|
Atat�rk �niversitesi T�p Fak�ltesi Genel Cerrahi Ana Bilim Dal� ��retim �yesi Prof. Dr. M�fide Nuran Ak�ay, kad�nlarda en s�k g�r�len meme kanserine kar�� erken tan�n�n yan� s�ra Akdeniz tipi beslenme, y�r�y�� ve spor �nerdi. Meme ve endokrin cerrah� Ak�ay, AA muhabirine, kad�nlarda en s�k meme kanserinin g�r�ld���n� s�yledi. D�nyada her y�l 1 milyon yeni meme kanseri tan�s� al�nd���n� ifade eden Ak�ay, "8 kad�ndan birinde meme kanseri g�r�yoruz. Kanserden �l�mlerin de kad�nlarda y�zde 20'sini meme kanseri olu�turuyor. Eken te�his ve uygun tedaviyle bu hastal�ktan kurtulmak m�mk�n. T�rkiye'de Sa�l�k Bakanl���n�n son verilerine g�re y�lda 17 ila 25 bin yeni meme kanseri tan�s� konulmakta, 2020 y�l�nda ise 18 bin meme kanseri tan�mlanm��. Amerika'da son verilere g�re 2,5 milyon meme kanseri hastas� var." dedi. Ak�ay, kad�n olman�n meme kanserinde ba�l� ba��na risk fakt�r� oldu�unu belirterek, kanserin genelde daha �ok 40 ya� �zeri kad�nlarda, az�nl�kta ise 13-17 ya�larda g�r�ld���n� dile getirdi. "Aile hikayesi olanlar risk grubunda" Meme kanserinde aile hikayesi olanlar�n da �nemli risk grubunda oldu�una i�aret eden Ak�ay, ��yle devam etti: "Birinci derece ailesinde k�z karde�, anneanne, teyze ve k�zlar�nda ya da son zamanlarda baba taraf�ndan da meme kanseri varsa bu hastalarda kanser g�r�lme oran� olmayanlara g�re 3-4 kat artmakta. Bir memesinde kanser varsa di�er meme de risk alt�nda. Meme kanseri genlerinde mutasyon olanlarda y�ksek oranda meme kanseri riski var. Do�um yapmam�� olmak veya ilk canl� do�umunu 30 ya� �zeri yapmak, kad�nlar�n 13 ya�tan daha erken adet g�rmeye ba�lamas� ve 55 ya��ndan sonra menopoza girmeleri risk fakt�r�." Prof. Dr. Ak�ay, ailesinde meme kanseri olanlar�n genetik testlerinin pozitif ��kmas� durumunda 20 ya��ndan sonra her iki memenin al�nd���na i�aret ederek, Amerikal� oyuncu Angelina Jolie'nin bu anlamda iki memesini ald�rd���n� anlatt�. "Y�lda 1 ya da 2 defa mamografik tarama yapt�r�lmal�" Ak�ay, kad�nlarda en s�k g�r�len meme kanserine kar�� �i�manl�k ve hormon ila�lar�ndan uzak durulmas�n� istedi. Kad�nlara kansere kar�� korunma tavsiyelerinde bulunan Ak�ay, �unlar� kaydetti: "Kad�nlar�m�za Akdeniz tipi beslenme, y�r�y��, spor ve 2 ila 2,5 y�l emzirme ve kendi kendilerine meme muayenesi tavsiye ediyoruz. Erken te�his i�in her kad�n 20 ya��nda sonra adet d�nemini takip eden g�nlerde mutlaka yata�a s�rt �st� yatarak elleriyle g���s duvar�na bast�r�p muayene etmeli, olas� kitle, �i�lik, meme ba�� �ekintisi gibi durumlarda hemen doktora ba�vurmal�. Mutlaka 40 ya��ndan sonra y�lda 1 ya da 2 defa mamografik tarama �neriyoruz. 40 ya��ndan �nce e�er y�ksek riskli durumdaysa ve ailesinde meme kanseri varsa, uzun s�re do�um yapmam��sa bu hastalara MR taramas� da �neriyoruz." "Her 3 dakikada 1 kad�na meme kanseri tan�s� konuluyor" Bu hastal�k i�in cerrahi, kemoterapi ve radyoterapi gibi tedavilerin oldu�unu vurgulayan Ak�ay, erken tan� ile tedavi i�in hekim tavsiyesine uyulmas�n� tavsiye etti. Ak�ay, "D�nyada ve T�rkiye'de her 3 dakika bir kad�na meme kanseri tan�s� konulmakta ve 11 dakika bir kad�n meme kanseri nedeniyle ya�am�n� yitirmekte. Hasta erken evre gelmi�se, t�m�r b�y�k de�ilse cerrahi yap�p memesini al�yoruz ya da g�ncel ameliyatlarla meme koruyucu cerrahi yap�yoruz. E�er ge� evrede ya da evre 4'e gelmi�se kemoterapi, radyoterapi ve ameliyatlar yap�yoruz." diye konu�tu. Memelerinde kitle fark eden baz� kad�nlar�n zaman zaman muayeneden ka��nd�klar�n� aktaran Ak�ay, "Kad�nlar genelde elle meme muayenesini yap�yor ama muayeneye gelmiyorlar. Halk aras�nda 'kansere b��ak vurulmaz' diye yanl�� bir inan�� var. Oysa �yle bir �ey yok. Kanser kanserdir. Memede �i�lik, kitle ve olas� de�i�iklikte doktora gidilmeli. Erken te�his ve tedaviyle sonu�lar�m�z iyi. Kanserden kurtulan �ok hastam�z var. 34 y�ld�r cerrahideyim ve 34 y�l �nce ameliyat etti�im, kontrole gelen hastalar�m var." ifadelerini kulland�.
5.10.2022 - 62898
|