.

Taramalar, Prostat Spesifik Antijen (PSA) olarak adland�r�lan y�ksek seviyelerdeki protein tespit etmeye yarayan kan tahlillerine g�re �ok daha do�ru sonu�lar verdi.

MR taramalar�, PSA testiyle yakalanamayan ciddi kanserleri tespit etti.

�ngiltere�de �u anda PSA testlerinin g�venilmez oldu�u d���n�ld��� i�in ulusal bir tarama program� bulunmuyor. Ancak 50 ya��n �zerindeki erkekler PSA testi talep edebiliyor.

Prostat kanseri nedir?

� Erkek �reme sisteminin bir par�as� olan ceviz b�y�kl���nde prostat bezi, le�en kemi�i b�lgesinde, mesanenin alt�nda yer al�r.

� Prostat, idrar yolunu sarmalar..

� Kanser, anormal ve kontrols�z h�cre b�y�mesidir.

� Ancak prostat kanseri genellikle yava� geli�ir.

� Y�llarca belirti veya semptom olmayabilir.

� Baz� ki�ilerde hi�bir sorun geli�meyebilir.

� Ancak baz�lar�nda ise kanser sald�rgan ve �l�mc�l olabilir.

� Erken te�his ve tedavi �nemlidir.

50 ile 75 ya� aras� erkekler BMJ Oncology'de yay�mlanan �al��ma i�in University College Hastanesi'nde (UCLH) ger�ekle�tirilen tarama MR ve PSA taramalar�na davet edildi.

Her iki testi de yapt�ran 303 ki�iden 48'inin MR sonu�lar�nda kanseri g�steren pozitif bulgular elde edildi. Bunlardan 25'ine, biyopsi de dahil olmak �zere daha fazla test sonras�nda �nemli kanser te�hisi konuldu.

MR ile kanseri tespit edilen erkeklerin yar�s�ndan fazlas�n�n PSA testi sonu�lar� 3 ng/ml'nin (nanogram/mililitre) alt�nda, d���k sonu�lara sahipti - ki bu normal olarak kabul edilir ve bu nedenle yanl�� bir bi�imde hastal�k olmad���na dair bir sonu� ��kar�labilir.

UCL�deki ara�t�rman�n ba� sorumlusu ve ayn� zamanda UCLH�in de dan��manlar�ndan �rolog profes�r� Caroline Moore, �Sonu�lar�m�z, MR'�n olas� ciddi kanser vakalar�n� daha g�venilir bir �ekilde erkenden tespit etme y�ntemi sunabilece�ine dair erken bir i�aret sunuyor� dedi.

'Kendimi �ansl� hissediyorum'

62 ya��ndaki Paul Rothwell�deki prostat kanseri, testlere kat�lmas�yla te�his edildi. Erken te�his edilen hastal�k ba�ar�l� bir �ekilde tedavi edildi.

PSA testi negatif ��kan Rothwell, MR �ektirdi�i i�in kendisini �ansl� hissediyor.

Hertfordshire' ya�ayan Rothwell, BBC'ye �unlar� s�yledi:

"Sadece kan testini yapt�rsayd�m, i�imde yava��a b�y�yen bir kanser t�r�n�n fark�nda olmadan hayat�ma normal bir �ekilde devam ederdim. Fark etti�imde ise muhtemelen tedavi etmesi �ok daha zor olurdu ve �ok daha tehlikeli olurdu. "

PSA testleri, prostat kanserlerinin tespiti i�in yararl� ancak g�venilmez kabul ediliyor. Kanseri g�sterebilecek y�ksek seviyeler, son zamanlardaki bir enfeksiyon veya yo�un egzersiz ve cinsellik nedeniyle de ortaya ��kabiliyor. Bu, kansere ili�kin yanl�� tan� konmas�na neden olabilece�i gibi d���k bir PSA sonucunun da kanser te�hisinde ba�ar�s�z olabilece�i anlam�na gelebilir.

