|
Yap�lan ara�t�rmalar ABD’de 10 milyondan fazla ki�inin her sene bu rahats�zl�kla kar��la�t���n� Mevsimsel Depresyon’un farkl� kentlerde, farkl� iklimlerde ya�ayan milyonlarca insan� etkiledi�ine i�aret ediyor. Yine yap�lan ara�t�rmalar kad�nlar�n erkeklere oranla daha fazla SAD tan�s� ald���n� ve ekvatordan uzakla��ld�k�a semptomlar�n artt���n� g�steriyor
Mevsimsel depresyonun belirtileri aras�nda; mutsuzluk, �mitsizlik, isteksizlik, de�ersizlik hissi, uyku d�zensizli�i, enerjisizlik ve �abuk yorulma, i�tah de�i�ikli�i(azalmas� veya artmas�), gerginlik, karamsarl�k ve hatta �lme iste�i say�labilir. ABD’de yap�lan bir ara�t�rma SAD teh�isi konulan hastalar�n�n 6% ile – 35% aras�n�n hastane yat���na ihtiya� duyuldu�unu belirtiyor.
Mevsimsel Depresyon’un her ne kadar tam sebebi bilinmiyorsa da �e�itli hipotezler �ne s�r�lmektedir. Bunlar;
Melatonin: Beyindeki epifiz bezi melatonin hormonu �retir. Hormon �retimi karanl�k oratamlarda artmaktad�r. Melatonin hormonu insan�n fiziki hareketlerini yava�latan, uykulu ve bitkin yapan do�al bir sakinle�tiricidir. G�nlerin k�salmas� ve g�ne� �����n�n azalmas� melatonin �retimin artt�rarak ki�iyi daha az enerjik, yorgun, ve isteksiz yapar. Bu da Mevsimsel Depresyona yol a�abilir.
Seratonin: K�� aylar� ile birlikte v�cuttaki seratonin �retiminin azalmas�n�n mevsimsel depresyona sebep olabilece�i �ne s�r�lmektedir.
Genetik Fakt�rler: Mevsimsel depresyonun genetik k�klerinin olabilece�i ki�inin ebeveynlerinden birinde mevsimsel depresyonun olmas�n�n ki�inin de SAD ya�ama oran�n�n 7 de 1 kadar artt�rd���n� g�steren �al��malar vard�r.
Mevsimsel depresyonunun �n�ne ge�ebilmek i�in �zellikle �al��ma ortamlar�nda gerekli ���k ihtiyac�n�n kar��lanmas�, ortam�n �s� ayar�n�n kontrol alt�nda tutulmas�, ki�inin g�n boyu g�ne� �����yla temas�n�n maksimumda olabilece�i aktivitelerde bulunmas� (sabah saatlerinde yap�lacak y�r�y��ler gibi), uyku saatlerinin m�mk�n oldu�unca d�zenli tutulmas� vb. T�m bunlara ra�men semptomlar�n devam etmesi ve/veya artmas� halinde ise bir uzmandan yard�m al�nmas� �nerilir.
Amerikan Hastanesi
Psikoloji B�l�m�
Uzman Psikolog Asl� Akkan
2.10.2010 - 2417
|