Liv HOSP�TAL'dan Kardiyoloji Uzman� Do�. Dr. Enis O�uz v�cudumuzda hayati �nem ta��yan kalbin ritminin korunmas� i�in yap�lmas� gerekenleri anlatt�.
|
|
|
|
|
|
|
|
Kalp ritim bozukluklar�, ya�l�larda daha s�k rastlansa da her ya�ta g�r�lebilen bir kalp rahats�zl���d�r. Bazen hi�bir hayati risk ta��mayan bu hastal�k bazen ani �l�mlere yol a�abilir. Liv HOSP�TAL'dan Kardiyoloji Uzman� Do�. Dr. Enis O�uz v�cudumuzda hayati �nem ta��yan kalbin ritminin korunmas� i�in yap�lmas� gerekenleri anlatt�.
Kalp ritim bozuklu�unun sebebi nedir?
Kalp kas�n�n kas�lmas� i�in elektrik uyar� gereklidir. Kalbin sa� kulakc���nda d�zenli aral�klarla elektrik uyar� ��karan h�creler vard�r. Bahsedilen elektrik uyar�n�n kalbin her taraf�na yay�lmas� gerekir. Elektri�in kalp i�inde yay�l�rken izledi�i pe� pe�e dizilmi� h�crelerden olu�an elektrik kablosu gibi hatlar vard�r. Kalp kas� da bu elektrik iletiye cevap verir. Bahsi ge�en bu yap�lardaki anormallikler kalp ritminin bozulmas� ile sonu�lan�r. Ritim bozuklu�u bazen kalbin h�zlanmas� (ta�ikardi): bazen teklemesi (erken at�m): bazen de yava�lamas� (bradikardi) �eklinde ortaya ��kar.
Belirtileri nedir?
En s�k belirti �arp�nt� hissidir. Hastalar bu hissi anlatmak i�in 'Kalbim ku� kanad� gibi ��rp�yor', 'G��s�mden f�rlayacak gibi oluyor', 'Kalp at��lar�m d��ar�dan g�r�l�yor', 'Kalbim a�z�mdan ��kacak gibi oluyor' �eklinde ifadeler kullan�r. �arp�nt� genelde aniden ba�lar ve bazen saniyeler, bazen dakikalar, bazen de saatler s�r�p birden sonlan�r. Di�er bir bulgu ba� d�nmesi ve bay�lma olabilir. Ritim bozuklu�una ba�l� bay�lmalar genelde hayati �nemi olan ritim bozuklu�u t�rlerini i�aret eder.
Hangi ya� aral���nda g�r�l�r?
Ritim bozuklu�u her ya� grubunda g�r�lebilir. �leri ya�larda ritim bozukluklar� daha s�kt�r ve di�er kalp hastal�klar�yla ili�kilidir. T�m ya� gruplar� hesaba kat�ld���nda toplumun y�zde 2'sinde; 80 ya� �zeri n�fusun ise y�zde 10'unda atriyal fibrilasyon (kalbin kulak��klar�ndan kaynaklanan ritm bozuklu�u) oldu�u biliniyor. Bu oranlar kalp ritim bozukluklar�n�n toplum sa�l��� i�in nedenli �nemli oldu�u ortaya koyuyor.
Ritm bozukluklar� i�in ne gibi testler uygulan�yor?
Kalp ritim bozuklu�unun tan�s�nda en �nemli y�ntem EKG dedi�imiz kalbin elektiri�inin kay�t edilmesidir. Bununla beraber EKG'nin tan� koydurucu olmas� i�in ritim bozuklu�u oldu�u an�n kay�t edilmesi gerekir. �rne�in �arp�nt� ata�� ba�layan hasta, �arp�nt� devam ederken en yak�n sa�l�k kurulu�una gidip EKG �ektirirse ritim bozuklu�unun t�r� de bu �ekilde belirlenmi� olur. Bununla beraber baz� ritim bozukluklar� k�sa s�relidir; bu �ekilde kay�t ettirebilme imkan� yoktur. Bu gibi durumlarda hastalar�n yan�nda ta��yabildi�i, cep telefonu b�y�kl���nde kay�t ediciler vard�r. Ama� ritim bozuklu�u oldu�u anda hastan�n kendi ritmini kendisinin kay�t edebilmesi imkan�n� sa�lamakt�r.
3 y�l kalp ritmi kaydediliyor
Nadir g�r�len ritim bozukluklar�n� kay�t etmek i�in ise cilt alt�na operasyonla yerle�tirilen kay�t ediciler vard�r. B�ylece 3 y�l boyunca s�rekli kalp ritmi kay�t edilebilir. Bu y�ntemlerle ritim bozuklu�u ortaya konamad���nda elektrofizyolojik �al��ma denen giri�imsel y�ntem kullan�labilir. Baz� durumlarda ise ekokardiyografi, kardiyak MR, koroner angiografi gibi tan�sal y�ntemler gereklidir. Ayr�ca vazovagal senkop ad� verilen bir bay�lma sebebini ortaya koymak i�in �zel bir test uygulan�r. Bu hastal�kta refleks olarak kalp ritmi yava�lamas�; hatta ge�ici durma g�r�lebilir. Epilepsi ile kar��abilen ve n�roloji kliniklerinde tan� konmas� i�in �abalanan bir�ok hastada bu basit y�ntemle ay�rt edici tan� yap�labilmektedir.
Ritim bozuklu�u olan hastalara diyet uygulamas� gerekir mi?
Ritim bozuklu�u ya�ayan hastalar i�in diyet �nemlidir. Baz� maddeler kalbin elektrik sistemi i�in uyar�c� �zellik ta��r. Bunlar ritim bozukluklar�n�n tetiklenmesine neden olabilir. �ay, kahve, sigara etkileri bu etkenler aras�nda say�labilir. Ayr�ca bir�ok ila� da ritim bozuklu�una yol a�abilir. Bazen kalp ila�lar�, tansiyon ila�lar� kalbin yava�lamas�na, yani bradikardiye yol a�abilir. �rne�in g�z tansiyonu i�in kullan�lan ila�larda kalp h�z�n� yava�lat�c� etkisi olan maddeler bulunabilir. Bazen bir ritim bozuklu�unu tedavi etmek i�in verilen bir ila� ba�ka ritim bozuklu�una yol a�abilir. Genel kalp sa�l���n� koruyucu �nlemler ritim bozukluklar�ndan korunmak i�in de ge�erlidir. Stres y�netimi, ideal kilo, d�zenli egzersiz, hayvansal ve transya�lardan sak�nan bir diyet, tuz al�m�n�n azalt�lmas�, sigara i�ilmemesi, alkol al�m�n�n azalt�lmas� veya hi� al�nmamas� bu �nlemlerin en �nemlileridir.
1.3.2014 1 - 13908
|
|
|