|
�ocuk geli�iminde kritik d�nemler oldu�unu, bu d�nemlerden en �nemlisinin de 2-3 ya� aras�ndaki d�nem oldu�unu ifade eden Aynur Say�m, "�ocu�un anne ya da bak�mveren ki�i ile aras�nda kurdu�u g�ven ili�kisi, �ocu�un ya�am� boyunca t�m insanlarla kurdu�u ili�ki tarz�n� ve g�veni temsil eder. �lk 3 y�l en �nemli d�nemdir. Bebek, annesinin t�m ihtiya�lar�n� kar��lamas�n� ister. Karn� ac�k�nca doyurulmay�, alt� kirlenince temizlenmeyi, dokunsal temas ve sevgi dolu bak��lara ihtiya� duyar. Bu ihtiya�lar gecikmeden, zaman�nda yerine getirilirse anneye g�ven hisseder ve dolay�s�yla kendini g�vende hisseder" dedi.
2-3 ya� d�neminin �ocu�un kendisinin ve d�� d�nyan�n fark�na vard��� ve ��renme, d�nyay� ke�fetme iste�inin doru�unda oldu�u d�nem oldu�unu ifade eden Aynur Say�m "�lk bireyselle�me denemelerini �ocuk bu d�nemde yapar. Kendisi yemek ister, oyunca��n� kendisi almak ister, e�yalar� kar��t�r�r, bir koltu�a belki 15-20 kez iner-��kar. Burada d�nyay� ke�fetmenin, ona sahip olman�n hazz�n� ya��yordur. E�er aile �ocu�u engeller, her hareketini uyar�r, �ocu�a zarar gelecek endi�esi ile korumac�, m�dahaleci davran�rsa, �ocu�un g�veni k�r�l�r, d�nyay� tehlikeli bir yer olarak alg�lar ve yeni giri�imlerinde daha temkinli olma ihtiyac� duyar. Anne-baba �ocuk i�in gerekli g�venlik �nlemlerini alarak, �ocu�a kendisini ger�ekle�tirmesi f�rsat, ona bir alan sunmal�d�r" dedi.
�OCUK �NATLA�AB�L�R!
�ocu�un bu d�nemde inatla�aca��n�, kendisini kimi zaman yerden yere atabildi�ini kaydeden Aynur Say�m, ebeveynlere �u tavsiyelerde bulundu:
"Aileler bu d�nemde nas�l davranacaklar�n�, ne yapacaklar�n� bilemezler, �aresiz hissederler. Olabildi�ince sakin kal�p ya��na uygun a��klamalar yap�lmal�. Bu durumlarda dikkatini ba�ka bir y�ne �ekip oraya odaklamas�n� sa�layarak, asla �at��maya girmeden bu d�nem ge�irilmelidir. ��nk� �ocuk bahsetti�imiz nedenlerle kendini ger�ekle�tirme denemeleri yap�yordur. Bunu bilirsek, daha bilin�li davranabiliriz."
Bir geli�im d�nemindeki �rselenmenin �ocu�un bir sonraki geli�im d�nemine sa�l�kl� ge�mesini engelleyece�ini ifade eden Aynur Say�m, "Bu d�nemde sosyalle�mesine f�rsat vermek, yeterli uyaran sunmak, �ocukla konu�mak, oyun oynamak, �ocu�a kaliteli zaman ay�rmak, t�m d�nemlerde gerekli oldu�u gibi, bu d�nemde de olduk�a �nemlidir" uyar�s�nda bulundu.
TUVALET E��T�M�NDE SABIRLI OLUNMALI
Bu d�nemin ayn� zamanda �ocu�un tuvalet e�itimini kazand��� d�nem oldu�unu da ifade eden Aynur Say�m, tuvalet e�itiminde en �nemli noktan�n �ocu�un haz�r olmas�n� beklemek ve bunun i�in sabretmek gerekti�ini vurgulad�. Say�m, �unlar� s�yledi:
"T�m geli�im d�nemlerinde oldu�u gibi, bu d�nemde de �ocu�un tuvalet e�itimine haz�r olu�lu�unu beklemek, �ocuk haz�r m� �eklinde izlemek ve sab�rl� olmak gereklidir. �ocuk, tuvalet e�itimine haz�rsa sinyaller verir. Gizli gizli k��elerde �i�ini, kakas�n� yapmaya ba�lar, tuvaletinin geldi�ini s�ylemeye ba�lar. E�er �ocuk haz�r oldu�unu hissettiriyorsa, o zaman tuvalete g�t�rmek ve olumlu peki�tirici kullanmak gerekir. Aferin diyerek �d�llendirmek gibi.
E�er �ocuk haz�r olmadan erken d�nemde anne-baba acele ederse, �ocu�a bask� yaparsa, �ocuk bu d�nemde saplan�r ve ileride birtak�m sorunlar ortaya ��kabilir. Bu s�re �� ya�t�r. �� ya�a kadar beklemek gerekebilir."
Ceza ve korkutma depresyona yol a�abilir
�ocu�un alt�n� �slatmas� ya da kirletmesi halinde ceza vermenin, korkutman�n, �iddet uygulaman�n, yakmakla tehdit etmenin �ocu�u �rseleyece�ini ve �ok ciddi sonu�lar yaratabilece�ini ifade eden Aynur Say�m, "Bu yanl�� tutumlar, �ocu�un �ekingen, giri�imci olmayan, kendine g�vensiz bir yap�da olmas�na yol a�ar. �ocuk bu gibi cezalar� beden b�t�nl���ne zarar geliyor olarak alg�lar, insanlara g�venmez, her an zarar g�rmekten korkar. Anksiyetesi y�ksek, kayg�l� bir ki�i olur. Buna ba�l� olarak ba�ka davran�� sorunlar� da
olu�abilir. Alt �slatma, kaka ka��rma kal�c� olabilir. Kekemelik, agresivite, uyum g��l�kleri, sosyal fobi gibi sorunlar tabloya e�lik edebilir, �ocukta depresyon geli�ebilir" uyas�r�nda bulundu.
KORUMACI TUTUM DUYGUSAL B�Y�MEY� �NL�YOR
�ocu�un geli�imi beklenen d�zeyin gerisindeyse tuvalet e�itimi kazan�m�n�n daha ge� d�nemlere kalabilece�ine i�aret eden Aynur Say�m, "Tuvalet e�itimi kritik bir d�nemdir ve durumdur. Anne-baba bu konuda �ok bilin�li davranmak zorundad�r. �ocuk sinyal verdi�i halde korumac� davran�p �rne�in '�imdi k��, hava so�uk, yaza b�rakt�k' diyen annelerimiz de oldu�unu g�rebiliyoruz. Bu tutum da a��r� korumac�-kollamac� tutum olmas� nedeniyle, �ocu�un duygusal geli�imini olumsuz etkiler. Bu tutuma maruz kalan �ocuk, her konuda muhtemelen bunu ya�ar. Yani �ocu�a sorumluluk verilmez, �ocuk �zbak�m� i�in desteklenmez ve korunursa, �ocuk duygusal olarak b�y�yemez k���k kal�r" diye konu�tu.
24.7.2017 - 28158
|