|
Son zamanlarda kendini g�steren ve �ok say�da ki�inin �l�m�ne neden ba��rsak bakterisi "EHEC "te, et, et �r�nleri ve ham s�t bula�mada en tehlikeli yiyecekler olarak g�steriliyor. Ankara �niversitesi T�p Fak�ltesi Halk Sa�l��� Anabilim Dal� Ba�kan� Prof. Dr. Recep Akdur, AA muhabirine yapt��� a��klamada, son aylarda �l�mlere yol a�an "Ehec " in bir vir�s de�il ba��rsak bakterisi oldu�unu s�yledi. S�cak kanl� hayvanlar�n ba��rsa��nda milyarlarca e�eri�ia koli bakterisi bulundu�unu ve bunlar�n b�y�k �o�unlu�unun zarars�z bakteriler iken baz�lar�n�n insanlarda hastal�k yapt���n� belirten Akdur, EHEC'in de bunlardan biri oldu�unu ve insanlarda a��r hastal��a yol a�abildi�ini ifade etti.
Akdur, EHEC'in Entero Hemorajik E�eri�ia Koli kelimelerinin ba� harflerinden yararlan�larak �retilmi� bir k�saltma oldu�unu dile getirdi. May�s ay�nda ba�layan ve halen devam eden ve Almanya'da salg�n olarak g�r�lmeye ba�lanmas�yla g�ncelli�ini koruyan EHEC'in baz� bas�n organlar�nda "vir�s " olarak adland�r�ld���n�, ancak "bakteri " oldu�unu vurgulayan Akdur, EHEC'in s�cak kanl�lar�n �zellikle de b�y�kba� ve di�er kesimlik hayvanlar�n ba��rsa��nda bulunan bir bakteri oldu�unu s�yledi.
Akdur, hayvanlarda bulundu�u zaman hastal�k olu�turmad���n�, yaln�zca insanlarda kal�n ba��rsak iltihab�na neden oldu�unu belirterek, "Kal�n ba��rsaklar� tutmas� nedeniyle ki�ide dizanteriye benzeyen bir tablo ile yani y�ksek ate�, kar�nda kramplar ve a�r�, kanl� ishal ve bazen kusma ile seyreden bir hastal�k yap�yor " diye konu�tu.
Bakteriden salg�lanan zehrin, kuvvetli bir k�rm�z� kan h�cresi par�alay�c� oldu�unu ifade eden Akdur, ��yle devam etti: "Bu nedenle, hastal�k s�ras�nda yaln�zca ba��rsak iltihab� ve kanamas� olmuyor. Ayn� zamanda bakterinin salg�lad��� toksin kana kar��arak k�rm�z� h�crelerde y�k�ma neden oluyor ve kan y�k�m �r�nleri b�breklerden at�l�yor. Baz� hastalarda kan y�k�m� �ok a��r seyrediyor ve y�k�m �r�nlerinin fazlal��� nedeniyle b�breklerde yetmezli�e ve arkas�ndan da kanda �re seviyesinin y�kselmesi durumu ortaya ��k�yor. T�pta Hemolitik �remik Sendrome (HUS) denilen bu durumun geli�mesi halinde hastan�n ya�am�n� kaybetme tehlikesi art�yor.
DS� Avrupa B�lge Ofisi'nin 20 Haziran 2011 tarih ve 19 Say�l� bildirimine g�re Kuzey Almanya merkezli son salg�nda toplam 3 bin 604 EHEC enfeksiyonu g�r�lm��. Bunun 852'inde Hemolitik �remik Sendrome (HUS) geli�mi� ve bunlardan da 28'i �lm��t�r. Geriye kalan 2 bin 752 EHEC vakas�ndan ise 12'si ya�am�n� kaybetmi�tir. B�ylece Kuzey Almanya merkezli son salg�nda toplam �l�m say�s� 40'd�r. Hastal�k genellikle �ocuklarda ve ya�l� hastalarda a��r komplikasyonlu seyrediyor. Almanya merkezli son salg�n daha �ok 18 ya� �st�n� ve kad�nlar� tutmu�tur. Enfeksiyonun kulu�ka s�resi yani bakteriyi ald�ktan sonra belirtilerin g�r�lmesi i�in ge�en ortalama s�re 3-5 g�n kadard�r. A��r klinik tablo geli�meyen hastalar�n tamam� 10 g�n zarf�nda iyile�iyor.
Bakterinin, ba��rsak orijinli oldu�u i�in, insanlara bula�man�n �zellikle insan ya da hayvan d��k�s� ile bula�an yiyeceklerin yenmesi ile oldu�una dikkati �eken Akdur, "En tehlikeli yiyecekler et ve et �r�nleri ile ham s�tt�r. �zellikle �i� etle yap�lan veya iyi pi�memi� etlerden yap�lan yiyecekler �ok tehlikelidir. Ayr�ca insan ve hayvan d��k�s�n�n g�bre olarak kullan�ld��� yerlerde �retilen �i� sebze ve meyve ile bula�ma da s�z konusu olabilir " dedi.
Akdur'un verdi�i bilgiye g�re, bakteri 1982 y�l�nda Amerika'da ve daha sonrada 1996 y�l�nda Japonya'da salg�n yapt�. Yani, yeni tan�mlanan bir hastal�k de�il. Ba�lang��ta Almanya yetkilileri hastal���n �spanya �zellikle de �spanya'dan ithal edilen salatal�k ve domatesten bula�t���n� a��klad�. Bunun yanl�� oldu�u anla��ld�. Yanl�� oldu�u bir yana DS�'n�n 20 haziran tarihli bildirimine g�re, 16 �lkede toplam 3 bin 604 vaka g�r�lm�� olup, bunun 3 bin 494'� Almanya'da geriye kalan 110'nun di�er �lkelerde, bunlardan da yaln�zca iki tanesi �spanya'da g�r�ld�. Di�er �lkelerde g�r�len vakalar�n b�y�k �o�unlu�unda Almanya �zellikle Kuzey Almanya ziyareti bulunuyor. Almanya yetkililerince enfeksiyonun kayna�� olarak g�sterilen sebze filizleri, EHEC enfeksiyonu i�in bir "kaynak " de�il "arac� " olarak g�steriliyor.
23.6.2011 - 8382
|