|
Yeti�kinlerde nadir g�r�len bir durum olan diyafram y�ksekli�i zamanla y�r�y�� ve efor esnas�nda nefes darl��� ve ta�ikardi �ikayetlerini ortaya ��karabiliyor. Uzmanlar tan�s�n�n �o�u zaman tesad�fen tespit edildi�ini belirterek diyafram y�ksekli�inin mutlaka tedavi edilmesi gereken bir hastal�k oldu�una vurgu yap�yor. Konu ile ilgili bilgi veren G���s Cerrahisi Uzman� Do�. Dr. �zkan Demirhan, " Diyafragma en �nemli solunum kaslar�m�zdan olup kar�n bo�lu�unu g���s bo�lu�undan ay�ran yass� geni� kas yap�s�na verilen isimdir. Diyafram y�ksekli�i (Evantrasyon) diyafram kas�n�n t�m�n�n veya bir k�sm�n�n, kaburgaya ba�l� oldu�u k�s�mlar� ve organ ba�lant�lar� bozulmamak kayd� ile kal�c� olarak y�kselmesidir. Bu eri�kinlerde nadir g�r�len bir durumdur.
Diyafram y�ksekli�i primer ya da kazan�lm�� frenik sinir hasar� sonras� olu�abilir. Bu anomali genellikle sol diyaframda g�r�lmekle birlikte diyaframda kas lifleri yo�unlu�unda belirgin bir azalma ile karakterizedir. Buna kar��n, diyaframda medyana gelen inme durumunda kas�n g�revi biraz zay�flam�� olsa dahi, kas yo�unlu�u normal s�n�rlara yak�n durumda kalmaktad�r. Diyafram felci genellikle frenik sinir (diyafragmay� uyaran sinir) hasar�na ba�l� olarak ortaya ��kmakta. Ancak diyafragma y�ksekli�i s�kl�kla herhangi bir sinirsel hasar olmadan saf bir dejeneratif kas hastal��� olarak ortaya ��kar. Diyafram y�ksekli�i ve diyafram felcinin nedenleri farkl� olsa da genellikle ayn� radyolojik g�r�n�m ve ayn� klinik durumlara sebep olur. Diyafram y�ksekli�i erkek pop�lasyonunda daha yayg�nd�r " dedi.
�lerleyen durumda hastalar oturur pozisyonda uyumak zorunda kalabiliyor
Diyafram y�ksekli�inin neden oldu�u belirtilere de�inen Demirhan, " Diyafram y�ksekli�i ya da diyafram felci olan hastalarda nefes darl��� ba�l�ca belirti olarak kar��m�za ��kar. Diyafram y�ksekli�i ya da felci olan hastalarda, diyafram�n hareketsizlik nedeniyle fonksiyonu azalm�� ya da kaybolmu�tur. Dolay�s� ile akci�er ve toraks duvar�n�n uyum bozuklu�u nedeni ile solunumda �nemli de�i�iklikler olur ya da solunum bozulur. Bu da nefes darl��� hissini artt�ran fakt�rler aras�ndad�r. Baz� hastalarda da hipoksemi denilen kanda oksijen azalmas� g�r�lebilir. Hipoksemiyi d�zeltmek i�in geli�en refleks hiperventilasyon yani kan�n normal gaz seviyesini korumak i�in gerekli olan normal hava giri�- ��k���n�n normal d�zeyin �zerinde ger�ekle�mesi durumunda ise solunumsal alkaloza neden olur.
