|
Diyetisyen M.Turgay K�se
Y�ksek oranda sebze ve meyve t�ketimi bir�ok kronik hastal�ktan korunmada etkili olmaktad�r. Sebze ve meyve t�ketimi ile kalp - damar hastal�klar�, baz� kanser t�rleri, inme, diyabet, Alzheimer hastal���, katarakt ve ya�la ilintili fonksiyonel kay�p riskinin azalmas� aras�nda kuvvetli bir ili�ki vard�r.
Bu etkilerin sebze ve meyvelerin i�erdi�i diyet posas�, folat, potasyum ve Beta - karoten, C vitamini, E vitamini gibi antioksidan etkinlik g�steren biyoaktif fitokimyasal bile�enlerden kaynakland��� vurgulanmaktad�r.
Bu meyvelerden �lkemizde �zellikle k�� mevsiminde v�cut direncini art�rmas� ad�na s�kl�kla t�ketilen greyfurdun beyaz (asl�nda sar�), pembe ve k�rm�z� �e�itleri vard�r. Bu �� �e�idin hepsi de yap� ve tat bak�m�ndan ayn�d�r.
�ekirdekli olan t�rler greyfurt suyu yap�m�nda kullan�l�r. En �nl� �ekirdeksiz pembe greyfurt t�rleri ise Pink Seedles ve Ruby Red Seedless’dir. Birka� tane de yeni pembe t�r Mersin ve Antalya da �retilmektedir. Bunlara �rnek Ruby Red’den �� kez daha k�rm�z� ve �ekirdeksiz olan Star Ruby'dir.
Greyfurt bir�ok �nemli besin ��esi i�ermektedir: Az miktarda pektin, kolesterol d�zeylerini d���rmeye yarayan ��z�nebilir lif ve tansiyonu dengelemeye yard�mc� potasyum gibi. Greyfurt ayn� zamanda ciddi bir C vitamini kayna��d�r. 100 gram� yakla��k 45 mg C vitamini i�erir. Pembe etli �e�itleri, beyaz greyfurdun aksine kanser �nleyici �zelli�i bulunan bir antioksidan olan Beta karoten i�erir.
Pembe greyfurt i�inde bulunan bir di�er fitokimyasal ise likopendir ki belli baz� kanser t�rlerine iyi gelmektedir. Ferahlatan ek�ili�i, sululu�u ve d���k enerji i�eri�i ile birlikte bu do�al �zellikleri, greyfurdu pop�ler bir salata ve kahvalt� malzemesi yapm��t�r. �zellikle pembe greyfurdun ciltteki sivilce ve siyah noktalara kar�� etkinli�i bu meyvenin kozmetik sekt�r�nde de kullan�m�n� g�ndeme getirmi�tir.
Ancak yap�lan ara�t�rmalar greyfurt suyunun baz� ila�lar�n etkilerini art�rd��� ve o nedenle �l�mle sonu�lanabilecek zararl� yan etkiler ortaya ��kard���n� g�sterdi. �la�lar ba��rsaklarda ve karaci�erde bulunan bir enzimle par�alanarak v�cudumuzdan at�lmaktad�rlar. Bu enzimin ince ba��rsaklarda bulunan bir t�r� greyfurt suyu i�ince yok olmakta ve bu nedenle de ilac�n par�alanmas� gecikti�inden kanda birikmekte. Bunun sonucunda ila� zehirlenmesine neden olabilmektedir.
O y�zden ila� kullanan ki�ilerin greyfurt suyu i�memeleri �nerilmektedir. Bir d�nem greyfurt suyunun sabah bo� mide ile i�ilmesinin ya� yak�c�, kilo verdirici etkilerinden bahsedilir idi. Zamanla bu durumun da bilimle yak�ndan uzaktan ili�kisi olmad��� anla��ld�. Bu a��dan da zay�flamak isteyenlerin bu tarz y�ntemlere ba�vurmamas� �nerilmektedir.5
20.5.2011 - 7421
|