Ara�t�rmay� yapan uzmanlar, prostat MR��n�n taramalarda kullan�labilece�ine dair sonu�lar elde ettiklerini s�yl�yor. Ancak bunun tam olarak sa�lanabilmesi i�in daha b�y�k �al��malara ihtiya� duyduklar�n� belirtiyor.

Taramaya gidene araba tamirinde indirim

Siyah erkekler, prostat kanserine y�nelik daha y�ksek risk ta��malar�na ra�men, beyaz erkeklere g�re testlere be� kat daha az kat�l�m g�sterdi.

�al��mada yer alan bir di�er ara�t�rmac�, King's College London'dan Saran Green, siyah erkeklerin d�rtte birinin prostat kanseri olma ihtimallerini belirtirken, bu oran�n di�er etnik gruplardan erkeklerin iki kat�n� olu�turdu�unu s�yledi.

Green, bu nedenle ulusal bir tarama program�na siyah erkeklerin dahil edilmesine y�nelik te�viklerin �nemli oldu�unu s�yledi.

Essex�de ya�ayan Errol McKellar�a 13 y�l �nce prostat kanseri te�hisi konuldu. Ba�ar�l� bir tedavinin ard�ndan araba tamircili�i i�ine geri d�nd�.

M��terilerine, kendilerinin veya partnerlerinin prostatlar�n� kontrol ettirmeleri durumunda indirim teklif etmeye ba�lad�.

Kendi ad�n� ta��yan bir hay�r kurumu kuran 66 ya��ndaki McKellar, prostat kanseri fark�ndal���n� art�rmay� ve daha fazla erke�in teste gitmesini sa�lamay� ama�l�yor.

BBC�ye konu�an McKellar, araba tamiri i�in kendisine gelen erkeklere, �Kendi ba��n�za araban�z� ne zaman tamir ettiniz? Ya da zorunlu ara� muayenesini kendi ba��n�za yapabiliyor musunuz?� diye sordu�unu aktard�.

McKellar, ��yle devam etti:

�Afrikal� ya da Karayipliler aras�nda t�bbi sistem hakk�nda b�y�k bir g�vensizlik var, bu da ele al�nmas� gereken bir durum. Ayr�ca s�k�a kar��la�t���m�z iki unsur var: Birincisi korku, di�eri cehalet.

"Prostat kanseri kap�n�za dayand���nda, siyah m�s�n�z beyaz m�s�n�z diye sormaz. E�er g�rmezden gelirseniz sizi �ld�r�r. Sonu�ta, bu t�m erkeklerle ilgilidir ve kimseyi geride b�rakmamakt�r. "

�al��man�n ba� yazar� Profes�r Mark Emberton, tarama program�n�n �n�m�zdeki on y�l i�inde uygulamaya konulabilece�ini belirtti:

"�ngiltere'deki prostat kanseri �l�m oran�, ABD veya �spanya gibi �lkelere g�re iki kat daha y�ksek. ��nk� test seviyelerimiz �ok daha d���k. Prostat kanserinin erken te�hisi i�in ulusal bir tarama program�n�n �ngiltere'nin prostat kanseri �l�m oran�n� �nemli �l��de azaltaca��na inan�yorum. "

�ngiltere�de prostat kanseri alan�nda ara�t�rmalar y�r�ten bir kurumun yard�mc� direkt�r� olan Simon Grieveson, �Erken te�hisle bir erke�in prostat kanserinin tedavi edilmesi olduk�a m�mk�n. Ne yaz�k ki, her y�l 10 binden fazla erke�e �ok ge� kanser te�hisi konuluyor� dedi.

Hangi belirtiler kontrol edilmeli?

Yayg�n olanlar �unlard�r:

� Daha s�k idrara ��kma ihtiyac� - �zellikle de gece,

� �drara ��kmaya ba�lamakta zorluk, zay�f ak�� ve uzun s�rmesi,

� �drarda veya menide kan g�r�lmesi.

Bu belirtilere ba�ka pek �ok �ey de neden olabilir. Bu y�zden uzman bir doktor taraf�ndan kontrol edilmesi �nemli.

22.8.2023 - 74767