Normal ki�ilerin aksine, yatar pozisyonda abdominal yani kar�n organlar�n�n toraksa do�ru yer de�i�tirmesi, akci�er hacimlerinde daha da azalmaya yol a�aca��ndan baz� hastalarda ileri derecede solunum bozuklu�u g�r�lebilir. �zellikle sol hemidiyafram y�ksekli�i olan hastalarda kar�n a�r�s�, �i�kinlik, mide ek�imesi, kusma, ge�irme, bulant�, kab�zl�k ve kilo kayb� gibi belirtiler geli�ebilir. Bu �ikayetler karakteristik olarak pozisyon de�i�iklikleri ile �iddetlenir. Orta ve ileri d�zeyde evantrasyonu olan hastalar�n muayenesinde, etkilenen tarafta g���s kafesinin alt k�sm�nda ��k�kl�k olu�mas�, bat�nda ise dolgunluk tespit edilebilir. E�ilmekle veya yatar pozisyonda �iddetli ve ilerleyici nefes darl��� olu�mas� diyafram y�ksekli�i i�in tan� koyduran en �nemi nedendir. Hastalar sonunda s�rekli dik pozisyonda �al��mak ve oturur pozisyonda uyumak zorunda kalmaktad�r " �eklinde konu�tu.
Diyafram y�ksekli�inde tan� a�amas�nda dikkat edilmesi gereklere ve tedavi y�ntemlerine de�inen Do�. Dr. �zkan Demirhan, " Diyafram y�ksekli�i ya da felci olan �o�u eri�kin hastada �ikayet yoktur. Diyafram y�ksekli�i genellikle akci�er grafisinde tesad�fen tespit edilir. Tomografi ile ba�ka bir patolojik durum varsa ekarte edilir. Ultrasonografi ile diyafragma hareketinin olup olmad��� g�zlenebilir. Nefes darl��� ya da ortopnenin, diyafram y�ksekli�i ya da felcine ba�l� oldu�unun kan�tlanmas� �nemlidir. Bu nedenle, nefes darl��� ve ortopnenin s�resi ve ilerlemesini de�erlendirmek, nefes darl���na yol a�an di�er potansiyel nedenleri d��lamak i�in (morbid obezite, akci�er hastal���, konjestif kalp yetmezli�i vb.) titiz bir �yk� ve fizik muayene yap�lmal�d�r. Di�er nedenler d��lanmal�d�r. Tedaviler ise eskiden a��k y�ntemler ile yap�lmakta iken g�n�m�zde minimal invaziv olmak �zere transtorasik ve transabdominal y�ntemlerle diyafram plikasyon teknikleri geli�tirilmi�tir. Diyafragman�n normal pozisyonuna getirilmesi sonras� akci�erdeki bask� ortadan kalkar ve efor kapasitesi artar. Bilateral diyafram paralizisi olan kuadriplejik hastalarda diyafram pili (DPS) kullan�lmaktad�r ancak konumuz d���nda kalmaktad�r " ifadelerini kulland�.
Diyafram y�ksekli�i tan�s� konulan 34 ya��ndaki iki �ocuk annesi Fatma Tani� ya�ad��� s�reci anlatt�. Tani�, " AML rahats�zl��� nedeni ile ilik nakline haz�rlan�yordum. Ancak aniden geli�en halsizlik, eforla birlikte gelen nefes darl��� gibi belirtiler sonras� diyafram y�ksekli�i tan�s� kondu. Doktorlar�m bu �ekilde nakil olmam�n m�mk�n olamad���n� s�ylediler. Ge�ti�imiz g�nlerde �zkan Demirhan hocam ve ekibi diyafram y�ksekli�i �ikayetimi gidermek i�in beni ameliyata ald�. Ameliyat sonras� nefes darl��� sorunum �nemli �l��de geriledi. Doktorlar�m art�k nakil i�in haz�r oldu�umu s�ylediler " dedi.
Hastaya uygulanan cerrahi y�ntemle ilgili bilgi veren Demirhan, " Kapal� ameliyat teknikleri kullanarak, k���k kesilerle yapt���m�z "Diyafram Plikasyonu " ameliyat� ile diyafram�n� d�z hale getirdik ve akci�erini rahatlatt�k. Akci�eri normale d�nen ve nefes darl��� sorununu giderdi�imiz gen� hastam�z art�k nakil i�in haz�r " �eklinde bilgi verdi.
15.7.2018 - 34099
|