|
K�zam�k, solunum yoluyla bula�an bir �ocuk hastal���d�r. Zat�rre ve menenjit gibi hastal�kl�lara neden olabilen k�zam�k, �ocukluk d�neminde a��s� yap�lmad��� takdirde yeti�kinlikte de g�r�lebilir. Peki, K�zam�k hastal��� nas�l bir hastal�kt�r? K�zam�k nedir? K�zam�k hastal���n�n belirtileri nelerdir? K�zam�k hastal��� ka� g�n s�rer? K�zam�k hastal��� nas�l bula��r? Detaylar haberimizde... KIZAMIK NED�R?K�zam�k, �ok bula��c�, d�k�nt�ler ile seyreden viral bir enfeksiyon hastal���d�r. Duyarl� ki�i k�zam�k hastas� ile kar��la�t���nda hastal��� y�zde 90 bula�t�r�r. Mak�lopap�ler d�k�nt�, ate� ve solunum semptomlar� ile karakterizedir. D�k�nt�ler birle�ebilir. Komplikasyonlar� olduk�a yayg�n ve ciddidir. A�� uygulanmas�ndan �nce t�m d�nyada, en �nemli �ocuk �l�m sebeplerindendir. KIZAMIK BEL�LT�LER� NELERD�R?K�zam�k vir�s� ki�iye bula�t�ktan yakla��k 8 ila 12 g�n sonra hastal���n ilk belirtileri ortaya ��kar. Bu belirtiler �o�unlukla basit bir �st solunum yolu enfeksiyonuna benzer. Burun ak�nt�s�, �ks�r�k, hap��r�k, h�lsizlik, yorgunluk, y�ksek ate�, bo�az a�r�s�, a��z i�inde, di� etlerinin etraf�nda, yanak i�lerinde, k���k gri rengi and�ran lekeler (Koplik lekeleri), g�zlerin ����a duyarl� olmas� gibi belirtiler hastal���n 1. ila 3. g�nleri aras�nda g�r�l�r. Hastal���n 4. ila 8. g�nlerinde ate�, 39 ila 41 derece aras�nda seyreder. Kulak ve ense arkas�nda d�k�nt� ba�lar. Bu d�k�nt�ler �ncelikle y�ze, g�vdeye ve ard�ndan kol ve bacaklara yay�l�r. K�zam�k hastal���nda d�k�nt�, k�rm�z� ve kahverengi renklerinde yass� formda ve cilt y�zeyinde hafif kabart� �eklindedir. D�k�nt�ler kol ve bacaklarda ayr� ayr� lezyonlar h�lindeyken g�vdede birle�me e�ilimindedir. T�m v�cuda yay�lan d�k�nt�ler yakla��k olarak 4 g�n kadar s�rer. Ard�ndan hafif bir soyulma e�li�inde ba� b�lgesinden a�a��ya do�ru solgunla�arak kaybolur. D�k�nt�lerin ortadan kalkmas�yla birlikte ki�inin ate�i de d��er. Ancak hastal���n neden oldu�u �ks�r�k yakla��k 10 g�n kadar s�rer. Y�ksek ate�in 5 g�nden fazla s�rmesi, k�zam��a ba�l� olarak zat�rre ya da orta kulak iltihab� gibi farkl� komplikasyonlar�n geli�ti�ini g�sterebilir. K�zam�k vakalar�n�n yakla��k %30'unda bir veya birden fazla komplikasyon geli�ir. �zellikle 1 ya� alt�ndaki �ocuklarda ve a��lanmam�� yeti�kinlerde komplikasyon riski �ok daha y�ksektir. K�zam�k; ishal, k�rl�k ve beyin iltihaplanmas� gibi hastal�klara da yol a�abilir. Nadir g�r�len komplikasyonlardan biri olan subakut sklerozan panensefalite ba�l� ilk belirtilerin g�r�lmesinin ard�ndan ge�en 6 ila 24 ay i�inde ya�am kayb� ya�anabilir. Enfekte olan ki�i, d�k�nt�ler ba�lamadan �nceki 4 g�n ve d�k�nt�lerin ba�lamas�yla birlikte ge�en 4 g�n boyunca bula�t�r�c� olarak kabul edilir. KIZAMIK HASTALI�I KA� G�N S�RER?Uzmanlar�n �nerdi�i ate� d���r�c� ve vitamin takviyesi kullan�labilir. Hastal�k yakla��k 1 hafta s�recek, �m�r boyu ba����kl�k sa�layacakt�r. K�zam�k a��yla �nlenebilen bir hastal�kt�r. Ancak ilk ya� i�inde ( genellikle 9 ay dolunca ) yap�lan tek doz a��n�n yeterli olmad���, en az 2 doz a�� gerekti�i unutulmamal�d�r. KIZAMIK HASTALI�I NASIL BULA�IR?k�zam�k hastal��� genel olarak, hastal�k bula�m�� olan birisinin �ks�rmesi sonucu havaya kar��an k�zam�k vir�s�n�n nefes yoluyla v�cuda girmesi ile bula��r. K�zam�k, insan hastal�klar� aras�nda en kolay yay�lan hastal�klardan biridir. K�zam�k olan bir kimse ile ayn� odada bulunmak hastal���n bula�mas� i�in yeterli olabilir. K�zam�k hastal��� olanlar genel olarak belirtilerin g�r�lmesinden hemen �nce ba�layarak, mak�lopap�ler lekelerin g�r�lmesinden d�rt g�n sonras�na kadar hastal��� bula�t�rabilirler. K�zam�k vir�s�ne maruz kalma ile hastalanma aras�ndaki s�re genel olarak 10 g�nd�r. Mak�lopap�ler d�k�nt� genellikle vir�se maruz kald�ktan 14 g�n sonra g�r�l�r. K�zam�k, d�k�nt� ��kmadan 7 g�n �nceden bula�t�r�c�l�k ba�lar ve d�k�nt� ��kt�ktan 5-7 g�n sonras�na kadar devam eder. K�zam��a yakalanan kimselere normal olarak dinlenmeleri, bol s�v� i�meleri �nerilebilir. Hastal���n �zel bir tedavisi mevcut de�ildir. Bir kimsenin k�zam�k hastal���n� bula�t�rabilece�i d�nemlerde hastal��� ba�kalar�na bula�t�rma riskini azaltmak i�in evden ��kmamalar� faydal� olur.
1.2.2023 1 - 64205
|