�sko�ya'da tampon ve ped gibi t�m hijyen �r�nleri herkes i�in �cretsiz olacak

�sko�ya Parlamentosu, tampon ve ped gibi t�m hjiyen �r�nlerini herkes i�in �cretsiz hale getiren yasa �nerisini oybirli�iyle kabul etti. Bu uygulaman�n d�nyada ba�ka bir �rne�i bulunmuyor.

"Regl yoksullu�unu" ortadan kald�rmay� ama�layan ve yerel y�netimlere bu �r�nleri ihtiyac� olan herkese �cretsiz da��tma zorunlulu�u getiren �neri oybirli�iyle kabul edildi.

Yasan�n iki y�l i�inde uygulamaya ge�irilmesi �ng�r�l�yor.

Yasa �nerisi, 2016 y�l�ndan beri regl yoksullu�unun sona erdirilmesi �abalar�na �nc�l�k eden �sko�ya ���i Partisi milletvekili Monica Lennon taraf�ndan haz�rland�.

Lennon, yasan�n koronavir�s salg�n� d�neminde daha da �nemli hale geldi�ini belirterek "Regl, pandemide durmaz. Bu nedenle, halk�n tampon, ped ve yeniden kullan�labilir �r�nlere eri�imini sa�lamak hi� bu kadar �nem arz etmemi�ti" dedi.

Regl yoksullu�u nedir?

Regl yoksullu�u, d���k gelirli insanlar�n hijyen �r�nlerini sat�n almaya g�c�n�n yetmemesi anlam�na geliyor.

Ortalama regl d�nemi be� g�n s�r�yor. �sko�ya'da hijyen �r�nlerinin ayl�k maliyeti sekiz sterlini (yakla��k 85 T�rk Liras�) buluyor ve baz� kad�nlar bu �r�nleri alam�yor.

�sko�ya'da Mart 2018'de 2 bin ki�iyle yap�lan bir ankete kat�lan her d�rt ��renciden biri bu �r�nleri almakta zorland���n� s�ylemi�ti.

�ocuklara yard�m kurulu�u Plan International'�n yapt��� bir ara�t�rmaya g�reyse �sko�ya'n�n par�as� oldu�u Birle�ik Krall�k'ta �lkedeki k�z �ocuklar�n�n y�zde 10'u hijyen �r�nlerini alam�yor.

Ara�t�rmaya kat�lanlar�n y�zde 15'i bu �r�nleri almakta zorland�klar�n� s�ylerken, y�zde 19'u ise pahal� olmas� nedeniyle daha elveri�siz �r�nlere y�nelmek zorunda kald���n� belirtti.

Ara�t�rmada ayr�ca 14-21 ya�lar� aras�ndaki ki�ilerin y�zde 71'inin bu �r�nleri al�rken utand�klar�n� s�yledikleri belirtilmi�ti.

Pedler nas�l da��t�lacak?

Hijyen �r�nlerinin nas�l da��t�laca��na ili�kin d�zenlemeler �sko�ya genelindeki 32 belediyeye b�rak�l�yor. Ancak hijyen �r�nlerinde �cretsiz prezervatif da��t�m�ndakine benzer bir y�ntem izlenmesi bekleniyor. Prezervatifler, aile hekimlerinden, eczaneler ya da okullardan �cretsiz al�nabiliyor.

�sko�ya h�k�meti, uygulama i�in 5,2 milyon sterlinlik (Yakla��k 7 milyon dolar) kaynak ay�rd�. Bu paran�n yar�m milyon sterlini �cretsiz ped da��tan bir yard�m kurulu�una verilecek.

Belediyelere de 4 milyon sterlin aktar�lacak. B�t�ede pedlerin spor kul�pleri gibi yerlerde de �cretsiz al�nabilmesi i�in kaynak tahsis edilmi� durumda.

Halihaz�rda �sko�ya'daki baz� bar ve restoranlar bu �r�nleri �cretsiz veriyor. Bu �r�nler m��terilere yasal zorunluluktan de�il, jest olarak da��t�l�yor.

�ngiltere'de Ocak'ta ilk ve orta dereceli okullarda �cretsiz ped da��t�m�na ba�lanm��t�. ABD'nin baz� eyaletlerinde pedlerin okullarda �cretsiz da��t�m�na ili�kin yasalar ge�irildi.

Birle�ik Krall�k genelinde 2001'de hijyen �r�nlerinde KDV oran� y�zde 5'e d���r�lm��t�. AB mevzuat�, KDV'nin daha fazla d���r�lmesine izin vermiyordu.

�ngiltere AB'den ��kt��� i�in �imdi KDV'nin tamamen kald�r�labilece�i belirtiliyor.

25.11.2020 - 49432