|
Bu nedenle kalp damar hastal��� riskinin belirlenmesinde sigara, y�ksek kolesterol d�zeyleri, hipertansiyon ve diyabet gibi risk fakt�rlerinin taranmas� ve bu risk fakt�rlerinin �nlenmeye �al���lmas� olduk�a �nemli. Ancak tek ba��na risk fakt�rlerinin belirlenmesi �zerinden yap�lan risk hesaplamalar� �zellikle gen� ya�taki ki�ilerde ve kad�n hastalarda do�ru sonu� vermeyebilir. Alan�nda uzman ve sertifikal� doktorlar taraf�ndan uygulanan 'SHAPE Kalp Krizini �nleme Ve Yok Etme Program�'yla kalp krizi riskiyle ilgili bilgi ve ki�iye �zel yakla��mlarla koruyucu ve �nleyici tedavi al�nabiliyor. Liv HOSPITAL Kardiyoloji Uzman� Do�. Dr. Yelda Tayyareci anlatt�.
SHAPE ileri kalp tarama program�n�n hedefi ne?
SHAPE tarama sistemi gizli kalp damar hastal���n�n ortaya konulmas�n� ve b�ylece kalp krizine ba�l� ani �l�mlerin �nlenmesini hedefliyor. G�n�m�zde kalp damar hastal��� taramas�ndaki genel yakla��m, risk fakt�rlerinin belirlenmesi ve tedavi edilmesiyken, SHAPE tarama sistemi bir ad�m ileri giderek damar sertli�inin tan�nmas� ve tedavi edilmesi prensibini benimsiyor. B�ylece t�pk� kanser hastal���n�n erken tan�s�nda kullan�lan tarama testlerinde oldu�u gibi, hen�z klini�e yans�madan, damar sertli�inin erken d�nemde damar g�r�nt�leme testleri ile ortaya konulmas� ve tedavi edilmesi, damar sertli�ine ba�l� geli�en kalp krizi ve inme gibi �l�mc�l hastal�klar�n geli�me s�kl���n� da azaltacakt�r.
Hangi damar g�r�nt�leme testleri kullan�l�yor?
Damar sertli�inin tayininde mevcut tarama testlerine ek olarak, damar g�r�nt�lemesi yap�lmas�, ki�i sa�l�kl� veya kalp damar hastal��� a��s�ndan d���k riskli g�r�nse bile, ger�ekte kalp damarlar�n�n damar sertli�i a��s�ndan durumu hakk�nda �nemli bilgiler verir. Bu ama�la t�m d�nyada yap�lan klinik �al��malarla damar sertli�i taramas�nda kullan�m�n�n g�venilir oldu�u kan�tlanm�� y�ntemlerden temel olarak iki tanesi SHAPE tarama sisteminde kullan�l�yor. Bunlardan ilki ve daha s�kl�kla kullan�lan� hasta i�in hi�bir riski ve yan etkisi bulunmayan, bir damar ultrasonografi y�ntemi olan karotis Doppler incelemesi ile boyun atar damar�n�n duvar kal�nl���n�n ve damar duvar�nda mevcut olabilecek damar sertli�ine yol a�an plaklar�n g�r�nt�lenmesidir. Di�er bir yakla��m ise koroner damarlar�n bilgisayarl� tomografi ile kire�lenme d�zeyinin incelenmesidir. Bu y�ntemle bir miktar radyasyon maruziyeti s�z konusu olsa da, g�n�m�zde bu ama�la kullan�lan y�ksek teknolojili cihazlar ile bu en alt seviyeye indirilmi�tir.
Kalp krizi geli�imi ile ilgili bilinmesi gereken ger�ekler:
Kalp krizi ve buna ba�l� �l�mler t�m d�nyadaki �l�mler i�erisinde birinci s�rada yer al�r.
· Kalp damar hastal���na sahip ki�ilerin y�zde 50'sinde ilk ba�vuru kalp krizi veya ani kalp �l�m� ile olmaktad�r.
· Hipertansiyon, diyabet, obezite ve y�ksek kolesterol d�zeyleri gibi kalp damar hastal�klar�na ait risk fakt�rleri, kalp krizinin �nceden tahmin edilmesinde yeterli de�ildir.
· Normal kolesterol d�zeyi, sa�l�kl� bir ya�am i�in olduk�a �nemlidir. Ancak yine de normal kolesterol d�zeylerine sahip olmak kalp krizi ge�irmeyece�iniz anlam�na gelmez. Yap�lan �al��malarda, kalp krizi ge�iren hastalarda, kalp krizi s�ras�nda �l��len kolesterol d�zeyleri incelendi�inde hastalar�n y�zde 77'sinin normal kolesterol d�zeylerine sahip olduklar� g�r�lm��t�r.
Damar sertli�i nedir?
Damar sertli�i kalp krizi, inme ve periferik damar hastal���na yol a�abilen ba�l�ca nedendir. V�cudumuzdaki damar sistemi, organ ve dokular�m�z� beslemek ve onlara oksijen sa�lamakla g�revli geli�mi� bir atar damar sistemine sahiptir. Atar damarlar bunun yan� s�ra, kan ak�m�n�n ve bas�nc�n�n d�zenlenmesi , enfeksiyon ve yaralanma durumlar�nda b�lgesel tamir mekanizmalar�n�n ger�ekle�ti�i yap�lard�r. Atar damarlar bu g�revlerini duvar yap�lar� ince ve elastik oldu�u s�rece lay�k�yla yerine getirirken, birtak�m genetik ve �evresel fakt�rlerin etkisi ile olu�an inflamasyon sonucu damar duvar�nda meydana gelen kal�nla�ma, sertle�me ve hassasiyet sonucu "damar sertli�i " denilen hastal�k s�reci ortaya ��kar.
Neden g�r�nt�leme yap�lmal�?
Kalp krizi kolay �ng�r�lebilen bir durum de�ildir. �nceden uyar� vermeyebilir ve aniden geli�ir. Hastay� haz�rl�ks�z ve savunmas�z yakalar. Boyun atar damarlar�nda damar sertli�i saptanm��sa, buna g�re �ok daha k���k �apl� olan kalp damarlar�nda damar sertli�i olmas� ka��n�lmazd�r. Hem boyun atar damar�nda, hem de kalp damarlar�nda damar sertli�inin erken tan�s�, koruyucu tedavi yakla��mlar� ile inme ve kalp krizi gibi �l�mc�l olaylar� �nler.
Kimler kalp krizi riski ta��yor?
Hipertansiyon, kolesterol y�ksekli�i, diyabet ve sigara bilinen en temel risk fakt�rleridir. Ancak kalp krizi ge�iren hastalar�n y�zde 50-70'i kalp krizi ge�irmeden �nce risklerinin fark�nda de�ildir. Bu nedenle kalp krizi riskinin g�venilir y�ntemlerle de�erlendirilmesi olduk�a �nemlidir.
Nas�l g�venilir bir tarama yapt�rabilirim?
Kalp damar hastal���n�n erken tan�s� ve damar sertli�inin g�r�nt�lenmesinde uzmanla�m�� ve SHAPE organizasyonu taraf�ndan sertifikalanm�� uzman doktorlar taraf�ndan yap�l�yor. Detayl� klinik inceleme ve damar g�r�nt�lemesi ile kalp krizi a��s�ndan riskiniz hakk�nda daha g�venilir bilgi edinebilir ve ki�iye �zel yakla��mlarla koruyucu ve �nleyici tedavi alabilirsiniz.
31.1.2013 - 11937
|