|
Kanser tedavilerinde ya�anan geli�meler sayesinde ya�am kayb�n� �nleyen, ba�ar�l� sonu�lar elde edilse de �zellikle geli�mekte olan �lkelerde kansere yakalanma oranlar� her ge�en y�l art�yor. Sa�l�ks�z beslenme ve obezitenin kanserle ili�kisi oldu�unun alt�n� �izen Memorial Bah�elievler Hastanesi Beslenme ve Diyet B�l�m�'nden Dyt. Asl�han Altunta�, 1-7 Nisan Kanser Haftas� dolay�s�yla �nemli a��klamalarda bulundu.
"OBEZ�TE TEDAV�YE VER�LEN CEVABI ZAYIFLATIYOR "
Yeterli ve dengeli beslenmenin kanser dahil pek �ok hastal�ktan korudu�unu anlatan Dyt. Asl�han Altunta�, "Mevsiminde taze meyve-sebze t�ketmek, rafine un, basit �eker ve karbonhidratlardan uzak durmak, hayvansal ya�lar� s�n�rland�rmak, yeterli su i�mek, antioksidandan zengin beslenmek dengeli beslenmenin temelini olu�turmaktad�r. Kanser h�crelerinin artmas�na sebep olan, v�cutta kanseri tetikleyebilecek baz� beslenme hatalar� bulunmaktad�r. Bunlar�n ba��nda fazla miktarda besin t�ketimi gelmektedir. Bu durum zaman i�erisinde obeziteye sebep olur ve obezitenin kanser �e�itleriyle bire bir ili�kisi oldu�u bilinmektedir. �zellikle �zefagus, kolorektal, endometrium, b�brek, meme, pankreas, karaci�er, safrakesesi ve hematolojik kanserlerin hepsinde obezitenin g��l� etkisi oldu�u kan�tlanm��t�r. Olmas� gerekenin �zerinde bir kiloya sahip olman�n ve fazla miktarda besin t�ketiminin kansere ba�l� �l�m riskini art�rd��� da tedaviye verilen cevaplar� zay�flatt��� da bilinmektedir " dedi.
"ET, S�T, PEYN�R�N ���NDE G�R�NMEYEN YA�LARA D�KKAT "
Fazla miktarda ya� t�ketiminin kansere yol a�abilece�ine dikkat �eken Dyt. Asl�han Altunta�, g�r�nmeyen ya�lar hakk�nda uyard�. Dyt. Asl�han Altunta�, "Doymu� ya�lar ad� verilen margarin, tereya��, kuyrukya�� gibi kat� ya�lar�n yan�nda etin, s�t�n, peynirin i�indeki g�r�nmeyen ya�lar da olmas� gerekenin �zerinde t�ketildi�inde kanser riskini art�rmaktad�r. Et, bal�k, tavuk gibi hayvansal g�dalar pi�irilirken fazladan ya� eklenmeden, bu besinlerin kendi ya��nda pi�iriliyor olmas� gerekmektedir. Besinlerin k�zart�larak ya da kavrularak t�ketiliyor olmas� trans ya� ad� verilen kanser olu�umuna neden olan ya�lar�n artmas�na sebep olmaktad�r. Dolay�s�yla fast food, tarz� besinler, k�zart�lm��-kavrulmu� besinler fazla ya� t�ketimine sebep oldu�undan kanser olu�umuna zemin haz�rlamaktad�r " diye konu�tu.
"HAFTADA 3 ���NDEN FAZLA KIRMIZI ET T�KETMEY�N "
Posadan fakir beslenmenin lif eksikli�i kaynakl� kal�n ba��rsak kanser riskini art�rd���n� ifade eden Dyt. Altunta�, "Liften fakir beslenip, et t�ketimini art�rmak kanser olu�umunu y�ksek oranda tetiklemektedir. Posay� art�rmak i�in daha tah�ll� besinlerin kullan�lmas�, tam tah�ll� ekmeklerin t�ketilmesi, kuru baklagillere haftada en az 2 ���n yer verilmesi, t�ketilen proteinin yani etin yan�na muhakkak salata ya da sebze eklenmesi, probiyotik destekler al�nmas� tercih edilebilir. K�rm�z� ette doymu� ya��n d���nda nitrit ve nitrat bulundu�u i�in ve bu maddeler de kanserojen oldu�u i�in k�rm�z� etin gere�inden fazla t�ketilmesi (�rne�in haftada 3 ���nden fazla t�ketilmesi) kanser riskini art�rabilmektedir. Bunun yan�nda v�cuttaki kolesterol y�k�m �r�nleri de kanserojen �zellik ta��maktad�r. Kolesterolden zengin beslenme; hayvansal g�dalar�n fazla t�ketimi ile olmaktad�r. Dolay�s�yla daha az ya�l� etleri, peynirleri, s�tleri tercih etmek kanserden korumaktad�r. Bunun yan�nda salam, sosis gibi i�lenmi� etlerde nitrit, nitrat oranlar� do�al ete g�re daha fazla oldu�u i�in kanser riskini olduk�a art�r�r. Bu nedenle miktarlar�n� olabildi�ince azalt�p ve m�mk�n oldu�u kadar do�al�n� tercih etmek kanserden korunmak i�in gereklidir " de�erlendirmesinde bulundu.
