|
Kordon kan�ndan elde edilen k�k h�cre ile doku m�hendisli�i y�ntemleri kullan�larak, ihtiyac� olan ki�ilere kas, kemik, k�k�rdak dokular�, kalp kapak����, mesane gibi doku ve organ par�alar� �retilebilir hale geldi.
Antalya Belek’de d�zenlenen IX. T�rk Alman Jinekoloji Kongresi kapsam�nda yap�lan bas�n toplant�s�nda konu�an T�rk Alman Jinekoloji E�itim ve Ara�t�rma Vakf� (TAJEV) Ba�kan� Prof. Dr. Cihat �nl�, bir�ok hastal���n tedavisinde kullan�lmaya ba�lan�lan k�k h�crenin, anne karn�ndaki bebeklere de uygulanabilece�ini s�yledi.
Yeni do�an bebeklerin, anneden ayr�ld�ktan sonra kalan g�bek ba�� ve e� denilen plasenta i�indeki kan�n zengin bir k�k h�cre kayna�� oldu�unu belirten �nl�, g�bek ba��ndaki (kordon kan�) k�k h�creler ile �u an yakla��k olarak 80 kadar hastal���n tedavi edilebildi�ini anlatt�. �nl�, kordon kan�n�n y�zde 97'sinin hala at�ld���n� ve bu nedenle de hastalar�n tedavi �anslar�n� yitirebildi�ini ifade etti.
K�k h�crelerin bulunabilirli�ini artt�rmak ve t�m topluma ula�t�rmak i�in, kordon kan�n� toplamak ve �iftleri kordon kan� bankac�l��� hakk�nda yeterli bilgilendirmek i�in �aba harcanmas� gerekti�ini dile getiren �nl�, bu h�crelerin kanser, ba����kl�k sistemi ve genetik ile ilgili bir�ok hastal���n tedavisinde kullan�ld���n� s�yledi.
�nl�, kordon kanlar�ndan elde edilen k�k h�creler ile doku m�hendisli�i y�ntemleri kullan�larak ihtiyac� olan ki�ilere kas, kemik, k�k�rdak dokular�, kalp kapak����, mesane gibi doku ve organ par�alar�n�n �retilebilir hale geldi�ini belirtti.
Kordon kan� k�k h�crelerin kolay bulunabilmesi i�in �nerilen y�ntemin, do�umdan sonra al�nacak g�bek ba�� kanlar�n�n �zel veya kamuya ait kordon kan� bankalar�nda toplanmas� �eklinde oldu�unu ifade eden �nl�, daha sonra ihtiya� duyan ki�ilerin bu bankalara ba�vurarak kendisine en uygun kan� bulabilece�ini anlatt�.
Daha �ok ''do�umdan sonra saptanan hastal�klarda kullan�lan kordon kan�n�n, art�k kemik ili�i naklinin yerini ald���n�'', kolay al�nmas� ve ulusal bankalar�n�n olu�mas� ile de kolay ula��labilir hale geldi�ini anlatan �nl�, �unlar� s�yledi:
''G�n�m�zde anne babas� bir hastal�k i�in ta��y�c� olan ve bu nedenle anne karn�nda yap�lan tetkiklerde hasta oldu�u saptanan bebeklerin daha do�madan k�k h�cre ile tedavisi g�ndeme gelmi�tir. Baz� ba����kl�k sistemi bozukluklar�n�n, bebe�in anne karn�nda iken tedavi edilmesi bu alanda yeni ufuklar a�m��t�r.
Genetik hastal��� olan �ocuklara normal genetik yap�ya sahip k�k h�crelerin verilmesi eksik veya bozuk olan genlerin i�levlerinin bir k�sm�n� sa�layarak hastal���n iyile�tirilmesine veya daha hafif �iddette ya�anmas�na olanak sa�layabilir. Yine hasta �ocu�un daha anne karn�nda iken al�nan kan�, d�� d�nyada i�lenerek bozuk veya eksik olan genlerin yerine yenisinin eklenmesi, k�k h�crelerin farkl� organ ve doku yap�lar�na d�n��mesi i�in uygun komutlar verilerek olu�turulmu� bu k�k h�crelerin yine hasta �ocu�a daha anne karn�nda geri verilmesi planlanmaktad�r.
Bu y�ntem ile hem doku uyumu sayesinde k�k h�crelerin hasta �ocuk taraf�ndan kabul� kolayla�acak hem de organlar�n daha olu�um a�amas�nda tedavisi sa�lanacakt�r.
Yine hasta �ocuktan gebelik devam ederken al�nan k�k h�creleriyle olu�turulacak dokular ve organlar ile �ocuk do�duktan hemen sonra yap�lacak ameliyatlarla hasta dokular�n de�i�tirilebilmesi m�mk�n olacakt�r. Bu durum hastalar�n kendilerine uygun organ arama ihtiyac�n� ortadan kald�rmakta ve erken tedavi ile v�cuttaki di�er organlarda olu�acak hasar�n �n�ne ge�ilebilmektedir.''
Prof. Dr. �nl�, kongrede ‘Or Ready’ ‘Ameliyathane Haz�r m�?’ insiyatifinin de g�r���ld���n� ifade ederek, “Or Ready, ameliyathane g�venli�ini en �st seviyeye ��karan bir proje. D�nyada y�lda 250 milyon ameliyat yap�l�yor ve bu ameliyatlar�n y�zde 2 ya da 3’� yanl�� ameliyat. 6 milyon hastaya yanl�� ameliyat yap�l�yor” diye konu�tu.
