|
�ZM�R'de, Ege �niversitesi (E�) bilim insanlar�, nefes yoluyla �l��m yaparak, akci�er kanserinin erken te�hisine olanak sa�layan yerli biyomedikal sistem geli�tirdi. Cihaz�sayesinde kan ve doku �rne�i al�nmadan kanser te�hisi konulabilecek. Ege �niversitesi'nde bilim�insanlar�, akci�er kanserinin tan�s�n�n nefesten konulabilece�i yerli�cihaz geli�tirdi. Milli Biyomedikal Cihaz Proje Koordinat�r�, E� Fen Fak�ltesi Kimya B�l�m� ��retim �yesi Do�. Dr. Levent Pelit, nefesin 'parmak izi'ni ��kard�klar�n�, hasta olup olmad���n� tespit edebildiklerini s�yledi. Pelit, ��yle konu�tu: "Bilimsel �al��malarda soluk havas�nda 3 bin 500'�n �zerinde bile�i�e rastland�. Bu u�ucu �rnek bile�ikler metabolik reaksiyonlar sonucunda olu�uyor ve insan nefesine ge�iyor. Hastal�kl� ve sa�l�kl� insanlar�n nefeslerindeki miktar oran� da de�i�iklik g�steriyor. Asl�nda bu t�rden bir tetkik y�ntemi �ok eski tarihlere dayan�yor. Hatta M.�. 400'l� y�llarda hekimlerin ��rencilerine hastalar�n nefesini koklayarak te�histe bulunmay� �nerdi�ini g�r�yoruz. Biz ise burada nefesin parmak izini ��kar�yoruz. Bu bile�iklerden bizimle ilgili olanlar� yani hastal��� biomarker olarak g�sterecek. Normalde yap�lan �al��ma ise hastadan biyopsi yoluyla doku al�nmas�na dayan�yor. Bu biyopsiyi s�rekli alma �ans�n�z yok. Hastal��� daha k�t�le�tirebiliyor ve baz� riskler ta��yor. Biz ise u�ucu organik bile�iklere bakarak, hasta m� de�il mi, diye bir �n tan� yapmak istiyoruz. ��nk� g�n�m�zde yap�lan baz� testler �ok do�ru sonu�lar veremeyebiliyor.�Dolay�s�yla biz nefes testi ile ki�inin hasta olup olmad���n� �ok daha �ncesinden tespit edebilece�iz." AKC��ER KANSER� TANISINI KOLAYLA�TIRIYOR Akci�er kanserinin �ok ge� te�his edildi�ini ve hastalar�n tedavi �ans�n� yitirebildi�ini kaydeden Do�. Dr. Pelit, hastal���n te�hisinde kulland�klar�, yurt d���ndan al�nan cihazlar� tamamen yerli olanaklarla�yapt�klar�n� s�yledi. Pelit, "T�B�TAK projemiz ile yapt���m�z ilk uygulamalar�n sonu�lar� �ok umut vadeden�d�zeyde. Akci�er kanseri olan ve olmayan ki�ilerin tespit edilmesi konusunda y�zde 80'e yak�n bir oranda ki�iye 'hastad�r' veya 'de�ildir' diye �n tan� koyabiliyoruz. �al��mam�z tamamland���nda belki de toplumda bir tarama yaparak akci�er kanserini �ok �nceden belirti vermeden te�his etme �ans�m�z olacak. �al��mam�z �r�ne d�n��me a�amas�na geldi ve biz tabi ki de bu �r�n�m�z� �lkemiz ekonomisine kazand�rmak istiyoruz" dedi. Ege �niversitesi Rekt�r� Prof. Dr. Necdet Budak ise yeni cihaz konusunda �al��ma y�r�ten akademisyenleri ziyaret ederek, cihaz�n �r�ne d�n��mesi i�in gerekli ad�mlar� atacaklar�n� s�yledi. Prof. Dr. Budak, "Geli�tirdikleri bu yeni y�ntem ile hem T�rkiye'de hem d�nyada kan ve doku �rne�i almadan kanser te�hisi konulabilecek. �zellikle Kalk�nma Bakanl���'m�z nezdinde biyomedikal alan�nda bu projenin desteklenmesi i�in var g�c�m�zle �al��aca��z. Arkada�lar�m�z�n milli olarak geli�tirdikleri baz� alet ve ekipmanlar� sanayicimiz ile bulu�turmay� ama�l�yoruz. Bu anlamda da ciddi bir mesafe alm�� durumday�z" diye konu�tu. - �zmir
18.5.2018 - 33185
|