Uzmanlar, pandemi s�ras�nda spor yap�lamamas�na ba�l� olarak ortaya ��kan hareket eksikli�iyle obezite ya da kalp sorunlar� gibi hastal�klarda y�kseli� ya�anmas�ndan endi�eleniyor. Bu hastal�klar ayn� zamanda Covid-19 hastal���n�n etkilerinin daha a��r hissedilmesine de yol a��yor. D�nya Bankas�'n�n 26 A�ustos'ta yay�mlad��� k�resel veriler �zerinden yap�lan analize g�re obezite Covid-19 y�z�nden �l�m ihtimalini y�zde 50 art�r�yor. Ayn� ara�t�rmaya g�re obezitenin koronavir�se kar�� geli�tirilen a��n�n etkisini azaltma ihtimali de bulunuyor. G�nl�k ad�m say�s�Hareket seviyesini takip eden bir uygulama olan Fitbit, mart ve haziran aylar�nda 4 milyon kullan�c�s�n�n davran��lar�n� inceleyerek bu konuda �imdiye kadar yap�lan en kapsaml� ara�t�rmay� ger�ekle�tirdi. Ara�t�rmada d�nya �ap�nda bir ki�inin att��� g�nl�k ad�m say�s�n�n 2019'un ayn� d�nemine k�yasla ciddi oranda d��t��� g�r�ld�. Haziran ay�ndaki verilere g�re soka�a ��kma k�s�tlamalar�n�n azald��� yerlerde bile bir �nceki y�l�n hareket seviyesine yakla��lamad�. En hareketsiz olanlar gen�lerB�t�n ya� gruplar� aras�nda 18-29 aras�ndaki ki�ilerin en d���k hareket seviyesine sahip oldu�u tespit edildi. Ya�am tarz�na ili�kin olarak ortaya ��kan hastal�klarla m�cadele etmek i�in kurulan British Society of Lifestyle Medicine'den doktor Punam Krishan, "Y�ksek seviyede olan stres bizim uyku d�zeyimizi etkileyebilir, bu da daha sersem ve yorgun hissetmemize yol a�ar. Bu da enerji seviyemizin d��mesine ve daha az spor yapmam�za neden olur. Spor yapmad���m�zda da yemekle ilgili daha k�t� kararlar veririz, bu da bizi sonunda sa�l�m�zla ilgili negatif bir d�ng�n�n i�ine atar" diyor. Farkl� �lkeler vatanda�lar�n�n kilo ald���n� a��klad�Farkl� �lkelerde yap�lan ara�t�rmalar da n�fusun kilo ald���n� g�steriyor. Brezilya'n�n �nde gelen �niversitelerinden olan UFMG (Minas Gerais Federal �niversitesi) 10 ki�isen d�rd�n�n kilo ald���n� ortaya koydu. �talya, Fransa, �ngiltere ve �srail de vatanda�lar�n�n kilo ald���n� belirten �lkeler aras�nda. Bu durumun sa�l�k a��s�ndan kayg� olu�turdu�unu aktaran D�nya Sa�l�k �rg�t� (WHO) de insanlar� evlerinde egzersiz yapmalar� i�in te�vik eden kampanyalar d�zenliyor. Fitbit verilerine g�re d�nya �ap�nda ad�m say�s� en �ok d��en �lkelerin ba��nda Haziran 2020'de at�lan ad�mlar�n bir �nceki y�la g�re y�zde 20 azald��� Meksika geliyor. Meksika, koronavir�s y�z�nden �l�m ya�anan �lkeler s�ralamas�nda ���nc� s�rada. 27 A�ustos itibar�yla bu rakam 62 bin oldu. Hayat�n� kaybedenlerin y�zde 70'inden fazlas� ise y�ksek tansiyon, diyabet ya da obezite gibi sa�l�k sorunu ya�ayan ki�iler oldu. �zellikle de �ocuklar aras�nda vakalar�n ve �l�mlerin g�r�lmesi ile ilgili endi�eler olu�tu. Meksika Sa�l�k Bakanl���'n�n verilerine g�re 12 Nisan ve 8 Haziran aras�nda �ocuklar aras�ndaki koronavir�s vakalar� 84'ten 2 bin 600'e ��kt�.
