|
Asl�nda ‘K�� depresyonu’ olarak adland�r�lan ve �zellikle kad�nlar� etkisi alt�na alan bu hastal�ktan korunabiliriz. ��in p�f noktas� ise haftada en az 2 kez bal�k t�ketmek ve bol bol egzersiz yapmak!
“�ok uykum olmas�na ra�men gece uykuya dalmakta zorluk �ekiyorum, sabahlar� da zar zor uyan�p g�n boyu halsiz oluyorum”, “Kimse ile g�r���p konu�mak istemiyorum”, “�ok mutsuzum, i�imden bazen a�lamak geliyor”, bu tarz� yak�nmalar� k�� mevsiminde �evremizden s�k�a duyuyor ya da kendimiz de dile getiriyoruz.
Ac�badem Eski�ehir Hastanesi’nden Psikolog Orhan �zt�rk, �zellikle kad�nlar� etkisi alt�na alan k�� depresyonunun ya�am� �ekilmez hale getirdi�ine, oysa bu hastal�ktan korunman�n m�mk�n oldu�una dikkat �ekerek, “K�� mevsimi baz� ki�iler i�in olduk�a zor ge�iyor.
��nk� enerji yoksunlu�u, g�n i�inde a��r� uyuklama, sabahlar� ge� uyanma ve hayattan keyif alamama gibi durumlar ya�am kalitesini ciddi boyutlarda bozabiliyor. Ancak al�nacak olan baz� �nlemler ile k�� mevsimini enerjik ve keyifli bir �ekilde ge�irmek m�mk�n” diyor.
K�� depresyonu, y�l�n di�er zamanlar�nda zihinsel durum a��s�ndan olduk�a sa�l�kl� olmalar�na kar��n, so�uk aylar yakla�t�k�a depresyon belirtileri g�steren ki�ilerde g�r�len ruhsal bir d�zensizlik durumu olarak tan�mlan�yor. Teknik ad� “mevsimsel duygu durum bozuklu�u” olan bu rahats�zl�k nadiren de olsa di�er mevsimlerde ortaya ��kabiliyor.
K�� depresyonu ya�ayan ki�ilerin en belirgin �zellikleri ise her sene k�� aylar� yakla�t�k�a g�zlenen depresyona �zg� mutsuzluk, keyifsizlik, hayattan tat alamama ve enerji azalmas� gibi durumlar ya�amalar�.
Yap�lan �al��malar �zellikle kad�nlar� etkisi alt�na alan k�� depresyonunun t�m yeti�kinler aras�nda y�zde 1.5 - 10 gibi y�ksek bir oranda g�zlendi�ine i�aret ediyor.
Belirtileri Neler?
�zt�rk, genellikle so�uk ve az ���kl� aylar yakla�t�k�a giderek artan belirtileri ��yle s�ral�yor;
- Enerjisi yoksunlu�u,
- Sabahlar� g�� uyanma,
- �steksizlik,
- Genel keyifsizlik,
- G�n i�inde a��r� uykulu olma,
- Konsantrasyon g��l���,
- Performans d���kl��� gibi depresyona �zg� durumlar ya�an�yor.
- S�kl�kla karbonhidratl� besinler tercih edildi�i i�in kilo al�n�yor.
Depresyonu �nlemenin 7 P�f Noktas�
- K�� boyunca g�nd�z saatleri s�resince olabildi�ince do�al g�ne� ����� almal�s�n�z.
- Evde ve i�yerinde ayd�nlatma i�in do�al g�ne� ����� tarz�nda ���k veren ampuller kullan�n.
- D vitamini a��s�ndan zengin olan bal�k etini haftada en az 2 kez t�ketin. Bol s�v� ve meyve suyunu ihmal etmeyin.
- M�mk�nse k�� tatillerinizi g�ne�li ve rahat ortamlarda ge�irin.
- Uyku al��kanl�klar�n�z� de�i�tirmeyin, hafta sonlar� ge� saatlere kadar uyan�k kalmay�n.
- Haftada 3-4 g�n egzersiz yap�n. B�ylelikle hem kendinizi daha din� hissedecek, hem de gece daha rahat uykuya dalacaks�n�z.
- Yapmak isteyip de devaml� erteledi�iniz sosyal aktiviteler i�in k�� mevsiminin iyi bir f�rsat oldu�unu ak�ldan ��karmay�n.
Uzmana Ne Zaman Ba�vurmal�?
�zt�rk, de�i�ken sosyal ve fizyolojik �artlara ba�l� olarak ortalama ruh halindeki dalgalanmalar�n herkeste g�r�lebildi�ini ve bu durumun bir seviyeye kadar son derece ola�an oldu�unu belirterek �unlar� s�yl�yor: ‘K�� depresyonu bir uzmana ba�vurulmad��� durumlarda bahar�n gelmesiyle de pekala kendi kendine ge�ebilir.
Ancak duygu durumdaki d����ler her sene k�� aylar�nda belirgin olarak ortaya ��k�yorsa ve ki�inin psikolojik, sosyal, ailevi ve akademik hayat�n� ciddi derecede etkilemeye ba�lam��sa, art�k bir uzmana g�r�nme vakti gelmi�tir.
B�ylelikle profesyonel yard�m alan hastalar bir sonraki y�l�n k�� depresyonuna kar�� daha haz�rl�kl� olur ve hastal�kla �ok daha verimli metotlarla ba�a ��kmay� ��renirler”
�zt�rk, k�� depresyonunda di�er depresif bozukluklar�n tedavisinde kullan�lan klasik y�ntemler olan bili�sel-davran���� psikoterapi ve ila� tedavisinden farkl� olarak, ���k terapisi (fototerapi) ile melatonin hormon deste�i uygulamalar�na y�neldiklerini belirterek tedavi s�recini ��yle anlat�yor;
�zellikle ���k terapisi ve psikoterapi kombinasyonu ile hastaya ila� vermeden ve olas� yan etkilerden uzak kalarak �ok ba�ar�l� sonu�lar elde etmek m�mk�n oluyor. Tedaviye yan�t oran� ki�iden ki�iye ve kullan�lan y�ntem kombinasyonuna ba�l� olarak de�i�iyor.
Ortalama bir ���k terapisi seans� 30-60 dakika s�r�yor ve hastalar genellikle ilk 1 hafta sonras�nda iyile�me fark etmeye ba�lad�klar�n� ifade ediyor.
20.12.2010 - 3876
|