"AS�TL� ��ECEKLER VE ALKOL T�KET�M�N� SINIRLANDIRIN "
Asitli i�eceklerin i�erisindeki �eker oranlar�n�n y�ksek oldu�unu belirten Dyt. Altunta�, "�ekersiz olanlar tercih edilse bile kimyasallar, renklendiriciler ve yapay tatland�r�c�lar kanser riskini art�ran maddeler aras�nda yer almaktad�r. Ayr�ca alkol t�ketiminin fazla olmas� kolon ve karaci�er kanserleri riskini art�rmaktad�r " dedi.
"�R�NLER�N ET�KETLER�N� MUTLAKA OKUYUN "
Beyaz un ve rafine beyaz �ekerin kanser olu�umunu h�zland�rd���n� anlatan Altunta�, �u uyar�larda bulundu:
"Beyaz un yerine tah�ll� unlar�n tercih ediliyor olmas� elzemdir. Basit �ekerin de olabildi�ince t�ketilmemesi gerekmektedir. Basit �ekerin i�erisine paketli g�dalardaki glikoz ve fr�ktoz �urubu gibi katk� maddeleri de girmektedir ve bu maddelerin beslenmenin �ok k���k miktar�nda bulunmas� ya da m�mk�nse hi� bulunmamas� tavsiye edilmektedir. Bu nedenle paketli g�dalar sat�n al�rken etiketleri �ok dikkatli okunmal�d�r. V�cudun ihtiyac� olan do�al fr�ktoz zaten meyvelerden al�nabilmektedir. Ancak paketli g�dalardan al�nan yapay glikoz ve fr�ktoz �urubu pankreas kanseri gibi kanserlerde etkindir. "
"SADECE S�RKE �LE TUZSUZ SALAMURA YAPAB�L�RS�N�Z "
Tuz t�ketiminin fazla olmas� da �zellikle mide kanserleri a��s�ndan riskli oldu�unu belirten Dyt. Asl�han Altunta�, "Salamura besinler, peynir-zeytindeki tuzlar, yemeklerdeki tuzlar�n gere�inden fazla t�ketiliyor olmas� kanser riskini art�rmaktad�r. Bunlar�n kaya ya da deniz tuzu olmas� da fark etmemektedir. Sebze meyvelerden al�nan sodyum sa�l�k i�in yeterlidir. Fazladan al�nan sodyum kanser riskini art�rmaktad�r. Bunun i�in �zellikle salamura besinleri t�ketirken ya sadece sirkeyle salamura yap�lm�� besinler t�ketilmeli ya da yemeden �nce bir s�re suda bekletilmelidir " ifadelerini kulland�.
"SOYA, MISIR VE BU�DAYDAN UZAK DURUN "
Ayr�ca genetik yap�s� de�i�tirilmi� GDO'lu besinlerden olabildi�ince uzak durmak gerekti�i konusunda uyaran Dyt. Altunta�, "Daha �ok GDO'ya maruz kald��� bilinen soya, m�s�r, bu�day gibi besinleri daha az t�ketiyor olmak kanserden korunmak ad�na �nemlidir " dedi.
"A�IRI SICAK Y�YECEK VE ��ECEKLER DE KANSER� TET�KL�YOR "
Dyt. Altunta�, d�zenli olarak s�cak s�v� t�ketirken dikkat edilmesi konusunda da uyararak, "Besinleri s�rekli a��r� s�cak t�ketiyor olmak da �zellikle yemek borusuna zarar vererek yemek borusu b�lgesi kanser t�rlerinde etkilidir. Bu nedenle besinleri a��r� s�cak de�il �rne�in yakla��k 65 santigrat derece ve alt�nda t�ketmek uygundur " tavsiyesinde bulundu.
2.4.2019 1 - 38809
|