Gen�ler sporu kestiBirle�mi� Milletler �ocuklara Yard�m Fonu'nun (UNICEF) 13-30 ya� aras�ndaki 8 bin gen� ile yapt��� ara�t�rma bu gen�lerin yar�s�n�n pandemi s�ras�nda spor yapmay� kesti�ini g�steriyor. Uzmanlar, obezitenin pandemiden �nce de gen�ler aras�nda bir sorun oldu�unu, koronavir�s ile bu durumun daha da ciddile�ebilece�ini belirtiyor. Ya�l� n�fus da tehlike alt�nda Fitbit verilerine g�re Haziran 2020'de bir �nceki y�la g�re ad�m say�s�nda y�zde 11 d���� ya�anan Japonya'da insanlar�n rutinlerine devam etmeyi g�venli bulmad��� ortaya ��kt�. Bunun da ya�l� n�fus �zerinde olumsuz bir etkisinin olmas�ndan endi�e ediliyor. Tokyo'daki Tsukuba �niversitesi, 65 ya� �st�ndeki ya�l�lar�n fiziksel aktivitesinin y�zde 28 azald���n� tespit etti. Bunun da ileride bedensel engellerin meydana gelmesine yol a�abilece�i kaydedildi.
Diyabet hastalar� da egzersizi kestiHindistan'da ise haziran ay�nda ad�m say�s�n�n y�zde 11 azald��� kaydedildi. 70 milyon diyabet hastas�n�n oldu�u �lkede 100 diyabet hastas�n� takip eden doktorlar, y�zde 42'sinde hem egzersiz d�zeyinin azald���n� hem de daha fazla karbonhidrat yenildi�ini tespit etti. Pandeminin halihaz�rda hareketsizlik sorunu ya�ayan Hindistan'� bu a��dan olumsuz etkiledi�ini kaydeden doktorlar, koronavir�sten �nce de vatanda�lar�n y�zde 35'inin hareketsiz oldu�unu aktard�. �ngiltere'de 20 ya� �zeri 5.800 yeti�kin ile yap�lan bir ara�t�rmada, kat�l�mc�lar�n y�zde 60'� egzersiz seviyesini korudu�unu kaydederken y�zde 25'i d���rd���n� kabul etti. Bunu kabul edenlerin �o�unlu�u ise Covid-19'a kar�� kendilerini daha k�r�lgan yapan hastal�klara sahip olan ki�iler. 'Birbirimize destek olmal�y�z'Di�er yandan uzmanlar b�yle d�nemlerde spora geri d�nmenin zor oldu�unu da kabul ediyor. BBC'ye konu�an spor hocas� Abueng Sekgwelea, insanlar�n b�yle zamanlarda spor yapmak i�in motivasyonlar�n� kaybettiklerini kabul ediyor. Duygusal olarak insanlar�n iyi olmad���n� vurgulayan Sekgwelea, baz� m��terilerinin egzersize ula�madan �nce yeterli yiyece�e ula�makta zorluk �ekti�ini aktar�yor. "Yine de b�yle zamanlarda birbirimize destek olmal�y�z" diyen Sekgwelea, d�zenli olarak egzersiz yapmayan bir arkada��n�n fel� ge�irdi�ini, ancak iyile�me s�recinde beraber �al��malar�n�n ard�ndan 10 kilo verdi�ini aktard�. �ngiltere'ye pandemiden hemen �nce ta��nan avukat Shar Reid de koronavir�sle beraber g�nl�k ad�m say�s�n�n 2 bine d��t���n� anlat�yor. Hem arkada�lar�ndan ve ailesinden uzakta kalan hem de ast�m� oldu�u i�in daha �ok eve �ekilen Reid, pandemiyle beraber hareketsiz kalan ki�ilerden biri. Ancak Reid art�k YouTube'daki fitness videolar�n� izliyor ve evinin yak�n�ndaki kalabal�k olmayan alanlara y�r�y��e gidiyor, Reid bu hikayesini de Instagram'dan payla��yor. �o�u arkada��n�n bu d�nemde yiyip i�ti�ini s�yleyen Reid, ast�m� oldu�u i�in kendisini korumas� gerekti�ini de aktar�yor.
28.8.2020 - 47553
|