Ameliyathanede ‘U�ak Havalanmaya Haz�r’ Komutu
Kongrenin Onursal Ba�kan� ABD Stanford �niversitesi'nden Prof. Dr. Camran Nezhat da ‘Or Ready’ insiyatifini “Nas�l bir u�akta pilotun check list’i vard�r ayn� �ekilde cerrah operasyona ba�lamak �nce t�m ameliyathaneyi kontrol etmelidir. �rne�in g�venlik sorular� vard�r. Hastan�n ad�, hangi taraf�n�n ameliyat edilece�i s�zel olarak s�ylemeli. ABD’de mesela bir�ok insan�n ad� Bob Smith. D���n�n bir hastanede bu isimde bir�ok hasta oldu�unu.
Or Rready yanl��l��� �nleyecek bir insiyatif. Mesela ameliyatta bir kanama ba�lad�. Bu durumda kanamay� durduracak aletin �al��mamas� kabul edilebilecek bir �ey de�ildir. Her �ey ameliyat �ncesi kontrol edilmeli. Ve sonra ameliyata ba�lamal�s�n. U�ak havalanmaya haz�r komutunu verilmesi gibi” s�zleri ile a��klad�.
Do�al Bo�luk Cerrahisi Avantaj Sa�l�yor
Bas�n toplant�s�nda ‘do�al bo�luk cerrahisi’ne de de�inen TAJEV Ba�kan� Prof. Dr. �nl�, do�al bo�luk cerrahisi ile kar�nda hi� iz ve yara olmadan kar�n bo�lu�una girilerek yumurtal�k kistleri ve miyomlar�n al�nabildi�ini s�yledi. Prof. Dr. �nl�, do�al bo�luk cerrahisinde kesi izi olmamas�n�n b�y�k avantaj sa�lad���na dikkat �ekerek, “Mesela safra kesesi ameliyat� yap�labilmesi ki, bu ameliyat genellikle gen� kad�nlara yap�l�yor. Kozmetik olarak hastaya avantaj sa�l�yor” dedi.
Robotik Cerrahide B�y�k Kesiler Yok
Kongrenin Onursal Ba�kan� ve robotik cerrahinin d�nyada tan�nm�� isimlerinden biri olan Prof. Dr. Camran Nezhat, d�nyada t�m akademik merkezlerde maj�r kesikler olmadan ameliyat yap�lmas�n�n daha iyi bir y�ntem oldu�unu s�yledi. Prof. Dr. Nezhat, “Kad�n, erkek ve �ocuklar i�in b�y�k kesilerden �ok ufak deliklerden girilerek ameliyat edilmek �ok daha iyi bir durum. D�nyada y�zde 70 abdominal ameliyatlar b�y�k kesilerle yap�l�yor.
ABD’de hala maj�r abdominal kesilerle ameliyat yap�lmaktad�r. Biz 20 y�ldan daha fazla s�re �nce erkeklerde barsak kanseri ve kad�nlarda farkl� hastal�klarda k���k delikler a�arak ameliyat yapmay� ba�ard�k. Ameliyatlar�n b�y�k �o�unluk a��k ameliyat olarak yap�lmaktad�r ve bunun nedeni, bu y�ntemi uygulayacak doktor say�s�n�n azl��� ve yeterince teknik geli�tirilmemesi. Videolar, robotlar bu y�nde geli�tirilmi� baz� enstr�manlar” �eklinde konu�tu.
Anne Karn�nda K�k H�cre Tedavisi
Bas�n toplant�s�nda s�z alan Kocaeli �niversitesi T�p Fak�ltesi Kad�n Hastal�klar� Do�um Anabilim Dal� ��retim �yesi Do�. Dr. Eray �al��kan ise anne karn�nda k�k h�cre tedavisi ile ilgili �al��malar�n devam etti�ini s�yledi. Do�. Dr. �al��kan, anne karn�nda k�k h�cre naklinin m�mk�n oldu�unu da belirterek, “Kordon kan�ndan k�k h�cre verilebilir. Deneme a�amas�nda olan baz� hastal�kla var. Anne karn�nda l�semi, Down sendromlu �ocuklar var. Do�madan �nce daha erken m�dahale edilmesi �nemli” diye konu�tu.
Ulusal Kordon Kan� Bankas� Olu�mal�
Prof. Dr. �nl�, kordon kan�n�n �ok k�ymetli oldu�unu hat�rlatarak, “TAJEV olarak diyoruz ki, devlete ait bir kordon kan� bankas� olsun. Ve hastal��� olanlarda kullan�labilsin. ��te kordon kan� bankac�l���nda olmas� gereken nokta budur. Bunun bir ticari ara� olarak de�il, Ulusal Kordon Kan� Bankas� olu�mal�” dedi.
T�rk Alman Jinekoloji Vakf� Genel Sekreteri Do�. Dr. Kubilay Ertan da, do�um sonras� ��pte toplanan plasentan�n �ok de�erli oldu�unu , Almanya’da da kordon kan� bankas� ile ilgili �al��malar�n devam etti�ini belirtti. Do�. Dr. Ertan ayr�ca Almanya’da 43 robotik merkez bulundu�unu, pek �ok hastanede robotik cerrahi kullanma yakla��m� olmad���n� s�yledi.
Sa�l�k Bakanl��� �al��ma Yap�yor
TAJEV �yesi Operat�r Dr. �enol Kalyoncu ise Sa�l�k Bakanl���’n�n kordon kan� bankas� ile ilgili ciddi bir �al��mas� bulundu�unu , proje a�amas�nda olan �al��maya g�re, do�an her bebe�in kordon kan�n�n ailenin izni ile al�naca��n� bildirdi.
9.5.2011 0 - 6998
|