�lgiden Yoksun Olmak �ocuklarda Ne Gibi Sorunlara Yol A�ar?

Sa�l�kl� bir ruhsal geli�im a��s�ndan ilgi ve  sevginin ne kadar �nemli oldu�u, ba�lanma teorisinin geli�imiyle birlikte iyice anla��lm��t�r. �stelik sadece ruhsal geli�im i�in de�il, fiziksel geli�im i�in de sevgi ve ilgi g�rmenin �nemi, yap�lan n�rolojik �al��malarla ispat edilmi�tir. Kad�k�y �ifa Sa�l�k Grubu'ndan Uzman Psikolojik Dan��man ve Psikolog Yaprak Veziro�lu ilginden yoksun kalan �ocuklar�n bu durumdan nas�l etkilendi�ini anlat�yor.


�nsan ya�am�n�n ilk y�l� son derece �nemlidir. Nas�l bir bebek gereken besinleri almad��� ve yeterince bak�m g�rmedi�i zaman b�y�yemezse, yeterli ilgi ve sevgi g�sterilmedi�inde sadece duygular� de�il beyni ve zekas� da sa�l�kl� geli�emez. Zaman�nda y�r�me, konu�ma, muhakeme yapabilme, dikkat, empati, duruma g�re uygun davran��ta bulunabilme, d�rt�sel davran��lar� kontrol alt�na alabilme gibi pek �ok zihinsel ve duygusal becerinin geli�iminin ana etkeni sevgi ve ilgidir. 

A��r� Stres Hormonlar�n�n Salg�lanmas� Bebe�in Geli�imini Olumsuz Etkiler

Yeterli ilgiden mahrum b�y�yen bebeklerin kendilerini d�� d�nyaya kapatt�klar�n�, ��nk� �aresizli�i ��rendiklerini biliyoruz. Ya da onlar� huzursuz an�nda yat��t�ran kimse olmad���nda, kendilerini sakinle�tirebilme yeteneklerini geli�tiremediklerini biliyoruz. Bu bebekler  a��r� tepkisel, �ok a�layan, devaml� kendini tehlike i�inde hissederek g�ven duygusundan mahrum kald�klar�n� hissediyorlar. B�yle bir durumda kalan bebek kime g�venece�ini bilemez. Daha do�rusu kendini devaml� stres alt�nda hisseder, stres hormonlar� a��r� salg�land���nda bebe�in beyin geli�imi bundan zarar g�r�r. B�ylece sadece ruhsal de�il, fiziksel olarak da geli�imi potansiyelinin alt�nda kal�r.

�lgisizlik G�vensizli�i Beraberinde Getirir

Sa� beyin do�umdan sonra geli�ir. Yetersiz ilgiye maruz kalan bebeklerin Sa� beyin fonksiyonlar� yeterli d�zeyde geli�emez. Duygu ve davran��lar�n� yerine g�re uygun �ekilde ayarlayamaz, a��r� tepkisel ya da i�e d�n�k olurlar. �nsan ili�kilerinde sorun ya�arlar. B�y�d�klerinde kimselere g�venemezler. Devaml� �evrelerinden iyilik de�il k�t�l�k beklentisi i�inde olurlar. E� se�erken ya ondan ona giderler, ya da bir ki�iye yap���p kal�rlar. Devaml� terk edilme korkusu i�inde ya�arlar. ��nk� kendilerini de�erli bulmazlar. Ya da narsistik bir savunma  geli�tirerek “en de�erli benim” gibi bir yan�lsamaya d��erler. Kimse onlara zarar vermesin diye onlar ba�kalar�na ac�mas�z davran�r, terk edilmemek i�in terk eder. Okul �ocu�u ise “ben bunu anlamad�m” diyemez, “��retmen anlatam�yor” ya da “ben ders �al��may� sevmiyorum” bahanesiyle asl�nda ba�aramad��� derslerden uzak kalmaya �abalar. “Ben k�t�y�m” diyemez, “sen k�t�s�n” der. Asl�nda bu �ekilde sadece k�r�lgan �z benli�ini korumaya �al���r. Baz�lar� da kendini o kadar yetersiz ve g�vensiz hisseder ki devaml� birilerine muhta� ya�ar. Ba��ml� ki�ilik geli�tiren bu ki�iler depresyona da �ok yatk�n olurlar. Kolayca k�r�l�r, hayatla m�cadele edecek g�c� kendilerinde bulamazlar. Karamsard�rlar.

A��r� ilgi ve sevginin de �ocu�a zarar verdi�ini bilmek �ok �nemlidir. A��r� doyum verilmi�, her istedi�i an�nda yap�lm��, beklemeye, sabretmeye al��mam�� �ocuklar kendilerini a��r� g��l� hisseder. G�c�n t�m�n� �nce aile i�inde ele ge�irir. Annesini, babas�n� dinlemez. Disiplin uygulamakta anne ve baba �ok zorlan�r. Hatta zamanla t�kenirler. Sabredip sonra birden parlamaya ba�larlar. Daha sonra okulda ��retmeni ve kurallar� hi�e sayar. Arkada�lar� aras�nda lider olmak, herkesi y�netmek ister. Bunu ger�ekle�tiremezse mutsuz olur. Yenilgiye tahamm�l� yoktur. Kaybetti�ini ya da ba�aramad���n� g�rd���nde a��r� tepkiler verir. �fke krizi ya�ar.



Buna engel olmak i�in bebeklere daha 4 - 6 ayl�ktan itibaren anne ve babalar�n�n her an yanlar�nda olamayaca��n�, ihtiya�lar�n�n giderilmesi i�in bazen beklemeleri gerekti�ini ��retmek gerekir. Bunu yapacak ki�i de anne babadan ba�kas� de�ildir. 1 ya��ndan sonra bebe�e ara�t�rma, ke�fetme imkan� sunarken bir yandan da hay�rlar�n g�ndeme gelmesi gerekir. �zellikle 2 ya��ndan sonra disiplin �ok �nemlidir. Disiplin derken cezadan de�il, �ocu�un do�ru ve yanl��� ay�rt edebilmesi i�in ona yol g�stermekten s�z edilmektedir. Onu anlayarak, isteklerini ger�ekle�tirememesinin nedenleri k�saca a��klanarak, ilgisini kabul edilir ba�ka alanlara kayd�rarak k���k �ocuklar disipline edilmelidir.  Alternatif sunarak ihtiyac�n� fark etti�imizi g�stermek, ancak kabul edilebilir s�n�rlar� �izmek �ok �nemlidir.  ï¿½ocuk, ancak yeti�kinin belirledi�i s�n�rlar i�inde g�vendedir ve ancak bu s�n�rlar i�inde �zg�r olmal�d�r. S�n�rs�z bir �zg�rl�k �nce �ocu�un kendine zarar verir. Bunu anne babalar ak�llar�ndan ��karmamal�d�r.

25.7.2013 - 13064