|
Masallara konu olan, �zerine �iirler yaz�l�p �ark�lar bestelenen a�k, en imkans�z durumlarda bile iyi ve sa�l�kl� hissedilmesini sa�layabiliyor. Psikolojik etkilerinin yan� s�ra ya�anan hormonal de�i�imlerden dolay� a�k; kilo verme, mutluluk hissi ve kalp sa�l��� �zerinde olumlu etkiler yap�yor. A�KLA B�RL�KTE HORMONLARINIZ DE����YOR Bir�ok ara�t�rmaya konu olan a�k�n; hormonal aktivite, sosyal etkile�imler, ��retiler ve fiziksel temas� i�eren karma��k bir yap�s� bulunmaktad�r. �zellikle a�k�n ba�lang�� d�neminde, beynin baz� b�lgelerinde olmas� gerekenden fazla hormonal de�i�imler belirlenmektedir. �nsan sa�l��� �zerinde etkin olan oksitosin, vazopressin ve dopamin hormonlar� a�k�n ilk g�nleri ve ilerleyen s�re�lerinde rol almaktad�r. A�K VE SADAKAT HORMONLARIN OYUNU A�k ile birlikte v�cutta, mutluluk ya da sevgi hormonu olarak bilinen oksitosin hormonu oran� artmaktad�r. Oksitosin hormonu, kad�nda do�um ve emzirme d�neminde rol alan temel hormondur. Anne ile bebek aras�ndaki ba��n da oksitosin hormonu ile kuruldu�u bilinmektedir. Ayn� hormon erkeklerde, anne-bebek aras�nda olu�an ba� ili�kisi gibi ba�lanmay� tetiklerken sevme ve sadakat duygular�n� art�rmaktad�r. A�k s�recinde artt��� tespit edilen di�er bir hormon vazopressin de kan hacmi ve konsantrasyonunu d�zenlemektedir. Ayn� zamanda vazopressin hormonu ba�l�l�k duygusunu da y�kseltmektedir. A�K �LE ZAYIFLAYAB�L�RS�N�Z "A�k�ndan i�ne ipli�e d�nd�" s�z� asl�nda hormonal de�i�imlerin fiziksel yans�mas�d�r. Beyinde "hipotalamus" ad� verilen ve hemen hemen t�m hormonlar� d�zenleyen b�lgede a�k ile birlikte baz� de�i�ikliler olu�maktad�r. A�k d�neminde noradrenalin denilen salg�n�n artmas� i�tah� bask�lamakta dolay�s�yla kilo verilmesini sa�lamaktad�r. KALB�N�Z� A�KLA KORUYUN A�k�n kalp �zerinde de olumlu etkileri bulunmaktad�r. A�k� tarif ederken kullan�lan "Onu g�r�nce kalbim yerinden ��kacakm�� gibi at�yor" c�mlesi mecazi de�il, ger�ek bir durumu yans�tmaktad�r. Katekolamin denilen adrenalin ve noradrenalin sayesinde kalp at�m h�z� artmaktad�r. A�k s�ras�nda kalp h�z�n�n artmas�, v�cuda daha fazla kan pompalanmas�na neden olarak kalp ve di�er organlar�n daha verimli �al��mas�na yol a�abilmektedir. HEDEFLER�N�ZE A�K DOP�NG� A�k beyinden salg�lanan dopamin hormonu seviyesini y�kseltmektedir. Haz alma duyusunun olu�mas�na yard�mc� olan dopamin hormonunun odaklanma ve dikkat �zerinde olumlu etkileri bulunmaktad�r. Beyindeki bilgi ak��� �zerindeki etkisi bulunan dopamin mutlu ve sosyal bir ki�ilik ile birlikte �zg�ven ve ba�ar� hissini art�rarak mesleki hedeflere ula�mada �nemli katk� sa�lamaktad�r. Dopamin seviyesinin d��mesi haf�za, dikkat ve sorun ��zme yetene�inde azalmalara neden olabilmektedir. A�K KEM�K SA�LI�INA DA �Y� GEL�YOR A�k ile artan dopamin, �strojen ve testosteron gibi cinsiyet hormonlar�n� da art�rmaktad�r. Cinsellikte �nemli rol oynayan �strojen ve testosteron hormonlar� v�cutta farkl� g�revler de �stlenmektedir. �strojen, kemik yap�s�n� koruyup, kalp ve damar sa�l���nda koruyucu etki g�sterirken; testosteron hormonu da g��le kemikler ve sa�l�kl� bir ba����kl�k sisteminin olu�mas�nda �nemli rol �stlenmektedir. A�KIN EVRELER� VE ZAMANI VAR A�k�n evreleri ve zaman� da hormonlar taraf�ndan y�nlendirilmektedir. Ba�lang��ta a��r� keyifli, uykusuz, i�tahs�z ve kalp �arp�nt�l� d�nem; zamanla daha sakin, empati yap�lan ve ba�l�l�k duygusu hakim bir d�neme evrilmektedir. �iftler sevinme, stres, �z�nt� gibi duygular� e� zamanl� ya�amaya ba�lamaktad�r. Fizyolojik ba� denilen bu d�nemde kortizol hormonunun etkisi daha fazla g�r�lmektedir. A�k�n evreleri gibi zaman� konusunda da hormonlar �n plana ��kmaktad�r. Erkekte cinsiyet hormonlar� hastal�k veya ciddi stres alt�nda de�il ise, sabah pikleri belirgin olmak �zere her g�n s�rekli salg�lanmaktad�r. Kad�n�n cinsel iste�inin artt���, daha sosyal davran��lar sergiledi�i, daha iyimser ve enerjik oldu�u d�nem dolay�s�yla a��k olabilme ihtimalinin en y�ksek oldu�u zaman ise adet d�neminin 2. ve 3. haftas� aral���d�r. A��k olmak i�in t�m bu kimyasal aritmeti�e zaman fakt�r�n� de katmak gerekebilmektedir. A�k t�m v�cuda olumlu etkiler yapmaktad�r ancak her duygu gibi a�k da �l��l� ve sa�l��a zarar vermeyecek �ekilde t�m evreleri ile bilin�li bir �ekilde ya�anmal�d�r.
13.2.2017 - 25815
|