Koronavir�s 'Bilgisayar G�rme Sendromu' riskini art�rd�

G�z Hastal�klar� Uzman� Dr. Nuran ��k K���k, koronavir�s salg�n��nedeniyle evde kalan �ocuklar�n uzun s�re bilgisayar ekran�na maruz kald���n� belirterek, bunun da g�z sa�l��� a��s�ndan olumsuz sonu�lar� oldu�unu dile getirdi. Dr. K���k, "Uzun s�reli ekran kullan�m�, g�zde rahats�zl�k, k�zar�kl�k, batma, sulanma, ka��nma, yorgunluk, bulan�k g�rme, �ift g�rme, kuru g�z, ba�-boyun ve omuz a�r�s� gibi semptomlara yol a�abilir. Bu durum 'dijital g�rme zorlu�u' olarak da an�lan 'Bilgisayar G�rme Sendromu' riskini art�rd�" dedi.

F�nd�kzade Medipol �niversitesi Hastanesinden Uzm. Dr. Nuran ��k K���k, karantina d�neminde 'Bilgisayar G�rme Sendromu'na (BGS) kar�� aileleri uyard�. K���k, uzun s�reli ekran kullan�m�yla ortaya ��kan BGS'nin, g�zde rahats�zl�k, k�zar�kl�k, batma, sulanma, ka��nma, yorgunluk, bulan�k g�rme, �ift g�rme, kuru g�z, ba�-boyun ve omuz a�r�s� gibi semptomlara yol a�abilece�ini aktard�.

B�LG�SAYAR KULLANMA YA� ORTALAMASI 8

G�n�m�zde �ocuklar ve teknolojinin neredeyse ayr�lmaz bir b�t�n oldu�unu belirten Dr. K���k, "T�rkiye �statistik Kurumu (T��K) verilerine g�re, T�rkiye'de bilgisayar kullanma ya� ortalamas� 8, cep telefonu kullanma ya�� 10'a d��erken, her 10 �ocuktan 9'unun televizyon izledi�i g�r�lmektedir. 6-15 ya� grubundaki internet kullanan �ocuklar�n haftal�k ekran ba��nda kald��� s�reler y�zde 38,2'si 2 saat, y�zde 47,4'� 3-10 saat, y�zde 11,8'i 11-24 saat ve y�zde 2,6's� 24 saatten fazla olarak saptanm��t�r" dedi.

D�J�TAL EKRAN KULLANIMI ARTTI

Bu oranlar�n Covid-19 pandemisinin getirdi�i evde kalma ve online e�itim s�recinde, �ok daha artt���n� belirten Dr. K���k, ��yle devam etti:

K�resel salg�n ve evde kalma s�reci yeni bir normal yaratt�. UNESCO'ya g�re 185'ten fazla �lkede okullar kapat�larak, bir�ok �lke �evrim i�i kanallar ve di�er ��renme ara�lar�na y�neldi. Dijital ekran kullan�m� ile ilgili riskler; uzun s�reli kullan�m, uygun olmayan ergonomi, sosyal etkile�im ve fiziksel aktivite yerine uzun s�re maruziyetin yol a�t��� geli�imsel sorunlardan kaynaklanmaktad�r. Uzun s�reli ekran kullan�m�, g�zde rahats�zl�k, k�zar�kl�k, batma, sulanma, ka��nma, yorgunluk, bulan�k g�rme, �ift g�rme, kuru g�z, ba�-boyun ve omuz a�r�s� gibi semptomlara yol a�abilir. Bu durum 'dijital g�rme zorlu�u' olarak da an�lan Bilgisayar G�rme Sendromu olarak tan�mlan�r."

