|
Ba�ar�l� bir �ocuk yeti�tirmek ad�na ebeveynlerin fark�nda olmadan yapt�klar� hatalar �ocuklarda m�kemmeliyet�ilik duygusunun ilk tohumlar�n� olu�turuyor. Uzmanlar, ebeveynlerin m�kemmeliyet�ilik tuzaklar�na d��meden �ocu�a huzur, sevgi ve payla��m�n hakim oldu�u bir ortam sunmas�n�n �nemli oldu�unu s�yledi. ''M�KEMMELL�YET��L�K DOST SANILAN B�R D��MANDIR''
Reem N�ropsikiyatri Merkezi'nden N�roloji Uzman� Dr. Mehmet Yavuz, konu hakk�nda bilgiler verdi. M�kemmeliyet�ilik dost san�lan bir d��mand�r diyen Dr. Mehmet Yavuz, �unlar� dile getirdi:
"Aile taraf�ndan ��retilen her davran�� �ocuklar�n ileride nas�l bir ki�ili�e sahip olaca��n� belirler. M�kemmeliyet�i ki�ili�in geli�mesindeki en �nemli etkense ebeveynlerdir. �ocuklar�n psikolojik ve duygusal geli�imlerini sa�l�kl� bir �ekilde tamamlamalar� i�in ebeveynlerin m�kemmeliyet�ilik tuzaklar�na d��meden �ocu�a huzur, sevgi ve payla��m�n hakim oldu�u bir ortam� sunmas� �nemlidir. Ara�t�rmalar bask�c� ailede b�y�yen �ocuklar�n m�kemmeliyet�i bireylere d�n��t��� y�n�ndedir. M�kemmeliyet�ili�in ki�inin t�m hayat�n� etkileyen mutsuzluk ve depresyona davetiye ��karan patolojik bir durum. M�KEMMEL�YET��L�K DOST SANILAN B�R D��MANDIR K���k ya�lardaki �ocuklar, ebeveynlerinin kusurlar�n� g�remedikleri i�in onlar� m�kemmel zannederler. Bu y�zden de kendilerine y�neltilen her ele�tirinin do�ru oldu�una inan�rlar. Anne babadan birisinin bile m�kemmeliyet�i bir tutuma sahip olmas� �ocukta bu tutumunun geli�imine neden olabilir. ��nk� m�kemmeliyet�i ki�ili�in alt�nda yatan neden �ocukluk d�nemde gizlidir. �ocuklar� i�in daima en iyisini hedefleyen, ba�ar� odakl�, �ocuklar�n� hep ba�kalar�n�n ba�ar�lar�yla k�yaslayan ebeveynler i�in 'm�kemmeliyet�i' denilebilir. Zaman i�inde �ocu�un bilin�alt�nda ��yle bir d���nce geli�ir sevilmek, takdir edilmek ya da onaylanmak i�in ba�ar�l� olmal�s�n. �htiya�lar�n�n ya da sevilme arzusunun ancak ba�ar�l� oldu�u zaman kar��lanaca��n� d���nen �ocukta m�kemmeliyet�i �zellikler geli�meye ba�lar.
�OCUKLAR KO�ULSUZ SEV�LMEL�
�ocuklarda �zg�ven duygusunun d�� etmelere ba�l� olarak geli�memesi i�in onlar� ko�ulsuz sevmek gerekiyor. B�yle davran�rsan seni severim, b�yle yaparsan seni sevmem gibi mesajlar �ocuklar�n ruhsal ve bili�sel geli�imini olumsuz etkiliyor. Ebeveynlerinden ko�ulsuz sevgiyi alamayan, fazla ele�tirilen ve eksikleri s�rekli s�ylenen �ocuklarda yetersizlik hissi ve hata yapma korkusu geli�iyor. Bu �ocuklar ele�tirilerden korunmak i�in hata yapma korkusu i�inde m�kemmel olmak i�in �aba harcarlar. Sevgiyi kazanman�n ba�ar�ya ba�l� oldu�unu d���nerek t�m ya�amlar� boyunca da patolojik bir �ekilde ba�ar�l� olmaya �al���rlar.
KUSURSUZLU�U ARAMA �ABASI DEPRESYONA DAVET�YE �IKARIYOR M�kemmeliyet�ilikle, elinden geleni yapmak aras�nda �nemli bir fark vard�r. M�kemmeliyet�i ki�i yapt��� i�i ilk seferde hatas�z bir �ekilde yapmak isteyen ki�idir. Kar��la�t�klar� olaylar� 'siyah ya da beyaz', 'm�kemmel ya da berbat' olarak g�r�rler. Kendilerine y�ksek hedefler koyduklar� i�in yapt�klar� her i�te yeterince ba�ar�l� olmad�klar�n� d���n�rler. Asla hata yapmamalar� gerekti�ine inand�klar� i�in yapt�klar� i�lerden ku�ku duyarlar bu y�zden mutluluk ve doyum alamazlar.
M�KEMMEL�YET�� �OCUKLARIN �ZELL�KLER� -Karar vermekte g��l�k �ekerler. -Hata yapmaktan korkarlar. -�dev yaparken silgiyi �ok fazla kullan�rlar. Kendilerini arkada�lar�yla k�yaslarlar. -D���k not ald�klar�nda su�luluk hissi duyarlar. -Ba�kalar�n�n ele�tirilerine kar�� daha duyarl� ve k�r�lgand�rlar. -Sosyal ili�kilerinde onaylanma ihtiyac� duyarlar. -En iyiyi yapmaya �al��t�klar� i�in i�lerini zaman�nda bitiremezler. -Yeterince iyi olmad�klar�n� d���nd�klerinde ba�ar�lar�n�n keyfini ��karamazlar.
Sa�l�ks�z m�kemmeliyet�ilik �ocu�un kapasitesinin alt�nda ba�ar� elde etmesine, y�ksek d�zeyde s�nav kayg�s� ya�amas�na neden olabiliyor. �ocuk en iyi olmal�y�m, s�n�f birincisi olay�m, notlar�n d��memeli derken ondaki t�m bu kayg�lar mutsuzluk, depresyon, obsesyon, sosyal kayg� gibi rahats�zl�klara neden olabiliyor.
A�LELERE NE G�B� SORUMLULUKLAR D���YOR -�ocuklar�na ''proje �ocuk'' g�z�yle bakmay�n. -Kendi hayat�n�zda ger�ekle�tiremedi�iniz hedefleri �ocuklar�n�z �zerine y�klemeyin. -Onlar� ge�i�tirmeyin. Size ne s�ylemeye �al��t�klar�n� dinleyin ve uygun cevaplar verin. -Ele�tirileriniz y�k�c� de�il, yap�c� olmal�. -�ocu�un ki�ili�ini rencide edecek �ekilde de�il davran��a y�nelik olmal�d�r. -A��r� koruyucu ve otoriter olmaktan ka��n�n. -�ocu�unuzun beceri ve yeteneklerinin �st�nde beklentiler i�inde olmay�n. -K���k de olsalar anne babadan ba��ms�z bir birey olduklar�n� unutmamal�. -Aile bu durumla tek ba��na m�cadele edemiyorsa psikolojik destek almal�d�r.
19.2.2016 - 20050
|