Prof. Dr. Ar�ca: S�nav kayg�s� haf�zay� olumsuz etkiliyor

���rencilerin hayat�nda bir d�n�m noktas� olan s�navlar yakla��yor. S�nav �ncesi ya�anan psikolojik s�recin �nemine de�inen Prof. Dr. Vefik Ar�ca, "S�nav �ncesi ortaya ��kan a��r� kayg�, k�t� beslenme, stres ve uyku bozukluklar� haf�zay� olumsuz y�nde etkileyerek s�nav ba�ar�s�n� d���r�yor" dedi.

Argivit Uzman Kurulu'ndan �ocuk Sa�l��� ve Hastal�klar� Uzman� Prof. Dr. Vefik Ar�ca, s�nava giren ��renciler i�in ba�ar�y� art�rma ve haf�zay� g��lendirme �nerilerini payla�t�. Prof. Dr. Vefik Ar�ca, "�zellikle s�nav stresiyle birlikte daha belirgin olan konsantrasyon bozuklu�u veya bir ba�ka deyi�le odaklanma g��l���, g�n�m�zde okul �a��ndaki �ocuklar�n kar��la�t��� negatif etkiler i�erisinde �nemli bir yere sahip" diye konu�tu.

BA�ARININ �N�NDEK� EN B�Y�K ENGEL ODAKLANMA

�ocuk Sa�l��� ve Hastal�klar� Uzman� Prof. Dr. Vefik Ar�ca, ba�ar�n�n �n�ndeki en b�y�k engelin odaklanma oldu�unu ifade ederek, odaklanman�n �nemine de�indi. Prof. Dr. Ar�ca, "Konsantrasyon veya odaklanma, ki�inin �u anda �zerinde �al��t��� veya ��rendi�i her �eye y�neltti�i zihinsel �abay� ifade ediyor. Bu tan�m bazen dikkat s�resi ile kar��t�r�l�yor ancak dikkat s�resi bu zihinsel �abay� de�il bir �eye konsantre olabilece�iniz s�reyi ifade ediyor. �ster deneyimli bir lisans �st� e�itim alan ��renci olun, ister ilkokula yeni ba�layan biri; verimli �al��mak i�in nas�l odaklan�laca��n� bulmak hemen hemen herkesin kar��la�t��� bir zorluktur" dedi.

SINAV BA�ARISINI ETK�LEYEN FAKT�RLER NELERD�R?

S�nav ba�ar�s�n� etkileyen fakt�rlere ili�kin a��klamalarda bulunan Prof. Dr. Ar�ca s�zlerine �u �ekilde devam etti:

"Zaman y�netimindeki eksiklik, sosyal medya, �al��ma ortam�ndaki d�� uyar�c�lar veya bunlar�n hepsi hem dikkat s�resini hem de odaklanma durumunu yani konsantrasyonu de�i�tirebilen d�� etkenlerdendir. Uzaktan e�itimin y�z y�ze e�itim s�ras�ndaki ileti�im sayesinde ��rencide olu�an motivasyonu sa�layamamas�n� da sayabiliriz. Ek olarak, s�navlara y�klenen yanl�� anlamlar �al��ma motivasyonu ve odaklanma �zerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Bu durum, �ocuklar�m�z �zerinde stres olu�turabilece�i gibi daha �nce kar��la��lmam�� sorunlar� da beraberinde getirebiliyor. Odaklanma sorunu ya�ayan okul �a��ndaki ��renciler ve genel olarak insanlar, yenilik, s�kl�k, zamansal s�ra ve olaylar�n s�resi gibi zamanla ilgili nitelikleri yarg�layabiliyor. Ders dinlerken, al��t�rma ve peki�tirme testleri ��zerken veya s�nav s�ras�nda odaklanma sorunu ya�anmas�, yukar�da yer alan d�� etkenlere ba�l� olabilece�i gibi bazen sa�l�k problemlerine de ba�l� olabilir."

ODAKLANMAYI ARTIRMAK ���N NELER YAPILAB�L�R?

