Pandemide '�uursuz di� s�kma' oran� artt�

Esenler Medipol �niversitesi Hastanesi Periodontoloji B�l�m�nden Dr. ��r. �yesi Beg�m Alkan, halk aras�nda di� s�kma olarak bilinen bruksizmin, pandemi d�neminde artan g�nl�k stresle, g�r�lme s�kl���n�n da artt���na dikkat �ekti. Dr. Alkan, t�bbi olarak 'bruksizm' denilen '�uursuz di� s�kma'n�n, v�cudun herhangi bir �eyden rahats�z oldu�u durumlarda ortaya ��kt���n� belirterek "Bruksizm genellikle, di� a��nmalar�yla sonu�lan�r. Ekstrem durumlarda da �ene eklemi bozukluklar�, ba� a�r�lar� ve y�z asimetrilerine sebep olarak ciddi bir sa�l�k sorunu haline gelir. Amerikan Di�hekimleri Birli�inden yap�lan bir a��klamada; pandemi s�recinden ge�ilendi�i bu yakla��k son 6 ayda anksiyete ve depresyon art���yla ili�kili ba�lant�l� olarak bruksizme ba�l� di� ve �ene �ikayetlerinde de salg�n niteli�inde bir art�� oldu�u bildirilmi�tir" dedi.

"REKABET�� K���LER UYANIKKEN DE D�� SIKIYOR"

Baz� insanlar�n uyan�kken, baz�lar�n�n ise uyurken di� s�kt���na dikkat �eken Dr. Alkan, ��yle devam etti: "Uyan�k bruksizm genelde, ki�i bir i�e derinlemesine konsantre olurken veya bir olaya odakl� d���n�rken, tik olarak ortaya ��kar. Bu bireyler genelde y�ksek stresli ortamlarda �al��an rekabet�i ki�ili�e sahiptir. E�er g�n boyu s�r�yorsa, hastal�k boyutundaki anksiyete, �fke ve gerginli�in belirtisidir. Uyku bruksizmi ise, g�nl�k strese yo�un maruziyetin yan�nda, bir de, uyku bozukluklar�yla ilgilidir ve uykuda konu�ma, huzursuz uyuma, horlama, uyku felci, veya uyku apnesi gibi rahats�zl�klar da birlikte g�r�lebilir. Uyan�k bruksizme g�re daha az g�r�l�r; ancak etkileri daha travmatiktir. Ki�i uyudu�u s�re boyunca de�il ara ara di�lerini s�kar,, �eneler yakla��k 35 kg/kuvvet uygulayar ve ki�i ne kadar di� s�kt���ndan tamamen habersizdir. Bu fakt�rler, hastal���n sonu�lar�n� a��rla�t�r�r"

BA� A�RISIYLA UYANMAYA D�KKAT

Dr. Alkan, "A��r� sigara ve alkol, kafein t�ketimi, kokain gibi uyu�turucular ve se�ici serotonin geri al�m inhibit�r� ila�lar�n kullan�mlar� bruksizm riskini art�r�r. Ayr�ca, gastro-�zofageal refl� bozuklu�u, epilepsi, Parkinson hastal���, demans ve dikkat eksikli�i hiperaktivite bozuklu�u gibi hastal�klarla da ili�kilidir" dedi ve ekledi: "Di� s�kma n�rolojik bir sorundur ve t�m mekanizmas� halen ayd�nlat�lmam��t�r. Net nedeni belli olmasa da, hem fiziksel hem de zihinsel sa�l�kla �ba�lant�s� vard�r. ��in ilgin� taraf�, hastalar �o�unlukla di� s�kt�klar�n�n bilmezler; ve ancak bir profesyonel taraf�ndan uyar�l�rlarsa bunun fark�na var�rlar. A��z i�i belirtileri; di�lerde a��klanamayan k�r�klar, a��nm�� hasas di�ler ve/veya yanak i�inde beyaz �izgi olu�umudur. Hastalar�n �ikayetleri aras�nda ba� a�r�s�yla uyanma, y�z/kulak/�ene a�r�s� veya yorgun uyanma bulunur"

SAKIZ ���NEMEKTEN KA�ININ, PLAK KULLANIN

Bruksizm tedavisinde en �nemli unsurun, di� hekiminin do�ru sorular� sorarak hastaya do�ru te�hisi koyabilmesi oldu�unu belirten Dr. Alkan, �u bilgileri verdi: "Yaln�zca di�leri tedavi etmek ve hassasiyeti ge�irmek hi� bir i�e yaramaz. Hastan�n g�nl�k stresini azaltacak �nerilerde bulunmak, terapiste/psikiyatriste sevk etmek, uyku merkezine y�nlendirmek ve bu rahats�zl�kla ilgili fark�ndal���n� sa�lamak �ncelikler olmal�d�r. Bunlar�n d���nda, geceleri di�leri korumak i�in plak takmak �eneler aras� temas� �nlemek ve g�c�rdatma seslerini azaltmak i�in faydal�d�r. Botoks enjeksiyonlar�, kas kas�lmalar�n� s�n�rlaman�n ba�ka bir yoludur ve �iddetli vakalarda hayat kalitesini art�r�c� y�nde etkinlik g�sterir. Semptomlar� rahatlatmak i�in sak�z �i�nemekten ve sert g�da t�ketiminden ka��n�labilir, ba�/boyun/y�z egzersizlerine a��rl�k verilebilir. Malesef, bruksizmi tamamen ortadan kald�ran veya iyile�tiren bir tedavi yoktur, ancak semptomatik yakla��mlarla ataklar azalt�labilir ve di�/�ene hasarlar� s�n�rland�r�labilir"

3.10.2020 - 48420