|
Ak�lc� kanser tedavisinin son y�llarda onkolojide en �ok tart���lan ve onkolojinin en h�zl� geli�en alanlar�ndan biri oldu�unu ifade eden �� Hastal�klar� ve T�bbi Onkoloji Uzman� Prof. Dr. G�khan Demir, son 10 y�l i�erisinde kanser h�cresinin nas�l davrand���, nas�l �o�ald���, nas�l metastaz yapt���, bunun yan� s�ra v�cudun ba����kl�k h�crelerine kar��n nas�l direndi�ini anlad�klar�n�, h�cre i�indeki mekanizmalar� ��zmeye ba�lad�k�a her insanda, her t�m�rde bu mekanizmalar�n birbirinden farkl� olabilece�ini g�rd�klerini belirtiyor.
Yak�n ge�mi�te �rne�in b�t�n akci�er kanserleri ayn� �ekilde davran�rm�� gibi tedavi uygulad�klar�n�, ancak bu tedaviye hastalar�n bir k�sm� cevap verirken bir k�sm�n�n vermedi�ini belirten Demir, g�n�m�zde ise t�m�r h�crelerinin molek�ler ve genetik d�zeyde birbirlerinden farkl� olduklar�n� g�rebildiklerini, her insan�n t�m�r�n�n kendine �zg� farklar ta��d���n� g�rebilmelerinin ak�lc� kanser tedavisinin ilk ad�m� oldu�unu kaydediyor. K���YE �ZEL KANSER TEDAV�S� G�n�m�zde ki�iye �zel genetik farklara kar�� hedefli tedavilerin, ak�ll� molek�llerin geli�tirildi�ini s�yleyen Demir, art�k t�m�r�n kaba histolojik s�n�flamas� d���nda, molek�ler genetik �zelliklerine bakarak, o t�m�re �zg� tedaviler yapmaya ba�lad�klar�n� belirtiyor. Eskiden beri t�m�r h�crelerinde genetik bozukluklar�n oldu�unu bildiklerini, fakat son y�llarda genetik bozukluklara y�nelik hedefli tedavilerin geli�meye ba�lad���n� ifade eden Demir, bu geli�meye paralel olarak art�k �nce h�crelerdeki genetik bozukluklar�n tarand���n�, ard�ndan tedaviye ba�land���n� belirtiyor. Demir, eskiden sadece birka� genetik bozuklu�a bakabilirken, bug�n genetik alan�ndaki geli�meler sayesinde t�m�r h�crelerinde bilinen b�t�n mutasyonlar�n, yani insan v�cudundaki t�m�rlerden ��kan b�t�n mutasyonlar�n taranmas�n�n m�mk�n oldu�unu vurguluyor. K���YE �ZEL DO�RU �LA� TEDAV�S� Yak�n ge�mi�e kadar, �rne�in akci�er kanserinde yaln�zca �� genetik de�i�ikli�e bakabiliyorken, genetik profilleme ile 200'�n �zerinde gene bakabildiklerini s�yleyen Demir, bu sayede �rne�in akci�er t�m�rlerinde �ok s�k olmayan, daha �ok b�brek t�m�rlerinde g�r�len bir mutasyonu bazen bir hastada g�rebildikleri, bu durumda b�brek t�m�r�nde etkili olan bir ilac�, akci�er t�m�r� olan hastada kullanarak olumlu sonu� ald�klar�n� kaydediyor. Ak�lc� kanser tedavisinin bir basama��n�n da bu geli�me oldu�unu belirten Demir, genetik haritalanma ya da t�m�r�n genetik parmak izi olarak adland�rd�klar� bu geli�menin, t�m�r�n b�t�n genetik haritas�n� ��kartmak ve o t�m�re �zg� en uygun tedaviyi se�erek kullanmak ilkesine dayand���n�n alt�n� �iziyor. Demir, molek�ler profillemenin b�t�n kanser t�rlerinde kulland�klar�n�, �zellikle meme kanserleri, akci�er kanserleri, kolon kanserleri, melanom kanserlerinde daha s�k kullan�ld���n� ifade ediyor. HASTANIN �LA� Y�K� AZALIYOR B�t�n onkolojik ila�lar�n a��r yan etkileri olan ila�lar oldu�una de�inen Demir, bu nedenle do�ru hastaya do�ru