|
�eker hastal���, sigara, hareketsiz ya�am, sa�l�ks�z beslenme, hipertansiyon ve genetik ge�i� gibi nedenlerden dolay� kalp damarlar�m�zda daralmalar veya t�kan�kl�klar g�r�lebilir. Ba�lang�� evresinde “stent” y�ntemi (kalp damarlar�ndaki t�kan�kl�k ve daralman�n �zel bir aparat yard�m� ile giderilmesi) ile tedavi ama�lansa da, baz� vakalarda hayati riskleri azaltmak ve ya�am kalitesini y�kseltmek amac�yla “Koroner bypass ameliyat�” g�ndeme gelir. Koroner bypass, hastaya yeni ve sa�l�kl� bir ya�am sunmaktad�r; ancak bu ikinci �ans, “Nas�lsa damarlar�m yenilendi” denerek do�ru kullan�lmad���nda kalp damar hastal�klar� yeniden kap�n�z� �alabilir. Memorial Ata�ehir Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi B�l�m Ba�kan� Do�. Dr. Azmi �zler, bypass cerrahisi hakk�nda bilgi verdi.
Yeni damarlar ile kalbe kan ak��� sa�lan�r
Kalbimizi besleyen damarlara “koroner damar” ad� verilir. Bu damarlar �e�itli etkenler sonucunda daralmaya ba�layabilir. Bu daralma ile kalbe olan kan ak��� azalabilir veya kesilebilir. Damarlardaki daralmalar; g���s a�r�s�, nefes darl��� ve kalp krizine neden olabilir. ��nk� kalp yeterince beslenememekte ve g�revini yapamamaktad�r. Yap�lan koroner anjiyografi sonucu saptanan darl�klar; e�er ila� ve stent tedavileri ile ��z�mlenemiyorsa “bypass cerrahisi”ne ba�vurulur. Bypass cerrahisi; daralm�� veya t�kanm�� olan damar�n yerine; g���sten, bacaktan ya da koldan al�nan damarlar ile kan� kalbe g�t�rmeyi ama�layan bir uygulamad�r. Bu esnada kullan�lan ilk damar, en de�erli damar�m�z; yani “mammaria arter” denilen “g���s arteri”dir. Geriye kalan damarlar ise; koldan ve bacaktan al�nan damarlard�r.
Bypass korkular�n�z� doktorunuzla payla��n
Koroner kalp ameliyat� da di�er operasyonlara benzer bir s�re� gerektirir. Bunun i�in hastan�n ameliyatla ilgili sorular� ya da korkular� varsa mutlaka doktoru ile payla�mal�d�r. �e�itli soru i�aretleri, korku ve endi�elerle ameliyata gitmek do�ru de�ildir. Hastan�n ameliyata psikolojik y�nden haz�r olarak girmesi sa�l��� a��s�ndan �nemlidir.
Atan kalpte bypass
Bypass ameliyatlar� genellikle kalbin, kalp-akci�er makinesine ba�lanmas� ile ger�ekle�tirilmektedir. Baz� �artlarda, �al��an kalpte de uygulanabilir. Bu, hastan�n durumuna ba�l� olarak belirlenmektedir. Damarlar�n say�s�na ve g�r�n�rl���ne g�re, ameliyat esnas�nda hastan�n kalbi zarar g�rmeyecek �ekilde, bypass�n atan kalpte yap�l�p yap�lmayaca��na karar verilir. Riskli vakalarda da; yani ileri derece akci�er hastal��� ya da v�cudun en b�y�k ana damar� olan “aorta”s� kire�lenmi� olan ki�ilerde yine atan kalpte ameliyat yap�lmas� tercih edilir.
Hastalar�n iyile�me s�re�leri parmak izleri gibi farkl�d�r
Bypass ameliyat� genellikle 3- 4 saat s�rmektedir; ancak her insan�n parmak izleri nas�l farkl�ysa her hastan�n kalp damarlar� da o �ekilde farkl� �zellikler g�sterir. Ki�inin damar yap�s�, tak�lan damarlar, tansiyon- �eker ve b�brek hastal��� olup olmamas� gibi nedenlerle, ameliyat sonras� iyile�me ve toparlanma s�releri farkl� olmaktad�r. Bunun i�in hastalar�n kendilerini daha �nce ameliyat olmu� ki�ilerle k�yaslamas� do�ru de�ildir. Ancak genel olarak; yat��, ameliyat ve ameliyat sonu ile 7 -10 g�nl�k bir s�re� i�erisinde taburcu olunabilmektedir.
“Ben art�k yar�m bir insan m�y�m?” diye d���nmeyin!
Bypass ameliyat� sonras� hastalar, genellikle baz� olumsuz d���ncelere kap�labilirler. Ya�ad�klar� ameliyat�n psikolojisi ile kendilerinin art�k yar�m bir insan olarak, i� g�remeyecek durumda olduklar�n� d���nebilirler. Bu endi�eler de onlar� ruhsal bir ��k�nt� i�ine sokabilir. Oysaki b�yle bir durum s�z konusu bile de�ildir. Aksine; ki�iler ameliyat �ncesi risk alt�nda ya�amaktayken, bypass” sonras�nda daha g�venli ve daha konforlu bir hayata merhaba demektedirler.
Kalbinizi korumak i�in…
Ameliyat sonras� belirleyece�iniz ya�am tarz�n�z ile kalp sa�l���n�z� korumak elinizdedir. De�i�tirilen ve kalan damarlar� korumak amac�yla hayat�n�z� bir d�zene oturtmal�s�n�z. T�m bunlara dikkat etmeniz kalp sa�l���n�z a��s�ndan olumlu olacakt�r.
�ncelikle dikkat etmeniz gereken ideal kilonuzu korumak olacakt�r.
Hareketli olun. G�nde mutlaka yar�m saat y�r�y�n.
�eker, tuz ve kolesterolden fakir g�dalar ile beslenin.
K�rm�z� et yerine, beyaz eti tercih edebilirsiniz.
Hayvansal ya�lardan uzak durmak bu d�nem i�in �nemlidir.
Sigaray� asla �nermiyoruz.
Alkol t�ketirken �nemli olan s�kl�k, miktar ve t�rlerin d���na ��kmaman�zd�r. Ameliyattan sonra doktorun izni ile bira, �arap gibi i�kiler i�ilebilir; ancak m�mk�nse alkol al�nmas�n� da �nermemekteyiz.
Bu s�re�te dikkat edilecek bir di�er konu da cinsel ya�am�n�z olmal�d�r. Kendi heyecan durumunuzu ayarlayarak ve pozisyon k�s�tlamalar�na dikkat ederek, ameliyattan 6 hafta sonra partneriniz ile cinsel ili�kiye ba�layabilirsiniz. 2 kat merdiveni ��kabilen bir insan�n normal bir cinsel ya�am� s�rd�rmesi bizim kriterler aras�ndad�r.
19.4.2012 - 10760
|