|
Bak�rk�y Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sa�l��� ve Sinir Hastal�klar� Hastanesi (BRSHH) Ruh Sa�l��� ve Hastal�klar� Uzman� Dr. Dilek Ye�ilba�, insan�n ya�ad��� �evre ile b�t�n olarak de�erlendirilmesi gereken kompleks bir varl�k oldu�unu s�yledi. Ya�ad��� olaylar kadar i�inde bulundu�u iklim �artlar� da insan�n ruh halini etkiledi�ini belirten Ye�ilba�, “G�ne� girmeyen eve doktor giriyorsa e�er bunun bir sebebi vard�r” dedi.
Mevsimsel depresyonlar�n depresyon vakalar�n�n y�zde 10’unu olu�turdu�unu ifade eden Ye�ilba�, ��yle devam etti: “Melankolik Depresyon terimi edebiyatta da var olan s�k�a i�lenen bir konuyu ifade etmektedir. Melatonin Epifiz bezinden salg�lan�r. Melatonin fiziki hareketlerimizi yava�latan, bizi uykusuz ve bitkin yapan hormondur. Melatonin karanl�k, ���ks�z ortamlarda salg�lanan bir hormondur.
K���n yaza g�re daha karanl�k, kapal� havalar ya�anan g�nlerde artan melatonin k�� aylar�nda ya�anan karamsar ve depresif ruh halinden ve hatta k�� depresyonundan sorumlu tutulmaktad�r. K�� depresyonunda yorgunluk, bitkinlik, kol ve bacaklarda a��rl�k olmaktad�r. Parlak ���kta melatonin sal�n�m�n�n bask�lanmas� esas�na dayanan fototerapi, antidepresan etkisinden faydalan�larak depresyon tedavisinde kullan�lmaktad�r.”
K���n uzun s�rd��� ve kapal� havalar�n nispeten fazla oldu�u �lkelerde depresyon ve intihar oranlar�n�n daha fazla oldu�unu hat�rlatan Ye�ilba�, mevsimsel depresyondan korunmak i�in g�n �����ndan m�mk�n oldu�u kadar fazla yararlanman�n yollar�n� bulmak gerekti�ini dile getirdi.
G�ne erken ba�lamak, kal�n perdeleri a�mak, i�eriye daha fazla g�n �����n�n girmesini sa�lamak ve �s�nan havalar ile birlikte a��k havada yap�lacak y�r�y��lerin endorfinleri de art�rarak depresyondan koruyucu etki yapt���n� belirten Ye�ilba�, “G�n ����� ve g�zel havalar, bahar�n geli�i ve t�m do�an�n uyan��� hemen herkeste bir heyecan ve co�kuya sebep olmaktad�r. Topra�a su y�r�mekte, k��� adeta bir kuru odun gibi ge�iren dallar bahar �i�ekleri ile s�slenirken, insanlar�n g�n�lleri de c�v�lt�l� bir ne�e ile dolmaktad�r. Hayat ayn�, �artlar ayn� ama siz ba�kas�n�zd�r” diye konu�tu.
Yaz ve g�ne� insan �zerinde b�yle olumlu etkiler yapmas�n�n yan� s�ra a��r� s�cak havalar�n ve artan nemin bir tak�m olumsuz etkilerinin de oldu�unu vurgulayan Ye�ilba�, �unlar� kaydetti;
“Yaz�n s�caklarda kahve, alkol ve yak�c� g�dalardan uzak durmal�, bol su ve s�v� t�ketimi olmal�d�r. Elektrolit dengesi a��s�ndan ayran �nerilebilir. A��r� fiziksel egzersizlerden ka��nmal�, m�mk�nse rahat giyinmeli, dengeli ve hafif yiyecekler t�ketilmelidir. Trafikte l�zumsuz tart��malardan uzak durmay�, m�mk�nse affetmenin kendi sa�l���n�z a��s�ndan en kestirme ve faydal� yol oldu�unu unutmay�n. ‘Sen sen ol “aya��n� s�cak tut ba��n� serin, kendine bir i� bul d���nme derin.’ Sa�l�cakla..”
26.7.2011 - 9179
|