|
KAD�R YILDIZ - Kocaeli �niversitesi (KO�) T�p Fak�ltesi'nde g�rev yapan bilim insanlar�, geli�tirdikleri T�B�TAK destekli projeyle yerli deney metotlar�n� kullanarak kad�n �l�mlerinde ilk s�ralarda yer alan meme kanserine erken tan� koymay� hedefliyor. T�p Fak�ltesi Dekan� Prof. Dr. Zafer Utkan, AA muhabirine yapt��� a��klamada, kad�nlarda tan� konulan 3-4 kanser t�r�nden birisinin meme kanseri oldu�unu s�yledi. Bu tip kanserlerin �nlenebilme durumunun �imdilik s�z konusu olmad���n� ifade eden Utkan, ama�lar�n�n erken tan�ya y�nelik giri�imlerde bulunmak oldu�unu kaydetti. Utkan, erken tan�n�n, hastal���n hem b�y�mesinin engellenmesi hem de ba�ka organlara giderek ileri boyutlara ula�madan tedaviye ba�lan�lmas�n� sa�lad���n� dile getirerek, �u anda �al��malar�n bunun �zerine yo�unla�t���n� bildirdi. Devletin verdi�i imkanlar ve �niversitenin katk�lar�yla laboratuvarlar�nda baz� �al��malar� yapmaya ba�lad�klar�n� anlatan Utkan, "Bunlardan biri de T�B�TAK destekli ARDEB 1001 projesi. Meme kanserinin erken d�nemde tan�mlanmas�n� sa�layacak t�m�r belirtecini yakalayabilmeyi, dolay�s�yla kanda bu belirtecin tespit edilmesiyle asl�nda hen�z klinik olarak fark edilmemi�, filmde g�r�ld���nde at�fta bulunamayaca��m�z bir durumda, bunu �ok �nceden saptayabilme �ans�na sahip olabilece�imiz bir projeyi ger�ekle�tirmeyi ama� edindik. E�er ger�ekle�tirebilirsek �ok �nemli bir ad�m at�lacak." diye konu�tu. "Hastal���n y�zde 50 �nlenebilir oldu�una dair d���ncemiz var" Zafer Utkan, ara�t�rmay� sa�layacak �nemli bir kad�n pop�lasyonu bulundu�unu aktararak, �unlar� s�yledi: "Hi�birinde semptom olmayan, belirtisi bulunmayan hastal���n �ok erken tan�mlanma �ans�, bu hastal�k nedeniyle kay�plar�n �n�ne ge�ilmesini sa�layacak. �al��malarda kulland���m�z aletler yabanc� k�kenli ama kendi insan kayna��m�z projemizde �al���yor. Burada daha �nce �al��mam��, g�sterilmemi� birtak�m incelemeleri de yapma �ans�n� veren aletlerle ve teknik elemanlarla �al���yoruz." Meme kanserinin tespitini sa�layan klasik de�erlendirmeler bulundu�unu belirten Utkan, �al��mada kan testiyle ki�inin ileride meme kanseri olup olmayaca��n� yorumlama �ans� olaca��na da dikkati �ekti. Utkan, kan testiyle meme kanseri olup olmayaca��n�n ortaya ��kar�lmas�n�n erken te�his anlam� ta��d���n� ifade ederek, "Amac�m�z bu hastal�k nedeniyle �ok b�y�k cerrahi i�lemleri yap�lmas�na ve b�y�k tedavilerin g�r�lmesine engel olunmas�. Sonu� itibar�yla b�yle bir hastal�ktan insanlar�n kaybedilmelerini de �nleme �ans� kazanm�� olaca��z. Bu teyit edilecek, tekrar g�zden ge�irilecek ondan sonra d�nya literat�r�ne girdi�inde de T�rkiye ad�na sevindirici, �nemli bir ad�m at�lm�� olacak. �ok b�y�k bir olas�l�kla hastal���n y�zde 50 ihtimalle �nlenebilir oldu�una dair d���ncemiz var." diye konu�tu. "Proteinler kanserli dokuyla ilgili molek�ler d�zeyde bilgi veriyor" KO� T�bbi Biyoloji Ana Bilim Dal� ��retim �yesi Prof. Dr. Murat Kasap da proje kapsam�nda doku �rnekleriyle �al��acaklar�n� dile getirerek, ayn� bireylerden al�nan kanserli ve sa�l�kl� doku �rneklerini incelediklerini s�yledi. Ama�lar�n�n kanserli veya sa�l�kl� doku �rneklerinden protein izolasyonu yapmak oldu�unu anlatan Kasap, izole ettikleri proteinleri de kar��la�t�rmal� olarak analize tabi tutacaklar�n� kaydetti. Kasap, insan genomunun yakla��k 22 bin gene sahip oldu�unu aktararak, konu�mas�n� ��yle s�rd�rd�: "22 bin gen binlerce farkl� proteini kodlayabiliyor. Kanserli doku �rne�indeki 50 bin farkl� protein ile sa�l�k doku �rne�indeki 50 bin farkl� proteini kar��la�t�rmal� olarak analize tabi tutaca��z. Hangi protein �rnekleri birbirinden farkl�l�k g�steriyor, bunlar� belirlemeye �al��aca��z. Proteinler kanserli dokuyla ilgili molek�ler d�zeyde bilgi veriyor. Neden bu doku kanserle�mi�? Sa�l�k doku kanserle�meden nas�l kalabiliyor? Bunun prati�e yans�malar� var. Bu proteinleri dikkatli analiz edip belirleyebilirsek, ila� geli�tirme �ans�m�z olabilir veya kanserin erken tan�s�nda, ilerleyi� s�recini izlemede bu proteinler bize ���k tutabilir, yard�mc� olabilir."
28.11.2017 - 30211
|