Karaci�erinizi g�nde 3 fincan kahveyle koruyun

Medipol Mega �niversite Hastanesi Organ Nakli B�l�m�nden Prof. Dr. Onur Yaprak, beslenme al��kanl�klar�na ba�l� karaci�er ya�lanmas�n�n giderek artan bir sorun oldu�unu dile getirerek �nemli uyar�larda bulundu. Prof. Dr. Yaprak, toplumun 3'te birinin karaci�er ya�lanmas� ile kar�� kar��ya oldu�unu belirterek "Karaci�er ya�lanmas� �nlem al�nmazsa metabolik sendrom, diyabet, karaci�er sirozu ve kanseri gibi �l�mc�l hastal�klara yol a�abilir. Bu y�zden son y�llarda karaci�er i�in faydal� ve zararl� besin ve i�ecekler s�k s�k g�ndeme geliyor. Son 20-30 y�lda kahvenin karaci�ere olan faydalar�na ait onlarca ara�t�rma makalesi yay�nland�" dedi.

KAFE�N S�ROZ VE KANSER R�SK�N� AZALTAB�L�R

D�nya �zerinde bir�ok insan�n kahveyi santral sinir sistemi �zerindeki uyar�c� etkisi nedeniyle zinde kalmak i�in t�ketti�ine i�aret eden Prof. Dr. Yaprak, �unlar� s�yledi: Kahvenin i�indeki kafein maddesi, kahve, kola, �ikolata, enerji i�ecekleri, �ay ve baz� ila�lar� da i�eren 60 civar� madde i�inde bulunur. G�nde 3-4 fincan kahve i�enlerde karaci�er enzimleri olan AST, ALT, GGT d�zeylerinin geriledi�i, karaci�erdeki sertle�menin d�zeldi�i, karaci�erde siroz ve kanser geli�im riskinin azald��� hatta kahvenin metabolik sendrom ve diyabet �zerine de olumlu etkilerinin oldu�u bir�ok �al��mada g�sterilmi�tir. Kahvenin karaci�er koruyucu etkisinin alt�nda yatan temel mekanizmalar aras�nda; kahvenin antioksidan �zelli�i, karaci�erde detoks yapan enzimleri uyarmas�, karaci�er sertle�mesine yol a�an baz� zararl� b�y�me fakt�rlerini azaltmas� say�labilir. Kahvenin i�indeki kafein karaci�erdeki sertle�me �zerine olumlu etkilere sahiptir. Ayr�ca kahve i�eri�indeki kafein fiziksel performans�m�z� art�rmaya yard�mc� olur."

ALZHE�MER'A KAR�I DA ETK�L�

Prof. Dr. Yaprak, kahvedeki as�l fayda sa�layan maddenin klorojenik asit oldu�una de�inerek �u bilgileri verdi: "Kahvenin i�inde onlarca bile�en bulunmaktad�r. Bunlardan kahvenin faydal� etkileri �zerinde odaklan�lm�� olanlar� kafein, kafestol ve kahveol, klorojenik asittir. Ayr�ca bunlara ek olarak kahvenin i�inde riboflavin, pantotenik asit, niasin, tiamin, folat, K vitamini, tokoferol ve B6 gibi vitaminler ile �inko, potasyum, manganez, magnezyum gibi mineraller de bulunmaktad�r. Klorojenik asit antioksidan etkiye sahiptir. Antioksidan etkinin alt�nda karaci�erde glutation d�zeylerinin art��� �nemli bir rol oynar. Ayn� zamanda glukoz intolerans�n� da d�zeltirler. Klorojenik asidin antiinflamatuar �zellik ta��mas� da avantajlar�ndan bir tanesidir. Bunun d���nda klorojenik asidin ayn� zamanda sinir h�cresi �l�m�ne kar�� koruyucu etkisi vard�r. Bu nedenlerle g�nl�k 2-3 fincan kahve t�ketiminin Parkinson ve Alzheimer hastal���na kar�� etkili olabilece�i d���n�lmektedir."

ORTASI YARAR A�IRISI ZARAR VEREB�L�R

Uygun dozda i�ilen kahvenin sadece karaci�ere de�il bir�ok hastal��a kar�� da koruyucu etki sa�lad���n� belirten Prof. Dr. Yaprak, �u de�erlendirmede bulundu: "Baz� �al��malar kahvenin ba�, boyun, rahim ve prostat, kolon kanserine kar�� korunmaya katk� sa�lad���n� saptam��lard�r. Kahve zindelik ve canl�l�k verir, olumlu ruh hali olu�turur. Bu etkisinin alt�nda� adenozin adl� maddenin resept�rlerini bask�lamas� ile dopaminerjik art��a yol a�mas� yatmaktad�r. G�nl�k kahve ile al�nan kafein miktar� normal kullan�c�larda 50-150 mg'iken, s�k i�enlerde 400 mg'a kadar ��kar. Amerika ve Avrupa G�da klavuzlar� kafein t�ketiminin, g�nl�k 400 mg'� ge�memesi y�n�nde tavsiye de bulunuyor. Filtre kahvenin fincan�nda 150-200 mg, T�rk kahvesinin fincan�nda ise 60 mg kafein bulunmaktad�r. �ay ile al�nan kafein miktar� ise her bardakta 50 mg'd�r. 400 mg �zerinde al�nan kahvenin baz� zararlar� mevcut. A��r� t�ketiminde ba�ta kalp ve sinir sistemine olan yan etkileri aras�nda; �arp�nt�, y�ksek tansiyon, tremor dedi�imiz el titremesi, seyirme, ba� a�r�s�, huzursuzluk, sinirlilik, mide a�r�s� say�labilir. Yatmadan 5-6 saat �nce kahve i�imi sonland�r�lmazsa uyku problemleri ya�anabilir. A��r� t�ketilen kahvenin yine kalsiyum, demir, �inko emilimini azaltt���n� kemik erimesi ve kans�zl�k riskini art�rd���n� iddia eden �al��malar da mevcuttur."

13.4.2020 - 44498