EN �OK �OCUKLARI ETK�L�YOR

Dr. K���k, �ocuklar�n 'BGS'de neden daha savunmas�z oldu�unu �u �ekilde a��klad�:

"Bilgisayar G�rme Sendromu; ekran zaman�n�n s�resi artt�k�a yetersiz ya da yanl�� ayd�nlatma ko�ullar�nda, do�ru olmayan oturu� ve duru� pozisyonlar�nda, fark edilen ya da hen�z fark edilmemi� g�rsel problemler varl���nda daha da artabilir. �ocuklar ekran maruziyetine ve buna ikinci geli�en bilgisayar g�rme sendromuna yeti�kinlerden daha duyarl�d�r. ��yle ki; dijital ��renme ortam� �ocuklar�n dikkatlerini ve vizyonlar�n� odaklayacaklar� bir�ok �eyin oldu�u s�n�f ortam�ndan farkl�d�r. Normal bir okul g�n� boyunca birka� dakika bile tahtaya bakmak g�zleri s�rekli bir yak�n odakta tutmaktan al�koyar. Bilgisayar ekran� �n�nde saatlerce oturmak �ocu�un g�rme sistemini daha fazla odaklanmaya zorlar. Bu g�z yorgunlu�una sebep olur. Ayr�ca bilgisayardaki g�r�nt�ler, bir kitap ya da dergi gibi bas�l� metinlerden farkl�d�r. Bas�l� metinlerde iyi tan�mlanm�� kenar ve kontrast nedeni ile okuma daha kolayd�r. Oysaki dijital g�r�nt�ler keskin kenarlardan yoksundur. Yans�ma ve parlamalar�n varl��� da g�r�nt�lemeyi zorla�t�r�r ve g�zleri yorar."

UYKU VE OMURGA SA�LI�INI DA ETK�L�YOR

�ocuklar�n genellikle bilgisayar veya dijital ekran� uygun olmayan a�� ve mesafelerden bakt���na i�aret eden Dr. K���k, �u ifadeleri kulland�:

"Ba�lar�n� �ok b�kebilir, ekrana �ok yakla�abilir veya g�zl�kleri uygun de�ilse ba�lar�n� de�i�ik a��larda e�ebilirler. T�m bunlar s�rt, boyun ve omuzda kas spazmlar� ve yorgunlu�a yol a�ar. �ocuklar g�rd�klerini ve nas�l g�rd�klerini normal oldu�unu varsayarlar, dolay�s�yla vizyonlar� bozuk olsa veya giderek k�t�le�se bile bunun fark�na varamayabilirler. Bulan�k veya �ift g�rme �ikayetlerini dile getirmekte yetersiz kalabilirler. Bilgisayar, telefon ve di�er dijital ekranlar, mavi ���k yayar. �al��malar mavi �����n ekran maruziyet s�resine ba�l� olarak g�z i�in zararl� olabilece�ini g�stermi�tir. �ocuklar mavi ����a kar�� yeti�kinlerden daha savunmas�zd�rlar. Mavi ����a �zellikle gece ve uzun s�ren maruziyet sonucu melatonin hormonu sentezlenememekte, bu da uyku � uyan�kl�k d�ng�s�n� bozmaktad�r. Bu durum uyku s�re ve kalitesini etkiler, uzun vadede ciddi bellek sorunlar�, obezite, tansiyon ve hormonal sorunlar� tetikleyebilir."

M�YOP� SORUNU ARTAB�L�R

Kuru g�z ve g�z kurulu�u �ikayetlerinin artt���na da dikkat �eken Dr. K���k, "�ocuklar�n s�n�rl� derecede �z fark�ndal��� vard�r. Mola vermeden veya �ok az mola vererek saatlerce bilgisayar kar��s�nda kalabilirler ki bu uzun s�reli maruziyet odaklanma sorunlar� ve g�z yorgunlu�una sebep olabilir. Ge�mi�te miyopinin birincil olarak genetik oldu�u d���n�lmekle birlikte, son ara�t�rmalar �evresel fakt�rlerle �zellikle �ocuklarda dijital cihazlar�n artan maruziyet ve kullan�m� ile miyopi aras�nda bir ili�ki oldu�unu g�stermektedir. Bilgisayar kullan�m� s�ras�nda g�z k�rpma say�s� belirgin olarak azal�r. Artan buharla�ma ve azalm�� g�z k�rpma g�z y�zeyinde de�i�ikliklere ve yorgunlu�a sebep olur. Yeti�kinlerin aksine k���k �ocuklarda bilin�li g�z k�rpma davran���n� sa�layabilmek zordur. Bu nedenle kuru g�z semptomlar� s�kl�kla kar��m�za ��kabilmektedir" �eklinde�konu�tu.

26.4.2020 - 44931