ilac� verebilmenin, yani ak�lc� onkolojik tedavi yapman�n �nem ta��d���n� s�yl�yor. Onkolojik tedavilerde genellikle klinikte kullan�lan yan�t oranlar� oldu�unu ifade eden Demir, �rne�in bir kanser t�r�ne y�zde 40 yan�t veren bir ilac�n her 100 hastadan 40'�na yarar sa�larken, 60'�na yarar sa�lamamas�na ra�men ilac�n yan etkisine maruz kald���na dikkat �ekiyor. Demir, yeni nesil profilleme ve ak�lc� onkolojik tedavilerin ise o ilac�n yarar sa�layaca�� 40 hastay� bulup ilac� sadece o hastalara verme ilkesi �zerine kuruldu�unu belirtiyor. Di�er yandan, yarar sa�lamayacak hastay� o ilac�n yan etkisinden koruduklar�n� s�yleyen Demir, eskiden bir anlamda el yordam�yla ila� verildi�ini, bug�n ise hangi hastan�n hangi ila�tan yararlanaca��n� belirlediklerini, do�ru hastaya do�ru ilac� vermenin yan� s�ra hastalar� gereksiz ila�lar�n yan etkilerinden de koruduklar�n� belirtiyor. MOLEK�LER PROF�LLEME YAYGINLA�IYOR Onkolojide ki�iye �zel tedavinin geli�tirilmesinde anahtar rol oynayan Caris Life Sciences gibi �nc� ara�t�rma kurumlar�n�n bulundu�una de�inen Demir, e�er bu y�ntem rutin olarak b�t�n hastalara uygulanabilirse, �ok daha yayg�n olarak ki�iye �zel ak�lc� tedaviler yapman�n m�mk�n olaca��n� kaydediyor. D�nyada Caris Life Sciences'�n �nc�l�k etti�i molek�ler profillemenin �ok yak�n zamanda rutin hale gelece�ini ileri s�ren Demir, b�t�n hastalar�n t�m�rlerinde �nce bu analizlerin yap�laca��n�, bu analizlerin ard�ndan onkolo�un kar��s�na tedavi i�in gelinece�ini belirtiyor. Demir, hen�z bu a�amaya gelinmedi�ini, ancak birka� y�l i�inde bu geli�menin hayata ge�ece�ini ifade ediyor. Bug�ne kadar kanser tan�s�n� biyopsi yap�lmas�, al�nan biyopsinin mikroskop alt�nda de�erlendirilmesi, h�cre tipinin belirlenmesi ve tedavinin yap�lmas�yla s�n�rlad�klar�n� belirten Demir, bug�n gelinen nokta itibariyle ���k mikroskopisi patolojisinin yan� s�ra mutlaka genetik, prediktif di�er fakt�rlerin de oldu�u kapsaml� bir raporla ilk tan�da doktorun �n�ne gelece�ini ve rutine ge�ti�i andan itibaren ak�lc� tedavilerden �ok daha etkin ve yayg�n olarak yararlan�laca��n� dile getiriyor. ERKEN TE�H�STE TAM TEDAV� Erken te�his edildi�inde kanserin tam olarak �ifaya kavu�abilen bir hastal�k oldu�unu s�yleyen Demir, en s�k rastlan�lan t�m�r gruplar�nda, �rne�in akci�er kanseri, meme kanseri, kal�n ba��rsak kanseri, mide kanserinde hastal�k erken te�his edildi�inde bug�nk� teknolojiyle hastalar�n tam olarak �ifaya kavu�abildi�ini belirtiyor. Molek�ler profilleme alan�n�n ileri evre hastal�klar� kapsad���n�, yani metastaz yapm��, v�cudun ba�ka organlar�na yay�lm�� t�m�r�n tam olarak cerrahi olarak ��kar�lmas�n�n m�mk�n olmad��� hastalar i�in s�z konusu oldu�unu kaydeden Demir, ancak bu yeni y�ntemlerle, yeni teknojilerle hastal�k tam olarak ortadan kalkmasa bile kronik bir hastal�k haline �evirmenin m�mk�n oldu�unu, eskiden �� ay, be� ay ya�abilen hastalar�n �imdi �� y�l, be� y�l, alt� y�l, yedi y�l ya�ayabildi�ini de s�zlerine ekliyor.
29.2.2016 - 20183
|