Prof. Dr. Ar�ca, odaklanmay� art�rmak i�in �u �nerilerde bulundu:

�"G�n i�erisinde birden fazla g�revi (�rne�in konu �al��ma, test ��zme veya peki�tirme egzersizi) yerine getirmeyi ama�layan bir ��rencinin ilk yapmas� gereken �ncelik s�ralamas� olu�turmakt�r. Bu s�ralama sayesinde ders yo�unlu�unun yarataca�� stres azalt�labilir ve b�ylece odaklanma art�r�labilir. Sorumluluklar�n� bir plan dahilinde yapma al��kanl���, ��rencilerin, d�zenli ve verimli ders �al��ma amac�na y�ksek konsantrasyon ile ula�mas�n� sa�layarak zaman y�netimi a��s�ndan ��renci davran��lar�na rehberlik eder. G�n�m�zde art�k k���k ya�lardan itibaren hemen her ��rencinin bir ak�ll� telefonu var ve yap�lan �al��malar insanlar�n g�nde ge�irdi�i zaman�n ciddi denebilecek kadar�n� bu ak�ll� telefonlarla ge�irdi�ini g�steriyor. Ak�ll� telefonlarla ge�irilen bu zaman�n farkl� aktivitelere ayr�ld���nda �ok daha verimli ge�ece�ini san�r�m hepimiz biliyoruz. Zeka geli�tirici aktivite ve oyunlar�n, �ocuklarda e�itim s�z konusu oldu�unda, �nemli bir yere sahip oldu�u �ocuk geli�imi uzmanlar� taraf�ndan s�k�a dile getirilmektedir. Sudoku, yap-boz, bulmaca, satran� veya haf�za oyunlar�n�n yan� s�ra boyama aktiviteleri gibi bili�sel egzersizlerin beyin geli�imine olduk�a faydas� oldu�u ve bu bili�sel e�itim m�dahalelerini takiben bili�sel yetenekte kazan�mlar oldu�u yap�lan �al��malar neticesinde bilinmektedir."

SINAVLARA HAZIRLANAN �OCUKLAR NASIL BESLENMEL�?

Prof. Dr. Ar�ca, odaklanman�n beslenme ile ili�kisine vurgulayarak, s�nava haz�rlanan ��rencilere �u tavsiyelerde bulundu:

"Ac�kt���m�zda herhangi bir �eye odaklanman�n ne kadar zor oldu�unu san�r�m hepimiz biliyoruz. Dengeli beslenme sadece fiziksel sa�l���m�z� de�il zihinsel sa�l���m�z� da etkiliyor. Yetersiz beslenmenin olumsuz etkileri yeti�kinler �zerinde dahi g�zle g�r�l�r sorunlara sebebiyet verirken, maalesef �ocuklar i�in daha da �nemli bir sorun haline d�n��ebilmektedir. Ba�ta sa�l�kl� ve dengeli beslenme olmak �zere baz� yiyeceklerin konsantrasyon, bir di�er deyi�le odaklanma, yetene�ini artt�rd��� bilinmektedir. �zellikle s�nav d�nemlerinde, �ocu�unuzun ders �al���rken odaklanmakta zorluk �ekti�ini d���n�yorsan�z beslenme rutininde yapaca��n�z baz� de�i�iklikler ve gerekti�inde bir uzmandan alaca��n�z yard�mlar bu problemi ortadan kald�rman�zda size yard�mc� olabilir.

FOSFAT�D�LSER�N, BEY�N GEL���M� VE ODAKLANMAYI DESTEKL�YOR

"G�n�m�zde, yetersiz beslenme sorununa bir ��z�m olarak takviye edici g�dalar �n plana ��k�yor" diyen Prof. Dr. Ar�ca, "Dikkat eksikli�i ve hiperaktivite bozuklu�u tan�s� konulan �ocuklarda veya s�nav stresi ile odaklanma sorunu ya�ayan gen�lerde, bir uzman kontrol� ve takibi ile takviye olarak fosfolipidler kullan�labilmektedir. �nsan v�cudundaki t�m h�crelerde ve �zellikle de beyin h�crelerinde bolca bulunan Fosfatidilserin (Phosphatidylserine) ismi verilen bir fosfolipid bulunmaktad�r. Beyin h�cre zar�n�n yap� ta�� olarak da an�lan Fosfatidilserin, h�crelerin enerji metabolizmas�n� geli�tirirken ayn� zamanda ruh halinde de kritik bir role sahiptir. Yap�lan �al��malar, Fosfatidilserin i�eren Omega-3 ya� asitlerinin d�zenli ve uzun s�reli kullan�m�n�n okul �a��ndaki �ocuklarda bili�sel geli�im �zerine yararl� etkileri olabilece�ini g�stermektedir. Yumurta sar�s�, bal�k, s���r karaci�eri ile soya ve ay�i�e�i lesitini gibi besinlerin belirli oranlarda ve s�t �r�nleri ile sebzelerin ise eser miktarlarda Fosfatidilserin i�erdi�ini belirten ara�t�rmac�lar, yetersiz beslenme gibi durumlarda ise Fosfatidilserin'in d��ar�dan takviye olarak al�nmas�n�n beyin geli�imi ve odaklanma �zerinde olumlu etkileri olabilece�ini belirtiyor. "

11.5.2022 - 61084